Burdur'da "yerli ve milli hayvan hastalıkları tanı kitleri" geliştiriliyor

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) tarafından hayvan hastalıklarında hızlı teşhis için yerli ve milli tanı kitleri üretilecek.

MAKÜ'den yapılan açıklamaya göre, Sağlık Bilimleri Fakültesinde yürütülen çalışmalar sonucu ilk antikor üreten hibrit hücreler üretildi.

Hayvan hastalıklarının hızlı teşhisinde önemli bir aşama olan hibrit hücrelerin üretimiyle yerli ve milli tanı kitinin geliştirilmesi hedefleniyor.

Bilim insanlarının ortaya koyduğu yerli "Hayvan Hastalıkları Tanı Kiti" projesi Türkiye'deki hayvancılık sektörüne ekonomik katkı sağlayacak. Geliştirilme çalışmaları devam eden tanı kitleri sayesinde yetiştiriciler ve veterinerler, hayvanlardan alacakları kan, ağız, burun suyu ya da süt örneği ile hayvandaki hastalığın tespitini kolayca yapabilecek.

- "Hastalığın hızlı teşhisi ve tanısı oldukça önemli"

Açıklamada görüşlerine yer verilen projenin yürütücüsü ve Sağlık Bilimleri Fakültesinden öğretim üyesi Prof. Dr. Aynur Başalp, Kalkınma Bakanlığı tarafından desteklenen ve MAKÜ tarafından yürütülen Hayvancılık Projesi kapsamında hayvanlarda enterotoksemi hastalığının tanısı için hızlı tanı kitlerini üretmeye çalıştıklarını belirtti.

Enterotoksemi hastalığının özellikle koyun ve keçi gibi küçükbaş hayvanlarda yaygın görüldüğünü kaydeden Başalp, "Bu hastalığın klinik bulguları maalesef başka hastalıklarla da karıştırılabiliyor. Hayvan yetiştiricileri açısından hastalığın hızlı teşhisi ve tanısı oldukça önemli." ifadelerini kullandı.

Başalp, laboratuvarda enterotoksemiye neden olan clostridium perfringens bakterisinin ürettiği proteinlerden birine karşı antikor geliştirip yerli tanı kiti üretmeyi hedeflediklerini aktararak, "Geliştirilecek tanı kitleri hem ülke ekonomisine katkı sağlayacak hem de hayvan hastalıklarının daha hızlı şekilde teşhis edilmesini ve tedaviye yönlendirilmesini sağlayacak. Günümüzde hala gerek insan sağlığı gerek hayvan sağlığı konusunda bütün tanı kitlerimizi yurt dışından ithal ediyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

- "Dışa bağımlılığımızı tümüyle ortadan kaldırmış olacağız"

Proje kapsamında ilk antikor üreten hibrit hücreleri ürettiklerini vurgulayan Başalp, şunları kaydetti:

"Şimdi bunların tanı kitlerinde kullanılabilirliğini araştıracağız. Böylece ülkemizde ilk kez enterotoksemi hastalığının tanısı için milli ve yerli tanı kitlerimizi üretmiş olacağız. Bu alandaki dışa bağımlılığımızı tümüyle ortadan kaldırmış olacağız. Bu çalışma başka hayvan hastalıkları ya da insan sağlığında tanı kitlerinin laboratuvarımızda üretilmesi ve geliştirilmesi için büyük bir temel oluşturuyor. Üreteceğimiz tanı kitlerinin, uzun vadede Orta Doğu ülkelerine ve yakın bölgedeki ülkelere ihracat potansiyeli olacak."

- İhtiyaca yönelik tanı kitleri

Başalp, sahada farklı bilgi birikiminde çalışan bütün üreticilere ve kullanıcılara göre farklı kitler üreteceklerine işaret ederek, şöyle devam etti:

"Örneğin veteriner hekimlerin kullanabileceği daha güvenilir, daha hassas sonuçlar veren elize kitleri ve biyosensör üretiyor olacağız. Aynı zamanda hayvan yetiştiricileri için laboratuvar ortamı gerektirmeden doğrudan hayvanlardan alacakları kan, ağız burun akıntısı veya sütle yapılan çok basit ve hızlı tanı testi dediğimiz strip testleri de geliştiriyor olacağız. Dolayısıyla eliza kitleri, biyosensörler ve striplerle hastalığın teşhisinde görevli veteriner hekimlerden araştırma enstitülerine ya da çiftlik sahiplerine kadar bütün kullanıcıların ihtiyacına yönelik farklı tanı kitlerini üretiyor olacağız."