Verem insanlık tarihine damgasını vuran, köklü ve tarihi bir hastalıktır. Mycobacterium tuberculosis bakterisi tarafından tetiklenen bu hastalık genellikle akciğerleri etkiler ancak vücudun diğer bölgelerini de ele geçirebilir. Verem tarih boyunca toplumları etkileyen, korkulan ve izole edilen bir hastalık olarak bilinir. Peki, verem nedir ve neden olur?
Deprem bölgesindeki yetersiz kaynaklar birçok hastalığın oluşmasına zemin oluşturuyor. Depremzedelerin ciddi enfeksiyon risklerine karşı korunması gerekiyor. Uzmanlar giderek artan enfeksiyon vakalarına karşı uyararak alınması gereken önlemleri paylaşıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tüberküloz vakalarının yıllar sonra artışa geçtiğini açıkladı. DSÖ'den yapılan yazılı açıklamada tüberküloz vaka sayılarının 2020 yılına kadar sürekli düştüğü ancak 2021'den itibaren artışa geçtiği bilgisi verildi.
Dünya çapındaki hayvan trafiğinden kaynaklı olduğu düşünülen dana veremi olarak da bilinen tüberkülozdaki artış endişe verici boyutlara ulaştı. Et ve süt ürünlerinin tüketilmesi ile insana da bulaşan bu hastalık yüzünden insanlarda tutulduğu organın kaybedilmesine hatta ileri seviyelerde hayati risklere neden oluyor. Hem Türkiye’de hem de dünyada endişe verici derecede artan dana veremi; kronik yorgunluk, halsizlik, gece terlemesi, eklem ağrısı ile belirti veriyor.
Tüberküloz hastalığı dünyada ve ülkemizde pek çok insanda bulunuyor. Bulaşıcı bir hastalık olan tüberkülozun erken teşhis edilmesi ve uygun bir şekilde tedavi edilmesi gerekiyor. Tüberkülozda gerekli tedavi koşullarının sağlanmaması ölüme neden olabiliyor. Tedavide güneş ışığı çok önemli bir yer taşırken tam anlamıyla iyileşme ilaç yoluyla sağlanıyor.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2013 yılında 9 milyon yeni tüberküloz hastasının olduğunu ve bunun 1,5 milyonunun öldüğünü belirttiğini söyleyen Göğüs Hastalıkları uzmanı Dr. Esra Ekbiç Kadıoğlu, günümüzde hala her gün 4 bin 100 kişinin verem hastalığı nedeniyle öldüğünün ve Türkiye’de 12-15 milyon kişinin enfekte olduğunu, vücutlarında uyur durumda verem mikrobunu taşıdıklarının tahmin edildiğini ifade etti.
Doç. Dr. Ümit Savaşçı, "Koronavirüs zamanında akciğerleri kurtarmak için uygulanan kortikosteroid tedavisi alan hastalarda özellikle 'Aspergillus' dediğimiz akciğer mantarı ortaya çıkıyor ve ölüm oranı çok yüksek. Ne yazık ki ülkemizde böyle vakalar ortaya çıktı, çıkıyor. Özellikle de baskılanmış, vücudumuzda yerleşik olan verem hastalığı da aktif hale gelebiliyor. Kişiler iyileştikten sonra kanlı balgam devam ederse, ateş, geçmeyen öksürük olursa mutlaka hastaneye müracaat etsin" dedi.
Son zamanlarda koronavirüs korkusu nedeniyle hastanelere başvuru ve teşhis sayılarında düşüş yaşandığını belirten uzman isimler, verem hastalarının artabileceğine dikkat çekiyor.
Tüberküloz, genellikle akciğerleri etkileyen bulaşıcı bir enfeksiyondur.
Asırlardır var olduğu bilinen bir mikropla meydana gelen tüberküloz, çok ciddi bir hastalıktır ve mümkün olan en kısa süre içerisinde tedavi edilmesi gerekir. Tedaviye geç kalınması ya da yanlış bir tedavi uygulanması durumunda kalıcı hasara ya da ölüme sebep olabilen vereme neden olan mikrobun ismi mycobacterium tuberculosistir. Dünyanın her bölgesinde sosyal statüsü fark etmeksizin herkeste görülebilen bu hastalık, en çok akciğerde oluşum gösterir.
ABD’li epidemiyologların, farklı ülkelerdeki yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kaynaklı ölüm oranları ile bu ülkelerde verem aşısının (BSG) ne kadar yaygın uygulandığı arasında bir bağ bulduğu belirtildi.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çiğdem Biber: - "Tüberküloz tedavisi uzun solukludur. Tedavi süresi aylarla ifade edilir, bazen yıllara uzayabilmektedir. İlaçlar doğrudan gözetim altında kullandırılmalı, yeterli süre verilmeli ve uygun ilaç rejimleri seçilmelidir. En önemli faktör ilaçlardır" - "Hastalık önemli ve öncelikli bir toplum sağlığı sorunu olduğundan, asıl amaç hastanın yararı olduğu kadar toplumun yararı ve korunmasıdır"
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, teşhis ve tedavi hizmetleriyle, dünya genelinde 100 binde 20 ve DSÖ Avrupa bölgesinde 100 binde 3 olan tüberküloz ölüm hızı, Türkiye'de 100 binde 1'in altına indi - Tüberküloz kontrol çalışmaları sonucunda, Türkiye'de hasta sayısı ve hastalığın görülme sıklığı her yıl yüzde 3-4 azaldı
TÜSAD Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nazan Şen: - "Türkiye, tüberküloz kontrolünde oldukça başarılı. Son 10 yılda hastalık sıklığında yıllık ortalama yüzde 5 azalma görülüyor"
Sağlık Bakanlığı, veremsiz bir Türkiye hedefi doğrultusunda, "Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı"nı güncelledi - Rehber, Türkiye genelindeki tüm verem savaş dispanserlerine, göğüs hastalıkları uzmanlarına ve ilgili diğer uzman hekimlere dağıtılacak - Bakanlık verilerine göre, dünyada her gün 30 bin kişi tüberküloza yakalanırken yaklaşık 4 bin 500 kişi de bu hastalık nedeniyle yaşamını kaybediyor - Tüberküloz insidansının 2030'a kadar tüm dünyada yüzde 90 azaltılması hedefleniyor
Verem hastalığı, önlemlere rağmen kamu sağlığını etkileyen önemli sorunlardan biri olmaya devam ediyor - Dünyada her gün yaklaşık 4 bin 500 kişi verem yüzünden hayatını kaybediyor - DSÖ verilerine göre, 2017'de 10 milyon verem hastası bulunurken, 1,6 milyon kişi bu hastalık yüzünden yaşamını yitirdi - Güneydoğu Asya yaklaşık yüzde 44 ile veremin en sık görüldüğü bölge olarak öne çıkıyor
İÜ İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan: - "Türkiye'de verem hasta sayısı her yıl yüzde 4-5 oranında azalmaktadır. 2017 yılında verem hasta sayısı 12 bin 46'ydı. Dünyada ortalama verem görülme sıklığı yüz binde 135 iken, bu rakam Türkiye'de yüz binde 14'tür" - "Verem tedavi edilmediği zaman öldürücü olabilir. Ancak ilaçlarını düzenli ve tam olarak kullanan hastaların tamamına yakını iyileşir" - "2-3 hafta süren öksürüğü olan vatandaşlarımız hekime başvurmalıdır. Yeni doğan bebeklerimize mutlaka BCG aşısı yaptırılmalıdır. Ayrıca verem hastalarının yakınları, mutlaka dispansere giderek sağlık kontrolü yaptırmaları gerekmektedir"
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sevda Özdoğan: - "Dünyada 2000 yılından beri yürütülen mücadeleyle 54 milyon hayat kurtarılmıştır ve 2030'da bu hastalığı bitirmek amaçlanmıştır" - "Toplumda hala yanlış bir kanaatle bu hastalık utanılacak bir durum gözüyle görülüyor ve saklanmaya çalışılıyor. Bu durum tedavide aksaklıklara yol açabiliyor. Ancak günümüzde kullanılan etkili ilaçlar sayesinde hastalık tamamen tedavi edilebiliyor" - "Tüberküloz hastalarına ne kadar hızlı tanı konulur ve etkin tedavi başlanıp tamamlanırsa toplumda bu hastalığın o hızda azalması sağlanabilir, çocuklarımız, bizler bu hastalıktan o kadar çok korunmuş oluruz"
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Öcal: - "Türkiye veremle savaşta çok büyük ilerleme kaydetmiştir. Yani 'Türkiye veremle olan savaşta galip' diyebiliriz. Son 10 yılda Sağlık Bakanlığımıza bağlı Tüberküloz Dairesi Başkanlığı ve bünyesindeki Verem Savaş Dispanserlerinin özverili çalışmaları sayesinde tüberküloz sıklığı pek çok gelişmiş Avrupa ülkesi ile benzer bir seviyeye düşürülmüştür" - "Türkiye'de 2006'dan beri hastalar Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi ile tedavi edilmektedir. Yani hastaların tüberküloz ilaçlarını kullanmaları ücretsiz olarak uygulanan günlük ilaç desteği ile sağlanmaktadır" - "Diğer yandan tüberküloz tamamen ortadan kalkana kadar hala toplum sağlığı için bir tehdit oluşturmaktadır. Hem bağışıklık baskılayıcı tedavi yöntemlerinin yaygınlaşması hem de küreselleşen dünyada Türkiye'nin de yüksek tüberküloz riski olan ülkelerden göçler alması nedeniyle bu konu halen çok büyük önem arz etmektedir"
Türk Toraks Derneği Tüberküloz Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Aylin Babalık: - "Tüberküloz hala dünyadaki ilk 10 ölüm sebebinden biri olarak en fazla ölüme sebep olan enfeksiyon hastalığıdır. 2017'de 1,6 milyon kişi bu sebeple ölmüştür. Ölümlerin yüzde 95'i hastalık sıklığıyla benzer biçimde, düşük ve orta gelirli ülkelerdedir. 21. yüzyılda milyonlarca insanın bu önlenebilir ve iyileştirilebilir hastalıktan hayatlarını kaybetmesi kabul edilemez" - Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram: - "Hastaların erken tanısı ve tedavisi, tedavilerinin başarı ile tamamlamaları için doğrudan gözetimli tedavinin kaliteli yapılabilmesi amacıyla desteklenmesi gerekmektedir"
Halk arasında verem olarak bilinen ve önlenebilir olmasına rağmen dünyada hala yaklaşık 10 milyon civarında yeni vakanın bildirildiği tüberkülozu kontrol altına alabilmenin en iyi yolunun hızlı teşhis ve tedavi olduğu belirtiliyor - SBÜ Uluslararası Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Halit Çınarka: - "Tedavi edilmediği takdirde, bir hasta yılda 20 kadar bireyi hasta edebilir. Bu nedenle tüberkülozu kontrol altına alabilmenin en iyi yolu, hasta bireylerin hızlı teşhisi ve tedavi edilmesidir" - SBÜ Öğretim Üyesi ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Oğuzhan Okutan: - "Tüberküloz, dünya genelinde ölümün en önemli 10 nedeninden biridir ve tek bir bulaşıcı enfeksiyöz etkenin neden olduğu en sık görülen hastalıktır. Milyonlarca insan, hala tüberküloz ile hastalanmaya devam etmektedir"
2018 Küresel Verem Raporu'na göre, 2017’de verem hastalığından yaklaşık 1,3 milyon kişi hayatını kaybetti - 2017'de 10 milyon kişi vereme yakalandı - Yaklaşık 1,7 milyar kişinin taşıyıcı olduğu kaydedildi
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nesrin Öcal: - "Türkiye son 10 yılda, Sağlık Bakanlığı'nın çalışmaları sayesinde tüberküloz konusunda çok büyük ilerleme kaydetmiş ve tüberküloz sıklığı pek çok Avrupa ülkesi ile benzer bir seviyeye düşürülmüştür" - "Ancak hem bağışıklık baskılayıcı tedavi yöntemlerinin yaygınlaşması hem de küreselleşen dünyada Türkiye'ye de yüksek tüberküloz riski olan ülkelerden alınan göçler nedeniyle bu konu hala çok büyük önem arz etmektedir" - "Eskiden çaresiz bir 'ince hastalık' olarak tanımlanan verem, tüberküloz basiline yönelik antibiyotiklerin keşfi ile ölümcül bir hastalık olmaktan oldukça uzaklaşmıştır. Ancak yine de özellikle tedavi direnci ya da tedavinin düzenli kullanılmaması durumlarında ölümcül sonuçlar gelişebilmektedir"
Dirençli verem hastalarında 2 yıl, diğer verem hastalarında 6 ay süren düzenli ilaç tedavisiyle hastalık ortadan kalkıyor - Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Özkara: "Verem, diğer mikroplara göre vücuttan biraz daha geç temizlendiği için yaklaşık 6 ay tedavi gerekiyor. Ama direnç gelişmesi halinde bu süre 2 yıla kadar çıkabiliyor" - "Dirençli verem hastalarında da iki yıl süren tedavi sonunda mikrop temizleniyor. Bu hastalar, düzenli tedavi alırlarsa ve ilaçlarını yeterli bir şekilde kullanırlarsa iyileşiyor" - Dirençli tüberküloz tedavisi gören Yaşar Tekin Mert: "Bir babayım ve çevremde dostlarım var. Onlara bulaşmasını asla istemem. Bunun için iyileşene kadar onlardan uzak kalarak ve ilaçlarımı düzenli kullanarak iyileşeceğimi biliyorum"
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Sevda Şener Cömert: - "Tüberküloz sinsi bir şekilde ilerleyebilir ve aylar boyunca belirtileri anlaşılamayabilir. Hastalığın en fazla görülen belirtisi uzun süren öksürüktür" - "Ayrıca akşamları yükselen ateş, gece terlemesi, iştahsızlık, kilo kaybı, halsizlik, sürekli yorgunluk hissi ve öksürük ile gelen kanlı balgam, göğüs ağrısı tüberküloz belirtileridir" - "Sigaradan ve alkolden uzak durulması şarttır. Tedavide en önemli nokta hastanın ilaçlarını her gün uygun dozda ve düzenli olarak içmesidir"
Grip hastalığının yaygınlığı nedeniyle uzmanlar özellikle kalabalık ortamlara ve toplu taşıma araçlarına dikkat çekiyor. Ancak metrobüs, otobüs, uçak gibi kalabalık toplu taşıma araçlarında gripten başka tehlikelerin de söz konusu olabileceğini belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Serdar Kalemci, tüberküloz mikrobuna vurgu yapıyor.
Halk arasında verem olarak bilinen tüberküloz, öksürük, kanlı balgam çıkarma, kilo kaybı ve ateş ile kendini gösteriyor. Tüberküloz vücudun her yerinde hastalık yapabilme potansiyeline sahip ve bulaşıcı olduğu için tedavisi güç bir hastalıktır. Tüberkülozun önlenmesinde aşının etkili olduğunu kaydeden uzmanlar, tedavi sürecinin kimi zaman 9-12 ay arasında olabileceğine dikkat çekiyor.
İtalya Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Matteo Salvini: - "Hasta bir göçmen (kabul merkezinden) kaçıyor, belki de durumunun ciddiyetinin farkında değil. Bunun gibi daha kaç vaka var? Ne yazık ki tüberküloz tekrar yayılmaya başladı" - "İtalyanlar, hiçbir kural ve kontrol olmadan yıllardır süren felaket ve istilanın sosyal ve sağlıkla ilgili bedellerini ödüyorlar"
Tüberküloz (verem), sadece bir mikrobun sebebiyle ölüm oranı en yüksek hastalık olarak nitelendirilir. Ülkemizde tüberküloz, bir dönem büyük oradan görülen bir hastalık olup zamanla yapılan verem savaş mücadelesi ile eskisi kadar görülmemektedir. Tüberküloz tedavisinde başarı sağlamak için erken teşhis önemlidir. Tüberküloz nedir diyenler için tüberküloz belirtileri ve tedavisi hakkında detaylı bilgileri bir araya getirdik.
YAKIN Doğu Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof.
THY'ye ait uçakla Kolombiya’nın Bogota kentinden İstanbul’a gelen ve rahatsızlanan Recep A. isimli yolcuya tedavi için gittiği hastanede tüberküloz (verem) teşhisi konuldu. Hastalığın teşhisinden sonra İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü ekipleri THY’ye bir yazı göndererek o gün Türk yolcuyla birlikte aynı uçakta bulunan yolcuların bilgilerini istedi.
Araştırmacılara göre elektronik sigara, zatürre riskini ve DNA’ya zarar vererek kanser riskini yükseltiyor. Yine de uzmanlar elektronik sigaranın zararlarının gerçek sigaraya oranla çok daha az olduğunu söylüyor
Çorum'un Sungurlu ilçesinde verem teşhisi konulan ve ilik nakli bekleyen 1,5 yaşındaki Muhammet Hüseyin Şimşek, tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
Manisa'da Ragıp Kaban isimli vatandaş, kurban ettikleri dananın veremli olduğunu fark ederken, hastalıklı dana zabıta ekiplerince imha edildi. Kesim alanı kireçlenirken, polis ekipleri de kullanılan bıçakları imha etmek için topladı. Kaban ile birlikte dananın sahibi vatandaşlar karakola giderek satışı gerçekleştiren kişiler hakkında şikayetçi oldu.
Hatay İl Sağlık Müdürü Ümit Mutlu Tiryaki, kentte 'Suriyelilerden verem hastalığı bulaşıyor, halk arasında yaygınlaşıyor' iddialarının doğru olmadığını belirtti.
Türk filmlerinin kavuşamayan aşıklarının hastalığıdır o… Halk arasında “ince hastalık” olarak bilinen “verem” hastalığına yakalanan, kurtulamazdı.
Dr. Kadir Dedeoğlu, iki veya üç haftadan uzun süren öksürükte veremden şüphelenmek gerektiğini belirterek çeşitli uyarılarda bulundu.
Veremin bugün ender bir hastalık haline gelmesi, antibiyotikler sayesinde oldu. Eskiden bir kağıt kesiği bile öldürürdü. Aslında enfeksiyona yol açan herşey ölümcül olabiliyordu. Ama antibiyotiklere dirençli bakteriler artarken, gelecekte ne olacak?
İzmir'de, dün akşam yolcu minibüsünü durduran polisin G.S.'yi, sırt çantasında 14 kilo C 4 plastik patlayıcıyla yakalamasının ardından, önemli ayrıntılar da ortaya çıktı.
Aydın’ın Çine İlçesi’nde Mesut Çoban’a ait işletmede tüberküloz (verem) teşhisi konulan 20 büyükbaş hayvan ortadan kayboldu.
Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Uzmanı Dr. Adnan Usalan, verem hastalığının azalmakla birlikte halen ölüm nedenleri arasında ilk 10’da yer aldığını söyledi.
Her yıl dünyada 8.7 milyon kişinin verem (tüberküloz) hastalığına yakalandığı ve buna bağlı olarak da 1.3 milyon kişinin öldüğü açıklandı.
Bilim insanları, hayvanlarda 10 bin yıl önce ortaya çıktığı anlaşılan tüberkülozun, insanlarda ise 70 bin yıl öncesine kadar uzandığını tespit etti.
Verem Haftası nedeniyle Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan, dünyada her yıl 8-9 milyon kişinin vereme yakalandığını ve 1 milyona yakın insanın da veremden öldüğünü kaydetti.
Yunanistan'ın Sintagma meydanında bulunan ünlü bir restoranda çalışan bir kişide verem hastalığı tespit edilmesi üzerine, Attiki Bölgesi Halk Sağlığı Müdürlüğü'nün alarma geçtiği bildirildi.
Bolu'daki bir lisede hizmetli olarak çalışan bir kişide verem hastalığına rastlanılması üzerine başlatılan taramada 12 kişide daha hastalık tespit edildi.
Bolu'da bir lisede görev yapan hizmetlinin verem hastası olduğunun ortaya çıkması okulda paniğe yol açtı.
Sağlık Bakanlığı, 1-7 Ocak 2012 tarihleri arasında “65. Verem Savaşı Eğitim ve Propaganda Haftası” çerçevesinde illerde konuyla ilgili çeşitli etkinliklerin düzenleneceğini bildirdi.