Sağlık Bakan Yardımcısı Emine Alp Meşe, HIV enfeksiyonunun önlenebilir bir hastalık olduğunu, aynı ortamda bulunmakla, aynı eşyayı kullanmakla, böcek ve sinek sokmasıyla bulaşmadığını belirtti.
Meşe, 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu iş birliğiyle düzenlenen etkinlikte, HIV enfeksiyonunun tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de ciddi bir halk sağlığı ve toplumsal sorun olmaya devam ettiğini belirtti.
HIV enfeksiyonunun korunmasız her türlü cinsel temas, enjektör paylaşımı, enfekte kan ve kan ürünleri transfüzyonu veya anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum sırasında veya doğum sonrasında emzirmeyle bulaşabildiğini anlatan Meşe, "HIV pozitif kişilerle aynı iş yerinde çalışmakla, aynı okulda okumakla, aynı ortamda bulunmakla, ortak çatal kaşık kullanmakla, dokunmak ve tokalaşmakla, telefon, kitap, defter gibi araçlar ile duş-banyo alanlarını, havuzları, tuvaletleri ortak kullanmakla, böcek ısırması ve sinek sokmasıyla HIV enfeksiyonu bulaşmamaktadır." ifadelerini kullandı.
Bakan Yardımcısı Meşe, HIV/AIDS epidemisinin, bugün küresel ölçekte önemli bir boyuta ulaştığını ifade ederek, şu bilgileri paylaştı:
"Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı (UNAIDS) 2019 yılı raporuna göre, dünyada HIV epidemisinin başlangıcından bu yana 74,9 milyon kişi HIV ile enfekte olmuş, 32 milyon kişi ise AIDS ile ilişkili hastalıklar nedeni ile hayatını kaybetmiştir. Türkiye'de ise HIV/AIDS açısından hastalığın az sıklıkla görüldüğü ülkeler arasında yer almakla birlikte, son yıllarda vaka sayılarında artış izlenmektedir.
2010'da HIV pozitif kişi sayısı 539 iken, geçen yıl bu sayı yedi kat artış göstererek 3 bin 719 olmuştur. Ülkemizde, ilk vakanın görüldüğü 1985'ten 10 Kasım 2019'a kadar doğrulama testi pozitif tespit edilerek bildirimi yapılan 22,345 HIV(+) kişi ve 1864 AIDS vakası mevcuttur. Vakaların yüzde 80'i erkek, yüzde 20'si kadın olup yüzde 15,5'i yabancı uyruklu kişilerden oluşmaktadır. Vakaların en fazla görüldüğü yaş grubu ise 25-29 ve 30-34 yaş grubudur."
Bulaşı yoluna göre dağılıma bakıldığında ise Türkiye'de bildirimi yapılan vakaların yüzde 50'sinde bulaş yolu bildirilmediğine dikkati çeken Meşe, "Bulaş yolu bildirilen vakalar içerisinden cinsel yolla bulaş yüzde 98, damar içi madde yoluyla bulaş yüzde 2'dir." diye konuştu.
Sağlık Bakan Yardımcısı Meşe, önemli bir halk sağlığı sorunu boyutuna ulaşan HIV/AIDS epidemisinin morbidite, mortalite, ayırımcılık, insan hakları, iş gücü, istihdam, ekonomi ve hukuk başta olmak üzere çok çeşitli konularda toplumsal yansımaları ve sonuçları olan ve bütüncül bir yaklaşım gerektiren ciddi bir mesele olduğunu vurguladı.
HIV/AIDS konusunda önleme ve etkin tedaviye erişim programlarını içeren küresel çabalar, umut verici gelişmelere neden olduğuna işaret eden Meşe, uygun politika ve stratejilerin HIV salgınlarını önleyebildiğini, yavaşlatabildiğini ve hattı tersine çevirebildiğini gösterdiğini dile getirdi.
Meşe, etkili HIV önleme müdahalelerine de değinerek, kondom kullanımı, temiz enjeksiyon ekipmanı temini, opioid ikame tedavisi, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların tedavisi ve HIV testi ve danışmanlığı yer aldığını bildirdi.
Meşe, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"HIV enfeksiyonu önlenebilir bir hastalıktır ve korunma önlemleri tedaviden çok daha etkili ve ucuzdur. En sık görülen bulaşma yolunun cinsel temas olması nedeniyle tek eşliliğin yanı sıra, riskli cinsel temasta kondom kullanımı hastalığın cinsel yolla bulaşmasına karşı en güvenli ve basit korunma yoludur. Şüpheli durumlarda ise vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna müracaat ederek test yaptırmak gerekir."
Meşe, hastalık kontrol programı çerçevesinde Türkiye genelindeki HIV/AIDS tanı, tedavi, izlem ve korunma uygulamalarında standardizasyonun sağlanması, sunulmakta olan hizmetlerin niteliğinin yükseltilmesi ve sağlık çalışanlarına rehberlik etmesi amacıyla, uluslararası algoritmalarda yapılan güncellemeler doğrultusunda, "HIV/AIDS Tanı Tedavi Rehberi 2019" yayımlandığını söyledi.
Yeni vaka sayısını azaltmak amacıyla farkındalık ve bilgilendirme için tüm hedef gruplarda akran eğitimi dahil eğitim faaliyetlerinin desteklendiğini dile getiren Meşe, "Bakanlığımız, insan haklarını gözeterek ve etik kurallar çerçevesinde, bütüncül ve konunun tüm paydaşlarını kapsayacak bakış açısı ile çalışmalarını iş birliği içinde sürdürmektedir." şeklinde konuştu.
