Hamilelik dönemi anne ve bebek sağlığı açısından beslenmenin çok önemli bir süreç olduğunu söyleyen Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Sabri Çolak ramazanda oruç tutmak isteyen anne adaylarına konuya dair uyarılarda bulundu.
Gebelik ve doğum süreci anne adayları için heyecanlı olsa da oldukça stres yaşamalarına neden olabiliyor. Anne adayları bebeklerinin doğumunu beklerken bebeklerinin sağlığı hakkında endişe duyabiliyor. İngiltere'de 23 haftalıkken doğan bebeğin kilosu görenleri şaşırtıyor.
Anne Lauren Ormston, hamile olduğunu öğrendikten kısa bir süre sonra erken doğum yaptı. Beklenenden oldukça erken gelen ve bir ekmekten daha hafif doğan bebeğinin hayatta kalma oranının yalnızca %10 olduğu söylendi. Ancak güçlü ufaklık, mucizevi bir şekilde hayatta kalmayı başardı.
Şehir Hastanesinde gebeliğin 29'uncu haftasında dünyaya gelen, erken doğuma bağlı beyin kanaması geçiren ve kalpleri duran çift yumurta ikizleri Göktuğ ve Göksu yoğun bakımdaki zorlu sürecin ardından taburcu edildi.
Anne adayları hamilelik süreci boyunca yedikleri ve içtikleri besinlere oldukça dikkat ediyor. Bu süreçte beslendikleri tüm gıdalar hem kendilerini hem de bebekleri etkiliyor. Yapılan araştırmaya göre hamilelikte içilen popüler bir içecek bebeklerin boyunun uzamasını engelleyebilir.
Hamilelik ve doğum süreci oldukça heyecanlı ve stresli olabiliyor. Anne adaylarının bu süreçlerde sağlıklarına ekstra dikkat etmeleri gerekiyor. Gebelikte yaşanan sağlık sorunları erken doğuma sebep olabiliyor. Uzmanlar anne adaylarını enfeksiyonlar ve erken doğum belirtileri hakkında uyarıyor.
Konya'daki hastanenin yenidoğan yoğun bakım ünitesi sorumlusu Prof. Dr. Rahmi Örs:
- "Savaş bebek 72 gün solunum cihazına bağlı kaldı. Kalp damar açılması dediğimiz duktus açıklığı için tedavi gördü. Bu arada beyin kanaması oldu. Uzun süre oksijen bağımlılığı devam etti"
- Anne Elmas Acıbadem:
- "Savaş ile ikimiz beraber çok savaştık. Çok badireler atlattı. Büyük zorluklardan çıktığı için de ismini Savaş koyalım dedik. Küçücük bedeniyle çok uğraştı"
Mersin'de, Kovid-19'a yakalanınca solunum rahatsızlığı nedeniyle erken doğum yaptırılıp yoğun bakıma alınan Aslıhan Kayık ile 29 haftalıkken prematüre olarak dünyaya gelen ve kuvöze alınan oğlu, tedavilerinin ardından 61 gün sonra kavuştu
- Anne Aslıhan Kayık:
- "Doğuma girerken onun bana can olmasından dolayı isminin Cansın olmasını istedim. Beni hayata tutunduran oydu"
- "Ailemde herkes aşı vurdurmuştu. Hastaneye yattıktan sonra, 'Keşke aşı vurulsaymışım' demiştim"
Karabük Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tedavisi süren Kübra Demir:
- "Maalesef bebeğim 31 haftalıkken doğdu. Şu an kuvözde, hiç göremedim. Kucağıma bile alamadım"
- "Eşim mesleği gereği 2 doz BioNTech oldu. Ben ona da 'Aşı olma.' demiştim. Eşim hastalığı ayakta atlatırken ben entübe edildim. Resmen ölümden döndüm. Herkes aşısını olsun"
Kocaeli'de, hamileliği sırasında koronavirüs aşısı olmayan Merve Pala (29), delta varyantına yakalandı. Merve Pala, "Mecburen erken doğum yapmak zorunda kaldım. Şu anki aklım olsaydı kesinlikle aşı olurdum. Belki de bu durumda olmazdım" dedi.
34 yaşındaki Stuart Tyrie bebeğini duşta doğurdu. Doğumun olacağı tarihten birkaç hafta erken doğum yapan kadın elinde duş başlığı olduğu sırada doğum yaptığını söyledi. Tyrie, ''Doğum yaptığımı hiçbir şekilde anlamadım. İstemsiz olarak idrarımı yaptım ve bir ayağın sarktığını gördüm. Çığlıklarıma eşim koştu'' diyerek yaşadığı sıra dışı doğum olayını anlattı.
Gebeliğin ilk üç ayında oruç tutmaya çalışmak beraberinde bazı problemleri doğurabileceğini söyleyen Kadın Hastalıkları ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Güvenç Karlıkaya, hamilelik döneminde anne adayının yeterli miktarda sıvı alması fazlasıyla önemli olduğunu söyleyerek 'Anne adayının yeterli sıvı almaması ve susuz kalması erken doğuma neden olabilmektedir' dedi.
Çiftlikköy ilçesinde yaşayan Emine Yağcı, eşiyle yoğun bakımda koronavirüs tedavisi gördükleri hastanede hamileliğinin 35'inci haftasında ikinci bebeklerini doğurdu
- Yalova Devlet Hastanesinden taburcu edilen 10 günlük bebeğini ilk kez kucağına alan baba Özgür Yağcı:
- "Bütün doktorlarımıza, hemşirelerimize, çalışanlara çok teşekkür ediyorum. Ellerinden geleni yaptılar, çocuğuma da çok iyi baktılar ve annesinin yokluğunu hissettirmediler"
Erken doğum, bebeğin tahmini doğum tarihinden üç haftadan daha önce gerçekleşen bir doğumdur. Diğer bir deyişle erken doğum, gebeliğin 37. haftasından önce gerçekleşen doğumdur. Peki, erken doğumun sebepleri neler, nasıl belirti gösterir erken doğumu önlemek için neler yapılabilir?
Erken doğum nedenlerinden biri olan hipertiroidiye karşı uyarıda bulunan doktorlar, hipertiroidinin erken doğuma hatta bebek kayıplarına bile yol açabildiğini söyledi. Anne adaylarının tiroid bezinin normal çalışmasının çok önemli olduğunu vurgulayan uzmanlar, gebelikte tiroid nedenleri ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Günümüzde kadınların yaklaşık %10’u erken doğum yapıyor. Bebek kayıplarının en önemli nedenlerinden olan erken doğum riski, bazı testler ve incelemeler sonucunda belirlenebiliyor. Riskin önüne geçmenin en kilit noktası, belirtiler konusunda bilinçlenerek hekime erken başvurmaktır. Hamile kadınların ortak korkularından olan erken doğuma dair merak edilenleri, Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Fatih Şendağ anlattı.
Prof. Dr. Faruk Buyru, hamilelik enfeksiyonun erken doğum sebepleri arasında yer aldığını belirterek, “Anne adayları bebeğine zarar verir düşüncesi ile verilen ilaçları içmeyebiliyor, enfeksiyon durumunda antibiyotiği kullanmamak veya yarıda kesmek erken doğumu tetikleyebilir” uyarısında bulundu.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Faruk Buyru, anne adaylarının bebeğe zarar verir düşüncesiyle verilen ilaçları içmeyebildiğini belirterek, "Enfeksiyon durumunda antibiyotiği kullanmamak veya yarıda kesmek erken doğumu tetikleyebilir." dedi.
Diyarbakır’da yaşayan Hasan ve Fazilet Kaya çifti, anne baba olmanın heyecanı içindeydi. Sorunsuz bir gebelik süreci geçiren Fazilet Kaya, gebeliğin 24’üncü haftasında olumsuz giden bir şeyler olduğunu hissetti ve doktora başvurdu.
Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Banu Kılıçoğlu Dane, gebelik öncesinde veya erken gebelik döneminde risk faktörlerinin belirlenerek tedbir alınmasının, erken doğumu önleyebildiğini söyledi.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl 15 milyon bebek prematüre doğuyor. Bunun sonucunda 1 milyonun üzerinde bebek ise yaşamının ilk yılını tamamlayamadan hayata gözlerini yumuyor
- Küçük yaşta gebelik, sık doğum, yetersiz beslenme ve yetersiz gebelik bakımı gibi nedenler, prematüre bebek doğurma riskini artırıyor
Antalya'da 820 ve 850 gram ağırlığında dünyaya gelen ikiz bebekler Ali ve Serap, yaklaşık üç aylık zorlu yoğun bakım sürecinin ardından hayata tutundu
- Baba Mustafa Çelik:
- "Çok küçüklerdi, dokunmaya korkuyorduk. Savaşçı bebeklerimiz hayata tutundu. Çok mutluyuz"
- Anne Ayşegül Çelik:
- "Bebeklerimi görünce içime umut doğdu. Onların kokusunu, kalp atışını hissettim. Bu bana güç verdi. Ben de onlara güç vermeye çalıştım"
Antalya'da 820 ve 850 gram ağırlığında dünyaya gelen ikiz bebekler Ali ve Serap, yaklaşık üç aylık zorlu yoğun bakım sürecinin ardından hayata tutundu
- Baba Mustafa Çelik:
- "Çok küçüklerdi, dokunmaya korkuyorduk. Savaşçı bebeklerimiz hayata tutundu. Çok mutluyuz"
- Anne Ayşegül Çelik:
- "Bebeklerimi görünce içime umut doğdu. Onların kokusunu, kalp atışını hissettim. Bu bana güç verdi. Ben de onlara güç vermeye çalıştım"
Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Başkanı Prof. Dr. Ateş Karateke:
- "Sezaryen ile yapılan doğum bir sonraki gebelikleri riske atmaktadır"
- "Çok fazla gebeliği sezaryen ile sonlandırdığınız zaman ikinci ve üçüncü doğumlarda plasenta rahme yapışık olmakta. Türkiye ve dünya geneline baktığımız zaman doğum sonrası ya da gebelik esnasında kanamadan ölümlerin önemli sebeplerinden biri, yapışık plasenta olarak karşımıza çıkmaktadır"
Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Başkanı Prof. Dr. Ateş Karateke:
- "Sezaryen ile yapılan doğum bir sonraki gebelikleri riske atmaktadır"
- "Çok fazla gebeliği sezaryen ile sonlandırdığınız zaman ikinci ve üçüncü doğumlarda plasenta rahme yapışık olmakta. Türkiye ve dünya geneline baktığımız zaman doğum sonrası ya da gebelik esnasında kanamadan ölümlerin önemli sebeplerinden biri, yapışık plasenta olarak karşımıza çıkmaktadır"
TAJEV Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cem Demirel:
- "Son üç ayda görülen kanamalar, plasentanın önde yerleşmesine ya da ayrılmasına bağlı kanamalardır. Bu durum, hem anne adayı hem de bebeğin hayatını tehdit etmektedir"
- "Fazla sezaryen olduğunda sonraki gebeliklerde plasentada yerleşimde anormallik ihtimali artıyor ve kanama riski yükseliyor"
TAJEV Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cem Demirel:
- "Son üç ayda görülen kanamalar, plasentanın önde yerleşmesine ya da ayrılmasına bağlı kanamalardır. Bu durum, hem anne adayı hem de bebeğin hayatını tehdit etmektedir"
- "Fazla sezaryen olduğunda sonraki gebeliklerde plasentada yerleşimde anormallik ihtimali artıyor ve kanama riski yükseliyor"
Endonezya'da bağışlarla sağlanan ücretsiz kuvözler, yoksul ailelerin prematüre bebeklerini hayata bağlıyor
- Pratik kullanım özelliğine sahip taşınabilir kuvözler, bağışçı ve gönüllülerin desteğiyle ülkenin en ücra köşesinde bile yoksul ailelerin prematüre bebeklerinin imdadına yetişiyor
- Endonezya Üniversitesi, kolay kurulum tekniğiyle tasarladığı kuvözleri diğer ülkelerin de yararına sunmak istiyor
Erzurum'da, prematüre doğan 800 gramlık Pusat Ömer Reşitoğlu'nun ana ve akciğer atardamarları arasındaki açıklık 3 santimetrelik kesiden girilerek kapatıldı
- Çocuk kalp cerrahı Mehmet Birçer:
- "Normalde bu ameliyatlar göğüs duvarının çok büyük kesileriyle halledilir. Bebeğin 800 gram olması ve küçük bir kesiyle yapılması Erzurum bölgesinde büyük önem arz etmektedir"
Erzurum'da, prematüre doğan 800 gramlık Pusat Ömer Reşitoğlu'nun ana ve akciğer atardamarları arasındaki açıklık 3 santimetrelik kesiden girilerek kapatıldı
- Çocuk kalp cerrahı Mehmet Birçer:
- "Normalde bu ameliyatlar göğüs duvarının çok büyük kesileriyle halledilir. Bebeğin 800 gram olması ve küçük bir kesiyle yapılması Erzurum bölgesinde büyük önem arz etmektedir"
Konya'da, erken doğan ve anne karnındayken vücuda temiz kan götüren ana atardamar ile akciğer atardamarı arasındaki "ductus" damarının kapanmadığı belirlenen 514 gram ağırlığındaki Ebrar bebek, koltuk altından 1 santimetrelik kesiden yapılan operasyonla hayata tutundu
- Ameliyatı gerçekleştiren SÜ Tıp Fakültesi Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Öç:
"Hastamıza genel anestezi sonrası koltuk altından 1 santimetrelik kesi uyguladık. Bebeği, tüm hayati bulguları normal sınırlarda olarak ameliyathaneden yoğun bakım ünitesine aldık. Şu anda bebeğin sağlık durumu iyi"
- Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Hayrullah Alp:
"Dünyada ve Türkiye'de bu hafta aralığında doğan bebeklerin yaşam oranın düşük olduğunu biliyoruz. Hatta Türkiye'de bu yaşam oranı 24 haftaya kadar indi. İnşallah şu ana kadar gösterdiği gayret ve dirençle taburcu edebileceğimiz bir bebek olur. Bu hikayenin sonunu biz de çok merak ediyoruz"
İzmir'de 22 haftalık olarak 510 gram doğan Havva bebek, 111 günlük tedavinin ardından sağlığına kavuştu
- Baba Osman Çelik:
- "Yoğun bakım sürecinde de çok zorlu günler geçirdik"
Erken doğum sebepleri kişiden kişiye göre değişebilen bir durumdur. Erken doğum tehdidi karşısında tedirgin olan anne adayları erken doğumu engellemek için kulaktan dolma bilgilerle hareket edebiliyor. Bebek bekleyen annelerin en büyük korkuları arasında yer alan erken doğum ile ilgili doğru bilinen yanlışlar, anne adaylarının yanlış hareket etmesine neden olabiliyor. Peki erken doğum konusunda bilinen yanlışlar neler? Erken doğum riski karşısında nasıl hareket etmek gerekiyor? İşte detaylar...
Bebek bekleyen çiftlerin ağzından ilk dökülen cümle “sağlıkla doğsun!” olur. Gerçekten de bebeğin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesi ilk ve en önemli istektir. Ancak nur topu gibi bir bebek olması için her şeyden önce anne karnında 9 aylık bir sürecin tamamlanması gerekiyor. Doç. Dr. Hülya Dede, erken doğum ile ilgili toplumda pek çok yanlış bilginin yaygınlığına dikkat çekerek doğru bilinen yanlışlar hakkında bilgi verdi.
İzmir'de erken doğumla dünyaya gelen 4,5 kilogram ağırlığındaki 11 günlük bebeğin vücudundan 3,2 kilogramlık tümör alındı
- Çocuk Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Tunç Özdemir:
- "Kitleyi çıkarınca bebek 1,3 kilogram kaldı. Ağırlığının iki katı kadar tümörü vardı"
- Anne Hilal Soysal:
- "Doktorlar çok başarılı bir ameliyat yapıp bebeğimi kurtardı. Allah da bize yardım etti"
ABD'de doktorlar çok erken doğan kuzuları, rahim ortamına benzer bir plastik keseyle hayatta tutmayı başardı. Yapay rahmin 5 yıl içinde insanlarda da denemesi planlanıyor. Sadece ABD'de her yıl 30 bin bebek çok erken yani hamileliğin 23 ila 26. haftalarında doğuyor. Bu bebeklerin akciğerleri havayla temas edecek kadar gelişmiş olmadığı için yaklaşık yüzde 70'i hayatnı kaybediyor, yaşayabilenlerin çoğu ise engelli kalıyor.
Prof. Dr. Nilgün Kültürsay, Türkiye'de her 10 bebekten 1'inin dünyaya erken geldiğini, halen bebek ölümlerinin nedenleri arasında birinci sırada erken doğum ve sorunlarının yer aldığını belirtti.
Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yöneticisi Doç. Dr. Nurullah Okumuş, hamilelikte stresin, erken doğumların yüzde 30'unun sebebi olduğunu bildirdi.
Şanlıurfa İl Sağlık Müdürlüğü, iyotlu tuz kullanımıyla ilgili olarak uyarılarda bulundu. İyodun, insan vücudunda çok az bulunan, normal büyüme ve gelişme için gerekli olan mineral olduğu belirtildi.