Kütahya’da ’bebeklere Doğu Yatağı’ Geleneği

Yüzyıllardır devam eden şehzade geleneği Kütahya’da günümüzde hala devam ettirilmeye çalışılıyor. Germiyan Beyliği’nin merkezi olan Kütahya’da hala doğumlarda, sünnetlerde baş köşeye yataklar yapılıp süsleniyor.Tarihi el işlemeleri iğnelerle birer birer tutturularak masa üzerine kurulan doğu ya da sünnet yatakları kuruluyor. Bebek doğumlarında, sünnet merasimlerinde bu gelenek devam ettirilmeye çalışılıyor. Bebeği doğan ailenin yakınları, büyüklerinden aldıkları tarihi el işlemelerini doğu için hazırlanan yatağın süslemesinde kullanıyor. Ailenin yakınları el birlik doğu yatağını süslüyor.Doğum yapan evin gelini yada kızı önce üç etek denen Kütahya’nın yöresel kıyafetini giyip doğu yatağına bebeği ile çıkıp tebrikleri kabul ediyor. Kütahya’nın yerlilerinden olan Meral Yoran, bu gelenek ile ilgili şunları söyledi:“Bu adetlerimizi devamlı yaparız. Sünnetlerimizde doğularımızda bu yataklarımız muhakkak yaparız. İlk bebeğimizde kızın annesi çeyiz yapar. Çocukların giyeceklerini yapar. Tüm eşyalarını örer. Doğan bebeğe beşik getirilir. Bu örgüler, işler şu yüz senelik babannemizden. Eşden dosttan toplayıp bunları yaparız. Gülüş çığırış. Eğleniriz, doğu yatağı yaparız. Hep eğlenceli geçer. Gelini alırız 40 gün mübareke savarız. Şalvarlar giyerler, her şalvar giyişinde, bir seferinde kahve tutar, bir seferinden lokum tutar. Bir seferinde kolonya döker. Muhakkak bunları giyinir soyunur gelinimiz. Doğu şerbetimizi yaparız. Lokum tutarız. Kahveler pişirilir, misafirler ağırlanır.”Hatice Aksu ise, doğu yatağının unutulmaya yüz tutan bu gelenek olduğunu dile getirerek, "Doğum yapınca gelinimiz, kızımız, bu yataklar aynen yapılır. 40 gün yatağımız durur. Misafirlerimiz gelir. Şerbetler kaynar lokumlar tutulur. Oğlan çocuğu doğunca daha bir şerefli olur. Sünnet yatağı yapılır. Sünnet merasimlerimiz de böyle olur. Yani adetlerimiz bunlar bizim Kütahya’nın Osmanlı’dan Germiyanlar’dan beri yapılan adetlerimiz, eski işlerimiz bulunur büyüklerimizde toplanır. Gençlerimiz tek tek hazırlar. O gün eğlence olur yenir, içilir, eğlenilir. Kütahya’dan başka yerde böyle bir adet yok. Bi bizim Kütahyamız’da var bu güzel adet. Bizde elimizden geldiği kadar bu adetlerimiz yaşatmak için çaba sarfediyoruz. Yeni nesile bu adetleri öğretmeye çalışıyoruz" ifadelerini kullandı. (HCA-EFE)