Enflasyon, TÜFE ve ÜFE değişim oranlarıyla ve Merkez Bankası’nın mal ve hizmet piyasası ışığında elde ettiği fiyat endeksleriyle hesaplanabilen ekonomik sürecin değerlendirilmesi işlemidir. Belirleyen etmenler arasında mal ve hizmet satış fiyatlarının sürekli yükselmesi yer alır, ancak durumun netleşmesi için kullanılan parametreler tek bir ürünle ve hizmetle sınırlı değildir. Hesaplama verisi kapsamında fiyatlar genel seviyesinin sürekli artış eğilimi göstermesi esas olarak baz alınır.
Enflasyon, ekonomik bir süreç olduğu için para piyasasını doğrudan etkiler ve faiz oranları üzerinde uygulanması planlanan değişiklikler için önemli bir rol oynar.Talep ve maliyet enflasyonu olmak üzere iki tür enflasyon bulunur ve bunlar ekonomik dengelerin bozulması sonucu ortaya çıkar.
Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili, MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu: - "Düzenlemeyi, ülkemizin kalkınmasına katkı sağlamaya dönük bir girişim, arayış olarak değerlendiriyoruz" - CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu: - "Bir banka kurmuyoruz ya da mevcut bankayı aktif hale getirmiyoruz. Hiçbir şeye tabi olmayan yeni bir kurum oluşturuyoruz"
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, eylülde aylık bazda yüzde 6,3, yıllık bazda ise yüzde 24,52 artarak ekonomistlerin beklentilerinin oldukça üzerinde gerçekleşti. Ekonomistler, açıklanan enflasyon verisine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Memur maaşları ile emekli aylıkları Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) artışa göre belirleniyor. Yılbaşından bu yana 9 aylık dönemde TÜFE artışı yüzde 19.37 oldu. Temmuz-Eylül aylarını kapsayan son üç aylık dönemdeki TÜFE artışı ise yüzde 9.34 olarak gerçekleşti. Peki maaşlar ne olacak? İşte detaylar...
"(Enflasyon rakamları) En kötüyü geride bıraktık, eylül ayı beklentiler açısından en kötünün olduğu aydı" - "Ekimle birlikte, kasım ve aralıkta bu dengelenme, toparlanma, ekonominin temel parametrelerinde doğal dengelenmeyi beraberinde getirecek. Hedeflerde negatif yönlü değil, tam tersi pozitif yönlü gelişmeleri önümüzdeki süreçte çok daha net göreceğiz" - "Önümüzde hafta genel çerçevede fiyatlama, indirim, sorumluluk alma, tüm paydaşlarla hep birlikte elini taşın altına koyma noktasında bir süreci başlatacağız"
Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı: - "Enflasyon eylülde piyasa beklentisinin oldukça üzerinde gerçekleşti. Yüksek aylık artışta, sadece hızlanan gıda fiyat artışı değil, dayanıklı tüketim malları başta olmak üzere kurda yaşanan sert yükselişin önemli boyutta yansıması etkili oldu" - AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi: - "Önümüzdeki dönem seyri açısından gıda fiyatlarının belirsizliği ve oynaklığı dışında, ham petrol ve diğer emtia fiyatlarının görünümü, döviz kuru hareketleri ve kamu fiyat/vergi ayarlamaları enflasyon üzerindeki risklerin yönünü belirleyecektir"
"(Enflasyon rakamları) En kötüyü geride bıraktık, eylül ayı beklentiler açısından en kötünün olduğu aydı" - "Ekimle birlikte, kasım ve aralıkta bu dengelenme, toparlanma, ekonominin temel parametrelerinde doğal dengelenmeyi beraberinde getirecek. Hedeflerde negatif yönlü değil, tam tersi pozitif yönlü gelişmeleri önümüzdeki süreçte çok daha net göreceğiz" - "Önümüzde hafta genel çerçevede fiyatlama, indirim, sorumluluk alma, tüm paydaşlarla hep birlikte elini taşın altına koyma noktasında bir süreci başlatacağız"
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken: - "Geçtiğimiz ay birçok gıda maddesinin etiketlerinde gereksiz fiyat artışı yapan fırsatçılar ve stokçular TÜFE'nin artmasında önemli rol oynadı" - "Stokçulara ve fırsatçılara yönelik denetimler sıklaştırılarak bu konuda duyarlılık artırılmalı"
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, piyasaların beklediği bugün açıklanan ve beklentileri aşan enflasyonu değerlendiriyor. Enflasyonda eylül itibariyle en kötünün geride kaldığını belirten Albayrak, "Ekim çok daha somut neticelerin olacağı bir ay olacak" dedi.
Eylülde ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış yüzde 11,41 ile ev eşyası grubunda gerçekleşti - Endekste bu ayda düşüş gösteren grup olmadı
TÜFE eylülde yüzde 6,30, Yİ-ÜFE yüzde 10,88 arttı - Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 24,52, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 46,15 olarak gerçekleşti
Türkiye İstatistik Kurumu eylül ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Enflasyon, eylül ayında yüzde 6,30 artarken, yıllık bazda yüzde 24,52 oldu.
Hafta başından itibaren düşüşünü sürdüren dolar, Eylül ayı enflasyon verisi sonrası sonrasında dolar/TL 6,09'u aştıktan sonra 6,07'nin üzerinde işlem görüyor. Euro/TL ise 7.02 civarında seyrediyor.
Fed Başkanı Jerome Powell: - "Bence bu beklentiler (düşük işsizlik-düşük enflasyon), gerçek olamayacak kadar iyi değil" - "Son 20-30 yılda para politikasının daha iyi idare edilmesi de dahil olmak üzere, birçok faktörün sıkı iş gücü piyasasının enflasyona etkisini yok etmese de önemli derecede azaltmış olmasının daha muhtemel olduğunu düşünüyorum"
İTO verilerine göre, İstanbul'da eylülde bir önceki aya kıyasla perakende fiyatlar yüzde 4,04, toptan fiyatlar yüzde 6,47 arttı - Kentte, eylülde yıllık bazda ise perakende fiyatlar yüzde 18,54, toptan fiyatlar ise yüzde 26,61 yükseldi
Bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, yarın gün sonuna kadar gayrimenkullerini enflasyon oranında yeniden değerleme imkanına sahip olacak - Ankara Vergi Dairesi Başkanı İlhan Karayılan: - "Taşınmazları yeniden değerleme fırsatını kaçırmayın. Mükelleflerimiz bu şekilde kayıtlarını düzelterek bilançolarında oluşan enflasyon etkisini gidermiş olacak"
Ekonomistler, eylülde enflasyonun yüzde 3,46 artmasını bekliyor - Ankete katılan ekonomistler, 2018'de enflasyonun yüzde 21,84 olacağını tahmin ediyor
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum: - "Daha önce bizden konut almış vatandaşlarımızla alakalı Toplu Konut İdaresi Başkanlığımız çalışıyor. Borçların güncellenmesi noktasında, enflasyonun daha altında güncellemeyi meydana getirecek bir düzenleme yapılıyor" - "Şu an enflasyon, TEFE, TÜFE ortalaması yüzde 18-20 bile olsa biz bunların daha da altında bir düzenlemeyle inşallah vatandaşlarımıza o manada bir imkan sunuyor olacağız"
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum: - "Daha önce bizden konut almış vatandaşlarımızla alakalı Toplu Konut İdaresi Başkanlığımız çalışıyor. Borçların güncellenmesi noktasında, enflasyonun daha altında güncellemeyi meydana getirecek bir düzenleme yapılıyor" - "Şu an enflasyon, TEFE, TÜFE ortalaması yüzde 18-20 bile olsa biz bunların daha da altında bir düzenlemeyle inşallah vatandaşlarımıza o manada bir imkan sunuyor olacağız"
Ülkede eylül ayında yıllık enflasyon yüzde 2,3 artış gösterdi
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak: - “Türkiye öngörülebilir gelecekte doğru yolda ilerleyecek ve ekonomide daha önemli adımlar atılacak” - “Yeni hükümet sistemi çerçevesinde bakanlık sayısı 26’dan 16’ya düşürüldü. Para politikaları ve mali politikalar birbirleriyle koordineli hale getirildi. Çünkü enflasyonla sadece birini kullanarak savaşamazsınız.” - Bütçe açığımızın Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya (GSYH) oranını yüzde 2’nin altında tutmayı hedefliyoruz. Bu hedefe ulaşmak için ilk olarak 35 milyar Türk lirası değerinde tasarruf ve gelir sağladık.” - “Eylül ayında TCMB’den enflasyonla mücadele için güçlü bir adım geldi ve bu adımla bağımsızlık tartışmaları da kapandı.”
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak 2019-2021 yıllarını kapsayacak yeni ekonomi programını bugün açıkladı. Toplantı sonrası, Bakan Albayrak, CNN TÜRK canlı yayınında Mine Uzun'un Yeni Ekonomik Program konusundaki sorularını yanıtladı.
Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Saltoğlu: - "YEP'in gerçekçilik ve tutarlılık kısmının yerinde olduğunu düşünüyorum" - Piri Reis Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu: - "Bugüne kadar olan programlardan farklı olarak YEP'in yeni unsurlar içerdiğini gördük. Öncelikle makro hedefler gerçekçi" - Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve ekonomist Murat Sağman: - "YEP'le birlikte Türkiye ekonomisinde öngörülebilirlik artacak" - AA Finans Analisti ve stratejist Cüneyt Paksoy: - "YEP, heyecan veren bir program oldu. Zaman içinde adımlar atıldıkça ve verilere yansıdıkça daha pozitif olacak"
Özetten: - "Yıllık enflasyondaki artış alt gruplar geneline yayılmış, enflasyondaki yükselişin ana sürükleyicileri döviz kuru gelişmelerine bağlı olarak temel mal ve enerji grupları olmuştur" - "Önümüzdeki dönemde mal ve hizmet ihracatının büyümeye güçlü desteğinin sürmesi ve iç talepteki yavaşlamaya bağlı olarak ithalat talebindeki yavaşlamanın cari dengeyi olumlu etkilemeye devam etmesi beklenmektedir" - "Önümüzdeki dönemde küresel büyüme görünümü üzerinde aşağı yönlü risklerin daha belirgin olduğu değerlendirilmektedir. Küresel büyüme görünümünü aşağı çekebilecek başlıca risk unsurları, jeopolitik gelişmeler ve dış ticarette artan korumacılık söylemleridir" - "Jeopolitik belirsizlikler, gelişmekte olan ülkelere yönelen sermaye akımlarının zayıf seyri ve dış ticarete yönelik korumacılık söylemlerinin yaygınlaşması halihazırda gelişmekte olan ülkeler grubu görünümünü etkilemeye devam etmektedir"
Ülkede geçen ay TÜFE, yıllık bazda yüzde 2,4 olan beklentinin üzerine çıkarak yüzde 2,7 arttı
Avro Bölgesi’nde temmuzda yüzde 2,1 olan yıllık enflasyon, ağustos yüzde 2’ye geriledi -Avrupa Birliği'nde ise temmuzda yüzde 2,2 olan yıllık enflasyon, ağustosta yüzde 2,1’e indi
Enflasyon risklerinin artması nedeniyle Rusya Merkez Bankası, Aralık 2014'ten bu yana ilk defa faiz yükseltti - Politika faiz oranı, 0,25 baz puanlık artışla yüzde 7,5'e çıkarıldı
Fed Atlanta Şubesi Başkanı Raphael Bostic: -"Halen tam istihdama ulaşıp ulaşmadığımıza dair bir miktar belirsizlik bulunuyor. Aşırı ısınma riski de yoksa daha sabırlı olma ihtimalimiz var"
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, açıklamalarda bulundu. Ekim'den itibaren enflasyonun düşeceğini belirten Albayrak, "Orta vadeli program 20 Eylül'de açıklanacak." dedi. Albayrak, faiz kararı ile ilgili de "Merkez Bankası enflasyonla mücadelede gerekli adımı attı. Merkez Bankası'nın bağımsızlığı tartışması kapanmıştır" ifadesini kullandı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: (1) - "(Reyhanlı saldırısının planlayıcısı Yusuf Nazik'in yakalanması) 2013 yılında Reyhanlı'da bombalı saldırıyla katledilen 53 vatandaşımızın azmettiricisinin zalim Esad olduğu da belirginleşmiştir" - "İdlib, günden güne kanayan kanadıkça kangrene dönüşen derin bir yara halini almıştır" -"Enflasyona eğilmeyeceğiz, kura boyun eğmeyeceğiz, ekonomik sömürü çarkına kapılmayacağız, zor günleri aşacağız, azımızı çok yapıp eksiğimizi vakit geç olmadan tamamlayacağız" - "(Yerel seçimler) Zillet ittifakı hazırsa Cumhur İttifakı dünden hazır ve kararlıdır. CHP, PKK ile ittifak hedefinin bedelini elbette pahalıya ödeyecektir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemini tartışmaya açmak için gün sayan, çetele tutan, papatya falı açan siyasi bedbahtlara, hiyanet çetelerine fırsat verilmemelidir"
Para Politikası Kurulu: - "Kurul, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 17,75'ten yüzde 24'e yükseltilmesine karar vermiştir" - "İç talep koşullarındaki zayıflamaya rağmen fiyatlama davranışlarında gözlenen bozulma enflasyon görünümüne dair yukarı yönlü risk oluşturmaya devam etmektedir" - "Merkez Bankası fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir"
TESK Genel Kurulu'nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dolardaki dalgalanmalara yönelik olarak yeni adımlar atılacağını açıkladı. Erdoğan, Merkez Bankası'na da eleştirilerde bulundu.
Piyasalar bugün saat 14:00'da yapılacak Merkez Bankası PPK toplantısına kilitlendi. Enflasyon rakamlarının açıklandığı gün Merkez Bankasının yaptığı açıklama sonrası faiz arttırma sinyalleri vermişti. Merkez Bankası'nın ne yapacağı takip ediliyor.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lael Brainard: - "İleriye baktığımızda büyümenin muhtemelen güçlü kalacağını görüyoruz. Güven seviyesi yüksek, iç talep ivmesi güçlü ve yakın zamandaki mali genişlemenin ekonomiye etkisi en azından gelecek yıl boyunca sürecek" - "Beklenmeyen gelişmeler yaşanmazsa faiz oranındaki kademeli artışların gelecek bir iki yıl boyunca sürmesi, tam istihdamı korumak ve enflasyonu hedefe yakın tutmak için muhtemelen uygun olacaktır"
Ülkede ÜFE, ağustosta önceki aya kıyasla yüzde 0,1 azalarak Şubat 2017’den bu yana ilk kez geriledi
Küresel piyasalar tarafından merakla beklenen ağustos ayı ABD tarım dışı istihdam verisi, 201 binle beklentiyi geride bıraktı - Ülkede işsizlik oranı, beklenti paralelinde yüzde 3,9'da sabit kaldı - Enflasyon açısından önem taşıyan ortalama saatlik ücret artışı ise ağustosta yıllık bazda yüzde 2,9'a çıkarak 2009’dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar: - "Enflasyon artış oranında, her ay düzenli olarak, çalışanların ve emeklilerin maaşlarının artırılması gerek"
Cumhurbaşkanı Erdoğan af konusunda açıklamalarda bulundu. Erdoğan, "Devlete işlenen suçlarda devlet affedici olabilir. Ama kişilere karşı işlenen suçlarda devletin af yetkisi yoktur." dedi. İdlib, konusunda da tarafları uyaran Erdoğan, "İdlib'de şu anda çok acımasız bir süreç işletiliyor. Bir felaket yaşanırsa çok ciddi katliam yaşanır." dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu'dan çalışanlarla ilgili dikkat çeken öneri geldi. Erdoğdu, "Türkiye ekonomisinin sokulduğu bu kriz içerisinde, artık ücretlerin aylık olarak enflasyona uyum sağlaması gerekmektedir. Hem asgari ücretlinin hem özel sektör hem kamu çalışanlarının aylıkları her ay enflasyon oranında artırılmalıdır." dedi.
"Enflasyondaki artışın ana sürükleyicileri temel mal ve enerji fiyatları olmuştur. İthal içeriği yüksek temel mallarda yüksek oranlı fiyat artışları izlenmiştir" - "Enerji fiyatlarındaki yükselişin, elektrik ve doğal gaz fiyat artışı ile akaryakıt ürünlerine ilişkin ÖTV düzenlemesinin sarkan etkisine bağlı olarak eylülde de sürmesi beklenmektedir" - "Hizmet sektöründe genele yayılan fiyat artışları izlenmiştir. Üretici fiyatları da maliyet baskılarının oldukça güçlendiğine işaret etmiştir"
ATSO Başkanı Davut Çetin: - "Açıklanan rakamlara baktığımızda, piyasada da hissedildiği üzere Yİ-ÜFE ve TÜFE makasının açılmaya devam ettiğini görüyoruz. Tüm bu işaretler, enflasyonla mücadele konusunda ivedilikle hayata geçirilecek kararlı bir sürecin hayati önemde olduğuna işaret etmektedir"
Enflasyon ekonomistlerin beklentilerini aşarken, analistler Merkez Bankası'nın enflasyona ilişkin risklere dikkati çektiğini ve fiyat istikrarını desteklemek amacıyla gerekli tepkiyi vereceğini kaydetti.
Enflasyon ekonomistlerin beklentilerini aşarken, analistler Merkez Bankası'nın enflasyona ilişkin risklere dikkati çektiğini ve fiyat istikrarını desteklemek amacıyla gerekli tepkiyi vereceğini kaydetti - AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi: - "TÜFE, yüzde 17,90 ile Enflasyon Raporu’nda yer alan yıl sonu TCMB tahmininin (yüzde 13,4) belirgin üzerinde kaldı. Ham petrol ve diğer emtia fiyatlarının görünümü, döviz kuru hareketleri ve kamu fiyat/vergi ayarlamaları enflasyon üzerindeki risklerin yönünü belirleyecek" - Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı: - "Eylül ayına ait ilk gelişmeler de (elektrik-doğalgaz fiyatlarına yapılan yeni zamlar, kurun seyri gibi), yıllık enflasyonun yüzde 19’lu seviyelere yükselebileceğine işaret ediyor" - DenizBank Yatırım Hizmetleri Grubu Stratejisti Orkun Gödek: - "TCMB’nin 13 Eylül'de gerçekleştireceği PPK toplantısında ciddi derecede para politikası ayarlaması yapacağı beklentisi arttı"
Tüketici fiyatları bazında ağustosta bir önceki aya göre en yüksek fiyat artışı yüzde 25,56 ile salçada oldu.Geçen ay fiyatı en fazla düşen ürünlerin başında ise yüzde 30,57 ile kuru soğan geldi.
Ağustosta ana harcama gruplarında aylık bazda en yüksek artış yüzde 5,85 ile çeşitli mal ve hizmetlerde gerçekleşti - Endekste düşüş gösteren tek grup yüzde 1,59 ile giyim ve ayakkabı oldu
TÜFE ağustosta yüzde 2,30, Yİ-ÜFE yüzde 6,60 arttı - Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 17,90, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 32,13 olarak gerçekleşti
Türkiye İstatistik Kurumu ağustos ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Enflasyon, ağustos ayında yıllık yüzde 17,90 arttı. Dolar/TL, ağustos enflasyon verileri sonrası 6,62'ye kadar indi. TCMB'nin açıklamaları sonrası düşüş güçlendi ve kur 6,51 seviyelerine kadar geriledi.
19 üyeli Avro Bölgesi'nde yıllık enflasyon ağustosta yüzde 2 olarak ölçüldü
Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, "Bu yıl bütçe disiplininde başarılı olacağız. Enflasyonla mücadelede daha fazla sorumluluk alacağız." dedi.
Ekonomistler, ağustosta enflasyonun yüzde 2,15 artmasını bekliyor - Ankete katılan ekonomistler, 2018'de enflasyonun yüzde 17,95 olacağını tahmin ediyor