Doğu Afrika ülkesi Ruanda’da yaşayan 72 yaşındaki Callitxe Nzamwita isimli bir adam kadınlardan korktuğu için tam 56 yıldır izole bir hayat sürüyor. Evinin etrafını 15 metrelik çitlerle çevreleyen ve kendisini kilitli bir şekilde içeride tutan adam 16 yaşından beri tek başına kalıyor. Jinefobiye sahip Nzamwita adeta kadın görmemek için kendisini evine hapsetmiş durumda.
Fobiler, kişinin belirli nesneler, durumlar veya aktivitelerle ilişkili aşırı korku veya kaygı yaşadığı, irasyonel ve aşırı tepkilerdir. Bu fobiler, günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyebilir ve kişinin normal işlevselliğini engelleyebilir. Aerofobi ise bu fobilerden biridir ve kişinin uçmaya veya uçaklara karşı aşırı korku ve kaygı hissetmesi durumunu ifade eder.
Fobiler bireylerin irrasyonel korku ve endişe duydukları nesne, durum veya aktivitelerle ilişkilendirilen anksiyete bozukluklarıdır. Birçok insanın hayatında belirli fobiler bulunabilir ve bu fobiler genellikle kişisel deneyimlere, travmalara veya genetik faktörlere dayanabilir. Ancak tripofobi, son yıllarda popülerlik kazanan ve oldukça ilgi çekici bir fobi türüdür. Peki, tripofobi nedir?
Sosyal fobi, günümüzde giderek artan bir şekilde dikkat çeken bir psikolojik rahatsızlıktır. Toplum içinde veya başkalarının önünde bulunma, konuşma yapma, grup içinde yer alma gibi sosyal etkileşimlerde yoğun kaygı ve korku hissi, bu rahatsızlığın temel özelliklerindendir. İnsanlar arasındaki etkileşimlerin arttığı çağımızda, sosyal fobinin etkisi daha fazla hissediliyor gibi görünüyor. Peki, sosyal fobi düzelir mi?
Sosyal fobi toplumsal anksiyete bozukluğu olarak da bilinen psikolojik bir rahatsızlık olarak tanımlanan ve bireylerin sosyal ilişkilerde yoğun bir korku ve kaygı yaşadığı bir durumdur. Bu rahatsızlık toplum içinde karşılıklı etkileşimde bulunurken performans sergilerken veya değerlendirildiğini düşündüğü durumlarda endişe duyan kişileri etkiler.
Psikolojik rahatsızlıklar, genellikle bireylerin yaşamında travmatik olaylar, çocukluk dönemindeki olumsuz deneyimler veya aile geçmişi gibi faktörlerle ilişkilendirilir. Örneğin şiddet, istismar, aile içi sorunlar gibi travmatik olaylar, kaygı bozuklukları, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu gibi psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir. Fobiler de bu doğrultuda ortaya çıkabilen bir durumdur.
Fobiler insanların yaşamlarını etkileyen ve duygusal zorluklara yol açan yaygın psikolojik rahatsızlıktır. Fobi belirli bir nesne, durum veya duruma karşı aşırı ve anlamlı bir korku tepkisini ifade eder. Bu korku tepkisi kişinin normal yaşamını sürdürmesini ciddi şekilde engelleyebilir. Fobiler sosyal fobi, yükseklik korkusu, uçak veya hayvanlar gibi belirli nesnelere yönelik fobiler, agorafobi ve daha birçok farklı türde gelebilir.
Anne ve baba olmak çok büyük sorumluluk olarak görülüyor. Çocukların hem fiziksel hem de psikolojik sağlığı için oldukça bilinçli olmak gerekiyor. Gözden kaçan hatalar çocukta geri dönülmez sonuçlara yol açabiliyor. Uzmanlar anne ve babaların çocuklarının psikolojisi için uzak durmaları gereken davranışları belirtti.
Tüm dünyada Michael Jackson pop müziğin en ünlü seslerinden biri olarak kabul edilir ancak Ruby Marriott isimli bir kadın için ünlü sanatçı fobisinin vücut bulmuş halidir. Kıbrıs’ta yaptığı tatil sırasında ünlü sanatçının taklidinin yapıldığı bir dans performansını gören Marriott, hayatının en büyük korkusunu yaşadığını dile getirerek gözyaşlarına hakim olamadı.
Almanya’da yaşayan 27 yaşındaki makyaj sanatçısı ve eski bir dövmeci olan Jana Melody Miller, neredeyse vücudunun her yerine dövme yaptırmayı seçti. Yüzlerce dövmeye sahip olmasına rağmen Miller’in en büyük fobisi iğneler. Özellikle bir hastaneye gittiğinde bu fobisi ve dış görüntüsü nedeniyle sorun yaşadığını iddia eden Miller, hemşirelerin iğneye bayıldığını söylediğinde şaka yaptığını düşündüklerini dile getirdi.
Kuzey Yorkshire’de yaşayan 34 yaşındaki Charlotte Whittle isimli kadın çocukluğundan beri sebze yemiyor. Sebzelere karşı garip bir fobisi olduğunu ifade eden Whitlle, reyonda gördüğünde dahi avuç içlerinin terlemeye başladığını söylüyor. Uzun yıllardır tavuk kanadı ve pirinç keki ile yaşadığını ifade eden kadının fobisi herkesi şaşırttı.
Adana Ekrem Tok Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Başhekimi Psikiyatr Dr. Bülent Demirbek, "kapalı alan, açık alan ve hayvan fobisi başta olmak üzere sosyal yaşantıda sorun yaratan korkuların temelinde, çocukluktaki kötü anıların olduğunu" bildirdi.
Türk Psikologlar Derneği Trabzon Temsilcisi Uzman Psikolog Faruk Bozkır, okula yeni başlayan çocuklarda görülen okul fobisinin aşılmasında veli ve öğretmenlere önemli görevler düştüğünü söyledi.
Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik, ilköğretime yeni kayıt yaptıran çocukların okula 11 Eylül 2006 Pazartesi günü başlayacaklarını, bu çocukların okula uyum sağlayabilmeleri için 11-15 Eylül 2006 tarihleri arasında okullarda "hoş ortamlar yaratılacağını" bildirdi.
Osmaniye Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürü Hasan Topal, her 20 çocuktan birinde görülen okul korkusunun, 2 haftalık süreçte aşılmadığı taktirde mutlaka bir uzmandan yardım alınması gerektiğini bildirdi.
Çocuklarda okul korkusunun meydana getirdiği sorunların zamanında çözümlenememesi durumunda, bu korkunun hayat boyu başarısızlığa davetiye çıkardığı bildirildi.
Samsun Milli Eğitim Müdürü Cevdet Aydın, okul fobisi yaşayan çocuklara aşağılayıcı ve korkutucu bir yaklaşım yerine sabırla yaklaşılması gerektiğini bildirdi.