Kolorektal kanseri tüm kanser türleri arasında en sık görülen 3. kanser türüdür. Oldukça sık görülen bu kanser türü çok tehlikeli durumlara yol açabilmektedir. Özellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkan kolorektal kanserlerine sebep olan pek çok faktör vardır. Bu nedenlere ve risk faktörlerine dikkat etmek erken tanı ve kanserin yayılımının önlenmesi açısından büyük önem taşır. Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Orçun Yalav, kolorektal kanserlerden korunmanın ilk şartının aralıklarla gaytada gizli kan, kolonoskopi veya sigmoidoskopi tetkiklerini yaptırmak olduğunu söyledi.
Gerekli tarama tetkiklerini ihmal etmemenin kolorektal kanserlerden korunmanın ilk şartı olarak öne çıktığını söyleyen Doç. Dr. Orçun Yalav, “Bireyin aile öyküsünü ve tıbbi geçmişini değerlendiren hekimin tavsiye ettiği şekilde ve aralıklarla gaytada gizli kan, kolonoskopi veya sigmoidoskopi tetkiklerini yaptırmak bu hastalıktan korunmanın birincil yoludur. Erken tanı konur ve doğru tedavi uygulanırsa hastaların yüzde 80-90’ı sağlığına kavuşabilir. Ancak tanıda geç kalınırsa iyileşme şansı hastalığın evresine bağlı olarak düşebilir” dedi.
Kolorektal kanserlerin tedavisinde ekip çalışması ile her hasta için ayrı ve titizlikle hazırlanmış bir tedavi planı belirlenmesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Yalav, “Kolon kanserlerinde öncelikli olan cerrahi tedavidir. Ameliyat ile kanserli olan bağırsak bölgesinin yanı sıra onu besleyen damarlar ve lenfleri içeren yağ dokusu da çıkarılır. Sonrasında ise hastalığın evresine ve patoloji raporuna bağlı olarak kemoterapi, cerrahi tedaviye ek olarak uygulanabilir” şeklinde konuştu.
Kolorektal kanserlerin de her kanser türünde olduğu gibi yaygın olarak görülen ve tanı konmasına yardımcı olan kimi işaretleri olduğunu kaydeden Doç. Dr. Yalav, bu belirtileri şöyle sıraladı:
En sık karşılaşılan bulgudur. Makattan kanama kalın bağırsak ve makatı ilgilendiren birçok hastalıkta görülebilmekle birlikte kanserin en önemli bulgusu olması nedeniyle asla ihmal edilmemelidir.
Dışkı çapında giderek azalma, makatta dolgunluk hissi olması ve sürekli dışkılama ihtiyacı duyulmasına rağmen tuvalete oturulduğunda dışkı yapamama şeklinde bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler meydana gelir.
Hem makattan olan kanamalar (bazen dışkıda fark edilemeyen gizli kanamalar da olabilmektedir) hem de kanser hücrelerinin aşırı çoğalması nedeniyle kişilerde kansızlık ve buna bağlı solukluk görülebilir. Özellikle 50 yaşın üzerindeki bir hastada kansızlık tespit edilmesi halinde dışkıda fark edilemeyen gizli kanama ve altta yatan bir kalın bağırsak kanseri şüphesi mutlaka araştırılmalıdır.
Kolorektal kanserler, fark edilmeyip büyük boyutlara ulaştıklarında bağırsakta kısmi veya tam tıkanıklığa neden olmakta ve hastada yetersiz dışkılama ve gaz çıkartmaya bağlı karında şişkinlik meydana gelebilmektedir. Bireyin dışkılayamıyor, gaz çıkaramıyorsa ve şişkinlik gün geçtikçe artıyorsa acil olarak bir doktora başvurması gerekir. Çünkü bu durumda bağırsak kanser nedeniyle tamamen tıkanmıştır ve acil olarak cerrahi müdahale gerekir.
Tüm kanser türlerinde kilo kaybı görülür. Ancak burada önemli olan kilo kaybının istemsiz bir şekilde ve yukarda bahsedilen belirtiler ile meydana gelmesidir.