Demokrasi ve şeffaflığın adresi olmaya devam

Akdeniz Belediyesi, Mersin’in farklı mahallelerinde uygulanması planlanan kentsel dönüşüm projesini, görüş ve önerilerini almak üzere Mersin Üniversitesi (MEÜ) akademisyenleri, Büyükşehir Belediyesi, meslek odaları ile sivil toplum örgütü temsilcileriyle masaya yatırdı. Akdeniz Belediye Başkanı M. Fazıl Türk, “Halkımızın kültürel ve sosyal dokusuna uymayan bir projeyi kabul etmemiz mümkün değildir. Halkımızın, üniversite, meslek odaları ve sivil toplum örgütlerinin uygun görmediği bir projeye karşı çıkarız ve onay vermeyiz” dedi.

Akdeniz Belediyesi, Mersin’de katılımcılığın, demokrasi ve şeffaflığın adresi olmaya devam ediyor. Akdeniz Belediyesi, TOKİ’nin 2008 yılında, dönemin valisi ve belediye başkanları ile imzalayarak protokolleştirdiği ve ilk etapta Çay, Çilek, Özgürlük, Kiremithane ve Eğriçam mahallelerini kapsayan Kentsel Dönüşüm Projesi’ne ait ‘Taslak Raporu’, kentin dinamiklerinin de katıldığı bir toplantıda masaya yatırdı. Akdeniz Belediyesi’nin çağrısı ile Akdeniz Kent Konseyi Salonu’nda düzenlenen toplantıya, Akdeniz Belediye Başkanı M. Fazıl Türk, Belediye Başkan Yardımcıları ve Meclis üyeleri, mimarlar, mühendisler, şehir plancıları, çevre, inşaat ve elektrik mühendisleri oda temsilcileri katıldı.

‘TOKİ’nin ticaret anlayışı peşkeş çekme mantığına dayanmaktadır’

Toplantının açılış konuşmasını yapan Akdeniz Belediye Başkanı M. Fazıl Türk, TOKİ’nin ticaret anlayışının, peşkeş çekme mantığına dayandığına işaret ederek, TOKİ’nin, insanların yaşam standartlarına uymayan mimarisini gerek halkın gerekse de kendilerinin kabul etmesinin mümkün olmadığının altını çizdi. Kentteki meslek odaları, sivil toplum örgütleri ve üniversitenin de bu işe dâhil olmasını istediklerini kaydeden Başkan Türk, “Ancak bu sayede ortaya güzel bir çalışma ve halkımızın yararına olan bir proje çıkarabiliriz. Ondan sonra da halkla masaya oturup girişim başlatabiliriz. Varoş olarak tabir edilen bölgelerimizde dönüşümün mümkün olabilmesi için böyle bir gücün olması gerekir” dedi.

‘Halkımızın onay vermediği bir projeye olur vermemiz düşünülemez’

Kenar mahallelerde yaşayan insanların ekonomik durumlarına da işaret eden Başkan Türk, “Buralarda yaşayan insanlarımızın maddi durumları gerçekten kötüdür. Geçim kaynakları gündelik veya mevsimlik işlerdir. Bu nedenle insanları borçlandıracak ve sosyal dokusuna uygun olmayan bir projenin başarı şansı olamaz. Bu şehrin üniversitesinin, meslek odalarının ve sivil toplum örgütlerinin uygun görmediği bir projeye bizim de onay vermemiz düşünülemez. En önemlisi de halkımızın onay vermediği bir projeyi desteklememiz kesinlikle mümkün değildir” ifadelerini kullandı. Başkan Türk, üniversite, odalar, meslek ve sivil toplum örgütleriyle, kentsel dönüşüme ilişkin toplantılar yapmayı sürdüreceklerini de sözlerin ekledi. Öte yandan, konuşmaların ardından, TOKİ’nin, Çay Mahallesi’nde uygulamayı planladığı kentsel dönüşüme ilişkin vaziyet planı, sinevizyon eşliğinde katılımcılara izletilerek anlatıldı. Ardından da katılımcılar sırasıyla görüşlerini aktardı.

Toplantıda öne çıkan çeşitli görüş ve öneriler…

Mehmet Altuntaş (Akdeniz Belediyesi Meclis Üyesi): “Bilindiği üzere 2008 yılından beri TOKİ ile yapılan bir protokol var. Bu protokol kapsamında zaman zaman kimi görüşmeler yapılıyor. En son bir ay önce Valilikte yaptığımız bir toplantıda TOKİ, hazırladığı bir projeyi bizlere verdi. Projenin birer örneği üniversite ve STK’lara gönderildi. Bizler de TOKİ’nin bu projesi üzerine bir kritik yapmak istiyoruz. Burada yaşayan insanlara, gerçekten insan odaklı bir alternatif proje burada yürütülecek tartışmalardan çıkabilir mi, projenin ne gibi handikapları ya da ne gibi handikapları var, bunları birlikte kritik edeceğiz, birlikte tartışacağız. Alternatif bir proje üretmek için de tartışmalar yürütebiliriz.”

Yrd. Doç. Dr. Tolga Ünlü- MEÜ Mimarlık Fakültesi Şehir Plancılığı Bölümü: Akdeniz Belediyesi’nin kentsel dönüşüm noktasındaki yaklaşımını biliyor ve takdir ediyorum. Çünkü Akdeniz Belediyesi, TOKİ’nin standartlarıyla hareket etmek istemiyor, Mersin’e özgü bir şeyler yapmak istiyor. Yine tek başına değil, sivil toplum ve meslek örgütleriyle birlikte yapmak istiyor. Tabi işin içinde TOKİ varken örgütlenme nasıl olacak, bu da ayrı bir tartışma konusu. Bu işin belediyeden çıkması, TOKİ’ye bırakılmaması lazım. Belediyenin acilen teknik personelden oluşan bir ekip, proje ofisi oluşturması gerekiyor. Belediyenin de kamuoyu oluşturarak projeyi halkla paylaşması lazım. TOKİ’ye karşı bir alternatif geliştirmek gerekiyor. Türkiye’de henüz bunu yapan yok. Mersin bunu yaparsa ilk örnek olacak ve Türkiye çapında da yeni bir dalga başlatacaktır.”

Sabri Konak- Mimarlar Odası Başkanı: “Bana göre projede yanlışlar var. Burası ticari alanlar mıdır, daha çok lojistik sektörüne ilişkin alanlar mıdır? Acaba biz bunları yeniden sağlıklaştırarak bir kentsel mekân, yaşam alanı yaratabilir miyiz? Yoksa TOKİ’nin biraz hoyratça yaptığına karşı, daha insani boyutlar taşıyan, insanları sosyal dokusunu ve yaşam boyutlarını gözeten, onları kırsal bölge insanı olmaktan çıkarıp kentlileştiren bir tasarruf modeline mi getireceğiz? Sorun 4 veya 12 kat olması değildir, sorun, yan yana duran konut bloklarının birbiriyle herhangi bir ilişkisi olmayışıdır, kentsel mekân yaratmayışıdır, sadece yan yanadır. Özetle, TOKİ’nin yaptığı, aslında yalnızca barınak üretme projesidir, yaşam mekânları üretmek değildir. Bu da kabul edilebilir bir model değildir. Burada yaşayan insanların kültürleri, gelenekleri, aile ilişkileri, sosyal dokuları dikkate alınmalıdır.”

Öte yandan, toplantıya katılan diğer isimler ise şöyle: Bülent Halisdemir, (Çevre Mühendisleri Odası), Zekeriya Özgür (Şehir Plancıları Odası), Tarfa Arıç ve Hüseyin Gür, (Akdeniz Belediyesi Meclis Üyeleri), M. Fadıl Çakıcı, (İnşaat Mühendisleri Odası), Veysel Baysal, (Elektrik Mühendisleri Odası), Vefa Sucularlı ve Yaser Gündüz, (Büyükşehir Belediyesi) ve belediyenin teknik personelleri.