Prof. Dr. Canan Karatay, sağlıklı yaşam ve hastalıklar üzerine yaptığı açıklamalarla birlikte oldukça gündem yaratan uzmanlar arasında yer alıyor. Kendi Youtube kanalında yayınladığı videoda çarpıcı açıklamalarda bulunan Karatay, HIV virüsü gibi hastalıkların ve ani ölümlerin artmasının nedenini açıklayarak bu konuların konuşulmadığını belirtti.
HIV enfeksiyonu tüm dünyayı etkisi altına alan oldukça riskli hastalıklar arasında yer alıyor. Kan ve korunmasız cinsel ilişki yoluyla bulaşan HIV enfeksiyonunda erken teşhis büyük önem taşıyor. Uzmanlar Türkiye’deki HIV rakamların endişe vermeye başladığını belirterek bu sessiz pandemi hakkında uyarılarda bulundu.
HIV virüsünün son zamanlarda karşılaşılan en büyük hastalıklardan birisi olduğu belirtiliyor. Açılımı Human Immmunodeficiency Virus olan bu hastalık, bağışıklık yetmezliğine yol açıyor. Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre Türkiye’de HIV tanısı artmış durumda. Peki HIV virüsü nedir, nasıl bulaşır? İşte merak edilenler...
Dünya AIDS Günü için 293 kişi “Tek Ses” projesinde buluştu. Ünlü oyuncular, şarkıcılar, doktorlar, sivil toplum kuruluşları ve derneklerin katılımıyla gerçekleştirilen projede, 293 kişinin sesi yapay zeka ile birleştirilerek tek sese dönüştürüldü.
Bilim insanları yaptıkları bir araştırmadan ilginç sonuçlar elde etti. İnek sümüğünden yapılan madeni yağın AIDS ve uçukları önleyebileceğini söylüyor. Araştırmacılar, inek mukusu ile yapılan 'umut verici' bir kayganlaştırıcının yalnızca HIV ve uçuklara karşı koruma sağlamayacağını, aynı zamanda cinsel hastalıklarla bulaşan enfeksiyonların yayılmasını da yavaşlatabileceğini öne sürüyorlar.
Cinsel ilişki hayatın bir parçası olarak görülüyor. Herkesin cinsel ilişki fikirleri değişim gösteriyor. Bu konunun fazla konuşulmaması cinsel ilişki konusunda bilinçlenmeyi önlüyor. Uzmanlar farklı cinsel ilişkiler arasında bulunan oral seks hakkında uyarılarda bulunuyor.
İtalya’da 36 yaşındaki bir adam, yüksek ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı, halsizlik ve kasık bölgesinde iltihaplanma şikayetleriyle hastaneye başvurdu. Yapılan incelemelerde kişide Covid, maymun çiçeği ve HIV hastalıkları tespit edildi. Vakanın literatürde bir ilk olduğu belirtildi.
Hindistan’ın kuzeydoğusundaki Assam bölgesinde yaşayan 15 yaşındaki genç bir kız, erkek arkadaşının HIV pozitif olduğunu öğrendi. Sevgilisine olan aşkını ispat etmek isteyen genç kız, erkek arkadaşından aldığı kanı kendisine enjekte etti. Olay ülkede gündem olurken genç kız tıbbi gözetim altında tutuluyor.
Almanya'da 40 yaşındaki bir adam burnunda çıkan kırmızı bir nokta için doktora gitti. Üç gün sonra burnu karardı ve vücudunda lezyonlar belirmeye başladı. Daha önce cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarla ilgili test yaptırmayan adamın HIV olduğu ortaya çıktı. Sonrasında maymun çiçeği virüsüne yakalanan adamın burnu çürümeye başladı.
İngiltere'de yaşayan Harun Tulunay (35), dünyanın en çok korktuğu 3 virüs olan HIV, Kovid ve maymun çiçeğini yendi. Tulunay, geçtiğimiz Haziran ayında ise maymun çiçeği virüsü nedeniyle 11 günü hastanede olmak üzere yaklaşık 3 hafta karantinada kaldı. Maymun çiçeği ile ilgili tecrübelerini paylaşan Tulunay, bir anda dünyanın gündemine oturdu, dünyanın konuştuğu Türk hasta oldu. "Ne HIV, ne maymun çiçeği, damgalanmak çok daha kötü etkiliyor" diyen Tulunay başından geçenleri anlattı.
En yaygın cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve belirtileri belli oldu. Dünyanın dört bir yanında her gün milyonlarca cinsel yolla bulaşan enfeksiyon teşhisi konuyor. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) tedavi edilmezse, diğer kronik durumların yanı sıra kısırlığa, pelvik inflamatuar hastalığa ve görme veya işitme kaybına yol açabilir.
ABD'de HİV pozitif bir kadın, lösemi tedavisi sırasında yaptırdığı yeni geliştirilen bir kan nakli yönteminin ardından bir kez daha HIV testi taptırdı; test negatif çıktı. Bu yöntemin HIV virüslü bazı kişilerin iyileşmesine yardımcı olabileceğine inanılıyor.
Dünyada ilk kez bir kadının, aldığı tedavinin ardından AIDS hastalığına yol açan HIV virüsünden kurtulan üçüncü kişi ve ilk kadın olduğuna inanılıyor. Virüsten arınan hastanın vaka örneği Denver'da bir tıp konferansında sunuldu ve böylece bu yöntemin HIV için işlevsel bir tedavi olarak kullanıldığı ilk kez ortaya çıktı.
Son dakika haberine göre Omicron varyantı dünyada hızla yayılmaya devam ederken Prof. Dr. Gürkan Mert, varyantın hızlı bulaşma özelliğine dikkat çekerek en çok çocuklarda etkili olduğunu belirtti. Mert, "Ciddi vakalarda çocukların hastaneye yatma nedenleri genellikle bronşiolit (hava yolları iltihabı) ve zatürre, aşırı sıvı kaybı ve ishal. Hafif vakalarda belirtiler ise boğaz iritasyonu, burun akıntısı, baş ağrısı ve 3 gün içinde kendiliğinden düşen ateş olarak gözleniyor" diye konuştu.
Prof. Dr. Yeşim Taşova, HIV/AIDS taşıyan kişilerin yarısının durumundan farkında olmadığını ve ülkedeki vakalarda yüzde 400 artış yaşandığını söyledi. Taşova, "HIV bizim için devam eden pandemidir ve koronavirüsten farkı yoktur. Uzun yıllara yayılmıştır ama bugün bütün dünyayı tehdit etmektedir" dedi.
Türkiye'de 2019'da 4 bin 58 HIV ve AIDS vakası tespit edilirken, bu sayı 1 Ocak-15 Kasım 2021 döneminde 2 bin 74'e geriledi - Bu yıl bildirimi yapılan vakaların yüzde 84,08'ini erkekler, yüzde 15,92'sini kadınlar oluşturdu - En fazla vaka 25-29 yaş grubunda görüldü
Japonya’da AIDS'e neden olan HIV virüsüne karşı geliştirilen aşının maymunlarda etki gösterdiği belirtildi.
Cenevre merkezli küresel bir yardım fonu, yoksul ülkelerdeki COVID-19 pandemisinin neden olduğu sağlık sistemlerindeki aksaklık nedeniyle yüz binlerce insanın tedavi edilmeyen tüberkülozdan öleceğini kaydetti. Yardım kuruluşunun başkanı Peter Sands, ''AIDS ve tüberkülozdan kaynaklanan aşırı ölümlerin koronavirüsten daha yüksek olacağını söylemeliyim. HIV testi ve önleme hizmetlerinde önemli düşüş var'' dedi.
HIV'in nörolojik etkileri üzerine çalışmalar yapan beyin cerrahı Prof. Dr. Murat Digiçaylıoğlu, koronavirüsün kısa ve uzun vadeli nörolojik hasarları üzerine başlatılan araştırmayla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Digiçaylıoğlu, HIV hastalarında uzun vadede "hızlanmış bir Alzheimer tipi" geliştiğini, aynı riskin Covid-19'da da bulunduğunu anlatarak, "Kovid aşılarında kullanılan mRNA teknolojisi ile elde edilecek terapilerle, bunu önlemeyi veya geriletmeyi hedefliyoruz" dedi.
AIDS, Human Immunodeficiency Virus (İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü) adı verilen bir virüsle bulaşmaktadır. Bu virüsün baş harfleri kullanılarak HIV virüsü denmektedir. HIV virüsünün iki tipi vardır. Bunlar HIV 1 ve HIV 2'dir. HIV 1, genellikle bizim de içinde bulunduğumuz Avrupa ve Kuzey Amerika bölgelerinde yaygındır. HIV 2 ise, Afrika ve çevresinde yaygın olarak bulunmaktadır.
Avustralya’nın geliştirdiği koronavirüs aşısı deneylerinin birinci aşaması, deneklere yapılan testlerde HIV antikorunun görülmesi üzerine durduruldu. Daha sonra HIV testi uygulanan bu kişilerin HIV pozitif olmadığı tespit edildi.
Üroloji uzmanı Op. Dr. Eyüp Coşar, ileri evrede tanı konulan HIV taşıyıcılarında ortalama yaşam süresinin 12 ile 18 ay arasında olduğunu söyledi.
İyileşen ilk HIV pozitif hasta olduğu bilinen ve milyonlarca AIDS hastasına umut olan Timothy Ray Brown, nükseden lösemiye karşı verdiği mücadeleyi kaybetti. Brown lösemi tedavisi kapsamında gördüğü bir tedaviyle HIV enfeksiyonundan kurtulabilmişti.
Bilim insanlarının, tıbbi müdahale olmadan kendi başına HIV’i yendiği düşünülen bir kadını tespit ettiği öğrenildi.
Araştırmacılar, Brezilyalı bir erkeğin sadece özel olarak tasarlanmış anti viral ilaç karışımıyla yapılan bir tedaviden sonra HIV virüsünden kurtulan ilk kişi olabileceğini duyurdu.
HPV cinsel yolla bulaşan en yaygın enfeksiyon türüdür. HPV yani human papilloma virüsü, cinsel olarak aktif olan kadın ve erkeklerin pek çoğunun yaşamları boyunca bir noktada bu virüse maruz kaldığına dikkat çeken Dr. Sinan Akkurt, bu virüse maruz kalanların erken yaşta cinsel ilişkiye başlayan bireylerde ve çok eşli cinsel yaşam süren kişilerde görüldüğünü anlattı.
Japonya’daki bir grup bilim insanı, yaptıkları çalışmada AIDS tedavisinde kullanılan ilaçların, koronavirüs kaynaklı zatürre belirtilerini geriletebileceğini gözlemledi.
SBÜ Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Yaprak Üstün, “Gebelik esnasında HIV pozitif gebeye uygun tedavinin verilmesi, doğumun sezaryen ile yapılması, doğumdan önce anneye ve doğum sonrası bebeğe uygulanan koruyucu tedavi ve bebeğe anne sütünün verilmemesi ile anneden bebeğe HIV bulaşması büyük ölçüde önlenebilmektedir” dedi.
SBÜ Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Yaprak Üstün, “Gebelik esnasında HIV pozitif gebeye uygun tedavinin verilmesi, doğumun sezaryen ile yapılması, doğumdan önce anneye ve doğum sonrası bebeğe uygulanan koruyucu tedavi ve bebeğe anne sütünün verilmemesi ile anneden bebeğe HIV bulaşı büyük ölçüde önlenebilmektedir” dedi.
Giresun Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meltem Arzu Yetkin, HIV hastalığının Türkiye’de 25 ile 34 yaş aralığında sık olarak görüldüğünü söyledi.
Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Faruk Karakeçili, “HIV/AIDS sosyal ilişkilerle bulaşmaz” dedi.
HIV/AIDS Korunma ve Eğitim Derneği (HAKED) Genel Sekreteri Prof. Dr. Serhat Ünal, İnsan Bağışıklığı Yetmezlik Virüsü (HIV) teşhis ve tedavisinde yaşanan en önemli sorunlardan birinin ayrımcılık olduğunu belirterek, "Bu ayrımcılık korku ve bilinçsizlikten oluyor. HIV pozitif bireylerin toplum tarafından dışlanması teşhisi ve tedaviyi engelliyor." dedi.
Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı ve Atılım Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necla Tülek, "Tüm dünyada HIV virüsünde azalma eğilimi yaşanırken; Türkiye ile Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkelerinde artış var. Son 10 yılda dünyada en çok artışın olduğu ülke Türkiye'dir" dedi.
Yakın Doğu Üniversitesi, Deneysel Sağlık Bilimleri Araştırma Merkezi (DESAM), 1 Aralık Dünya AIDS Günü nedeniyle yayımladığı mesajda, HIV ile yaşayan yaşlı insan sayısında artış olduğuna dikkat çekti.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom, Afrikalı "first lady"lere Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu (AIDS) hastalığının anneden çocuğa geçişinin önlenmesi için siyasi irade ortaya konmasına yardımcı olmaları çağrısında bulundu.
HIV’in vücudun savunma sisteminde rol oynayan hücreleri yok eden bir virüs olduğuna dikkat çeken Üroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Hamit Öztürk, “HIV testinin doğru sonuç vermesi için kanda antikorların oluşması gerekir. Bu nedenle HIV testi, virüsle temastan itibaren 4-6 hafta sonra en doğru sonucu verir” dedi.
Sivas Medicana Hastanesi doktorlarından Op. Dr. Eyüp Coşar, çağın ölümcül hastalıklarından biri olan AIDS hakkında önemli bilgiler verdi.
Op. Dr. Eyüp Coşar, ileri evrede tanı konulan HIV taşıyıcılarında ortalama yaşam süresinin 12 ile 18 ay arasında olduğunu söyledi.
Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Selda Erensoy: - "HIV'de erken tanı ve tedavi çok önemli. Çok etkili ve başarılı ilaç seçenekleri var. Hastanın yaşam kalitesinin artmasına hem de virüsü baskılamaya yardımcı oluyor"
Şanlıurfa'da 11 yıl önce üzerine çaydanlık devrilen, hastanedeki tedavisi sırasında yanlışlıkla HIV'li kan verilen 13 yaşındaki Y.Ç, başına gelen olumsuzluklara rağmen ümidini yitirmiyor - Hayalindeki doktorluk mesleğini yapmak isteyen Y.Ç: - "İnşallah önce kendime şifa bulmak, sonra da başka insanlara şifa vermek istiyorum"
Dünyada 37,9 milyon kişi HIV taşıyor - 2018'de AIDS nedeniyle 770 bin kişi öldü - HIV taşıyanların yüzde 79'u durumundan haberdar
Bilim insanları, İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü olan HIV tedavisinde günde bir-iki hap yerine bir ya da 3 ayda bir enjekte edilecek yeni ilaçların yolda olduğunu belirtti - AÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail Balık: - "Önümüzdeki yıllarda kullanımı daha da kolay olacağı tahmin edilen aylık, 3 aylık periyotlarda enjekte edilen ilaçlar dönemine geçilecek" - "Enjekte edilebilir ilaçların birkaç yıl içinde piyasaya sürülmesi beklenmektedir. Çalışmalarda, bu enjekte edilebilir ilaçların başarısının ve güvenilirliğinin çok yüksek olduğu görülmüştür" - "Bu enjeksiyonlar, uzun süre etkili kullanım için ruhsatlandırılan ilk antiretroviral ilaçlar olacak, yani her gün alınmaları gerekmeyecek"
İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nail Özgüneş, AIDS hakkında en çok merak edilenleri açıklandı.
"HIV pozitif kişilerle aynı iş yerinde çalışmakla, aynı okulda okumakla, aynı ortamda bulunmakla, ortak çatal kaşık kullanmakla, böcek ısırması ve sinek sokmasıyla HIV enfeksiyonu bulaşmamaktadır"
Sağlık Bakan Yardımcısı Emine Alp Meşe, “2010 yılında HIV pozitif’li (AIDS) kişi sayısı 539 iken 2018 yılında bu sayı 7 kat artış göstererek 3 bin 719 olmuştur” dedi.Sağlık Bakan Yardımcısı Emine Alp Meşe, “Dünya AIDS Günü” kapsamında Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu işbirliği ile düzenlenen etkinliğe katıldı.Burada konuşan Meşe, HIV enfeksiyonunun, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi bir halk sağlığı sorunu ve toplumsal problem olduğunu belirtti.
Aydın'ın Nazilli ilçesinde bir gazinoda yapılan denetimde çalışma izni bulunmadığı belirlenerek sağlık kontrolüne götürülen 8 yabancı uyruklu kadından birinde HIV, üçünde Hepatit B tespit edildi, iş yerine 98 bin lira ceza kesildi.
Birçok insanın hayatını kaybetmesine neden olan HIV enfeksiyonuna dikkati çekmek amacıyla bu alanda çalışan bilim insanları ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin katılımıyla hazırlanan "Türkiye'de HIV" belgesinin ilk gösterimi yapıldı - AIDS Sağlık Hizmeti Sağlayıcıları Derneği Başkanı Dr. Jose M. Zuniga: - "HIV artık ölümcül değil, kronik bir hastalık olarak görülüyor ve başarılı tedaviyle de yönetilebiliyor. Aynı zamanda bu tedavinin önleyici bir etkisi de var. Yani tedavi kullanıldığı sürece HIV negatif partnere bulaşma riskini ortadan kaldırıyor" - "Türkiye'de tedaviye ulaşan insanlarda başarı ve viral baskılama oranları çok yüksek. Ancak Türkiye'de HIV pozitif bireylerin yüzde 50'si HIV statüsünü biliyor. O yüzden daha çok tanıya, teste yönlenmek gerekiyor ki HIV'le yaşayan bireyler tedaviye ulaşarak normal bir ömür sürebilsin"
Bilim insanları, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde 2001 yılında elde edilen örneğin, HIV'in yeni bir alt türü olduğunu önceki 2 bağımsız vakanın varlığıyla doğruladıklarını açıkladı - İlk iki vakanın 1983 ve 1990'da yine Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görüldüğü kaydediliyor
İran'da sağlık çalışanlarının kullandıkları enjektör sebebiyle 300 kişiye HIV virüsü bulaştırdığı iddia edildi.