Bahçelerindeki mantarı yiyen Çağlayan ailesinden anne ve baba hastanede tedavi altına alınırken, zehirlenmeye bağlı organ yetmezliği gelişen genç kıza, kardeşinden karaciğer nakledildi.
Yağışların artmasıyla birlikte doğada mantarlar çoğalıyor ve toplanan mantarların tüketiminde bu dönemde artış yaşanıyor. Güzel görünümü ve rengine aldanılarak tüketilen mantarlar zehirlenmeye yol açabiliyor, özellikle karaciğer ile böbrek yetmezliğine ve bununla birlikte hayati risklere neden olabiliyor. Mantar tüketiminden sonra bulantı, kusma, ishal, ateş ve giderek artan bilinç kaybı gibi belirtiler yaşandığında zaman kaybedilmeden müdahale edilmesi gerekiyor.
Mantar zehirlenmesi, ülkemizde en sık yaşanan sağlık sorunlarından biri olarak ön plana çıkıyor. Mantar zehirlenmesi, basite indirgenecek bir durum değildir. Hatta organ yetmezliğine kadar sürükleyen hayati bir sorundur. Şu sıralar yağışların artmasıyla doğada kendiliğinden yetişen mantar türleri üremeye başladı. Vatandaşlar, mantar türüne dikkat etmeden toplayıp bunları yiyerek sağlıklarını tehlikeye atıyor.
Denizli’nin Çivril ilçesinde yaşanan olayda, 77 yaşındaki Nazife Uysal yediği mantardan zehirlenerek hayatını kaybetti. Talihsiz kadının araziden topladığı mantarları yemesi sonucu zehirlendiği belirtildi. Uzmanlar, kaynağı belirsiz mantarların yenmemesi konusunda uyarıda bulundu.
Karabük'te ağustostan bu yana yediği mantardan zehirlenen 28 kişi hastanelerde tedavi gördü, kaybolan 31 kişi, AFAD ekiplerince bulundu
- Karabük İl Sağlık Müdürü Ahmet Sarı:
- "Mantar zehirlenmelerinde çok ciddi vakalar karaciğer nakline kadar gidiyor, maalesef ölümle sonuçlanabiliyor"
- AFAD Karabük İl Müdürü Gazanfer Erbay:
- "Ormanlarımızda yırtıcı hayvanlar var. Vatandaşlarımıza mantar toplamaya tek başına gitmemelerini öneriyorum"
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. İbrahim Türkekul, doğal alanlarda toplanan mantarların yenmeden önce uzman kişilere teyit ettirilmesi gerektiğini söyledi. Türkekul, "'Ölüm meleği' adı verilen zehirli mantarla 'yer yaran' cinsi yenilebilen mantar birbirinin ikizidir. Ülkemizde ölümlere neden olan da genellikle bu mantardır" dedi.
Taze, konserve veya kurutulmuş olarak sık sık tükettiğimiz mantar, bilinçsizce tüketildiğinde ve toplandığında zehirlenmelere hatta ölümlere bile neden olabiliyor. Peki, mantar zehirlenmesi nasıl anlaşılır, mantar zehirlenmesi olması durumunda ne yapılmalıdır?
Mikolog Jilber Barutçiyan, zehirli mantarlar konusunda vatandaşları uyardı. Hiçbir zehirli mantarın panzehrinin olmadığını söyleyen Barutçiyan, yenilebilir mantarlar hakkında bilgi verdi.
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Onur Yaprak, mantar zehirlenmelerinin organ nakline kadar varacak riskler taşıdığını söyleyerek, "Zehirlenmenin üçüncü gününden sonra karaciğerde hasar başlar ve nakil gerekebilir. Zehirli mantarları ayırt etmek zordur o yüzden ambalajlı kontrolden geçirilmiş kültür mantarlarını tercih etmek gerekir" dedi. Prof. Dr. Onur; mantar zehirlenmelerinde ilk belirtilerin en erken 2 saat en geç 6 saat sonra ortaya çıktığını söyledi.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Allı:
- "Siz siz olun bilmediğiniz doğa mantarını tüketmeyin. Kültür mantarlarını tercih edin, bütün mantarlar yenir ama bazıları sadece bir kez yenir"
- Ege Üniversitesi Bergama Yüksekokulu Bitkisel ve Hayvansal Üretim Mantarcılık Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Erkan Eren:
- "Mantarların elbette doğru eller tarafından toplandığında tüketilmesini tavsiye ediyoruz ancak güvenmediğiniz, tanımadığınız, hatta o yörede hiç görmediğiniz kişilerden asla doğa mantarı almanızı tavsiye etmiyoruz"
Safranbolu ilçesinde mantar yedikten sonra rahatsızlanan biri çocuk 5 kişiden 4'ü, tedavileri tamamlanarak taburcu edildi
HASTALARIN SAĞLIK DURUMU EKLENDİ
Muğla'da, yediği mantarın suyunu da karın ağrılarını gidereceği düşüncesiyle içen kadın, çoklu organ yetmezliğinden hayatını kaybetti, sadece mantarı yiyen annesinin ise yoğun bakım ünitesinde tedavisi sürüyor
- MSKÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Allı:
-"Mantar zehirlenmesinin olduğu bölgeye giderek mantarları topladık. Çintar diye başka bir mantarı toplayıp, kaynatarak suyunu içmişler ve zehirlenmişler"
Uzmanlar, doğadan tecrübesiz kişilerce toplanan mantarların kesinlikle tüketilmemesi gerektiğini söyledi. Ziraat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Mine Pakkaner, doğadan toplanan mantarların zehirli olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu belirtti.
Sağlık Bakanlığı:
- "Sağlık Bakanlığı Ulusal Zehir Danışma Merkezine, 1 Nisan-13 Mayıs günleri arasındaki vaka sayılarında yüzde 34'lük bir artış gözlenirken, 298 vaka başvurusu yapıldı"
- "Mantar zehirlenmelerinden korunmak için doğal alanlarda yetişen mantarlar yerine bandrollü kültür mantarları tercih edilmelidir"
Sağlık Bakanlığı, Türkiye'de yağışların artması ile birlikte mantar zehirlenme vakalarında artış gözlendiğini, doğal alanlarda yetişen mantarlar yerine bandrollü kültür mantarlarının tercih edilmesi gerektiğini açıkladı.
Düzce İl Sağlık Müdürü Dr. Yasin Yılmaz, mantar zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyararak “Vatandaşlarımızın doğal alanlarda yetişen mantarlar yerine bandrollü kültür mantarları tercih edilmelidir” dedi.
Mantar zehirlenmeleri, her yıl çok sayıda kişinin hayatına mal oluyor. Yüksek ölüm riskine rağmen doğadan toplayarak mantar tüketme alışkanlığı hala devam ediyor. Ölüm ya da karaciğer yetmezliği ile sonuçlanan zehirlenmeler bulantı, kusma, ishal, ateş, giderek artan şuur kaybı gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Karaciğer nakli mantar zehirlenmelerindeki ölüm oranını en aza indiriyor. Prof. Dr. K. Yalçın Polat, mantar zehirlenmeleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Bursa’nın Büyükorhan ilçesine bağlı Sarnıç Köyü'nde ormana mantar toplamaya giden baba oğul yedikleri mantardan zehirlendi. Olayda baba hayatını kaybederken, oğlunun ise hayati tehlikesi devam ediyor.
Kastamonu Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatma Mutlu Kukul Güven:
"Özellikle zehirli ve zehirsiz mantarın yan yana olmayacağı, kurtların, böceklerin yediği mantarın zehirli olmayacağı, kurutulmuş, pişirilmiş mantarın zehirli olmayacağı gibi. Bu bilgiler yanlış bilgiler"
- "Mantarların kurt ya da böcek gibi bazı hayvanlar tarafından yenmesi zehirsiz olduğu anlamına gelmez. Böyle bir algıya katılıp zehirlenmeyeceğimizi düşünmek yanlış olur "