Rahmankul Han'ın 100. Yılı

Afganistan'ın Pamir yaylalarında yaşarken Rus istilası ile yüz yüze gelen, halkını güçlü bir liderlik vizyonuyla olası katliamlardan kurtarıp göç ettiren; bir süre ağır koşullarda Pakistan’da bir mülteci kampında kaldıktan sonra ABD tarafından da kabul edilmiş olan iltica talebi varken dini ve kültürel nedenlerden dolayı Türkiye’yi tercih edip ülkemize yerleşen son Kırgız Hanı Rahmankul Han, doğumunun yüzüncü yılında Kırgızistan Kültür Bakanlığı ile Rahmankul Han Pamiri Derneği işbirliği ile düzenlenen resmi bir törenle anıldı. Törenler bin beşyüze yakın kişinin katılımıyla Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te 8-9 Kasım 2013 tarihlerinde gerçekleştirildi.

Törenlere ülkemizden İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat kütükle birlikte İstanbul Valiliği İl Dernekler Müdürü Eyüp Dursun Ergür, Avrasya Dernekler Federasyonu Başkanı İsmail Cengiz, Türk Dünyası Kültür Evler Şefi İbrahim Hakkı Yüksek; Rahmankul Han’ın çocukları, torunları ve Kırgız asıllı vatandaşlarımız katıldı. Ayrıca Kırgızistan’dan da Kırgızistan Kültür Bakanı Sultan Raev, Rahmankul Han Projesi yetkilisi Kırgız Milletvekili Maksat Sadiirov, Türk-Manas Üniversitesi Rektörü Sabahattin Balcı, Kırgız milletvekilleri, akademisyenler, öğrenciler ve Kırgız vatandaşları katıldılar.

İlk tören Kırgızistan Tarih Müzesi’nde Rahmankul Han’ın hatıra eşyalarının, mektuplarının, yazılarının, resimlerinin yer aldığı serginin Kırgızistan Kültür Bakanı Sultan Raev ve davetli protokol tarafından açılışı ile gerçekleşti. Törende Bakan Raev, Tarih Müzesi Müdürünün, bilim ve siyaset adamlarının yanı sıra Rahmankul Han’ın Erciş’te yaşayan oğlu Ekber Kutlu da birer konuşma yaptılar. Bakan Raev Rahmankul Han’ı halkına yaptığı liderliği nedeniyle övücü bir konuşma yaptıktan sonra Türkiye’den gelen heyete de teşekkür etti.

Sergiden sonra Flormenya Kültür Merkezi’nde resmi törenlerin ikinci bölümü yapıldı ve burada da Kırgızistan Milli Marşının okunmasından sonra Kültür Bakanı Sultan Raev ve diğer pek çok bilim adamı Rahmankul Han’ın kişiliği, liderliği, ülkesine ve halkına yararları ile ilgili çeşitli konuşmalar yaptılar. Kültür Bakanı yaptığı konuşmasında Raev Rahmankul Han’ın adını tarihe altın harflerle yazdıran liderlerden biri olduğunu ifade etti. Programda bir konuşma yapan Rahmankul Han’ın oğlu Arif Kutlu da, bu özel günü kendilerine yaşatan Kırgızistan Cumhuriyeti’ne, kendilerine her türlü desteği veren Türkiye Cumhuriyeti’ne ve Türkiye’den katılan heyete teşekkür etti. Türkiye heyeti adına da İstanbul Valiliği İl Dernekler Müdürü Eyüp Dursun Ergür bir konuşma yaparak kendilerini bu çok anlamlı program nedeniyle ata yurdu Kırgızistan’da ağırlayan tertip komitesine teşekkür etti. Programda konuşan Pakistan asıllı Amerika’lı Antropoloji Profesörü Nazif Şehrani de kendi yetişmesinde Rahmankul Han’ın büyük desteği olduğunu ifade ederek minnetle andığını söyledi. Programda Rahmankul Han Pamiri Derneği Başkanı Ayimhan Hanım da konuştu. Program çok büyük bir kalabalık tarafından ilgi ile izlendi. Törenlere Kırgız basını da büyük ilgi gösterdi.

Konuşmalar bittikten sonra Kırgızistan Kültür Bakanlığı tarafından Türkiye’den gelen heyete bir onur yemeği verildi, bu yemekte de İBB Kültür A.Ş. Genel Müdürü Nevzat Kütük bir konuşma yaptı. Kütük konuşmasında ilgililere teşekkür etti. Rahmankul Han’la ilgili programın bir benzerinin de önümüzdeki Şubat ayında İstanbul’da düzenlenmesinin planlanmış olduğuna işaretle bu programa her türlü katkıyı sağlayacaklarını bildirdi.

Türkiye’den gelen heyete Kırgız milli kıyafetleri ile plâketler verildi.

Davetliler büyük bir müzik şöleni ile de ağırlandı.

Programın ikinci gününde de Rahmantul Han Pamiri Derneği tarafından Kırgızistan’ın değişik yerlerini kapsayan bir gezi programı düzenlendi. Bişkek şehrindeki turun ardından ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un mezarının bulunduğu Ata Beyit’e, Balasagun Bölgesine, Burana Minaresi ile Balbal Mezar taşlarının bulunduğu yerlere gidildi. Dernek Başkanı Ayimhan Hanım ile kızı Roza Kutlu’nun bu programdaki önemli katkıları dikkatlerden kaçmadı.

Rahmankul Han bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıydı. Ömrünün son yıllarını Van’ımızın Erciş ilçesine bağlı, adını kendi geldiği yerlerden alan Ulupamir köyünde geçirmişti.

Önemli bir lider, büyük bir kahraman ve dini bütün bir Müslümandı.

Kendisinin 1990 yılında ilimize bağlı Erciş ilçesi Ulupamir Köyünde yaşarken vefatından sonra oğullarından Ressam Malik Kutlu’da yakın zamanda Erciş’te hayata gözlerini yumdu.

Vasiyetinde “... Namazınızı kılın… Allah yolundan ayrılmayın. Birlik ve dirlik içinde kalın... Unutmayın, kartallar kapışanda kargalara yem olur... Türk gibi yaşayın ve Türklüğünüzü unutmayın” dedi.

Rahmankul Han’ın dört dili ana dili gibi konuşan oğlu Ekber Kutlu Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu kadrosunda çalışmakta, resim ve heykel yapmaya devam etmektedir. Ekber bey son yıllarda önemli bir şahsiyet olan babası ve halkı ile ilgili bilgileri en doğru kaynaktan tarihe kazandırmak için anılarını yazmaktadır.

Son Kırgız Hanı Rahmankul Han ile birlikte ülkemize gelip yerleşen, uzun yıllardır büyük bir bölümü Erciş’in Ulupamir köyünde olmak üzere, ilçe merkezinde, Türkiye’nin çeşitli kentlerinde yaşayan bu vatandaşlarımız dürüstlükleri, çalışkanlıkları ile tanınmaktadırlar. Aralarında önemli üniversitelerden mezun olmuş, çok iyi yerlere gelmiş kişiler de vardır. Halen Erciş Belediyesinde çalışan hizmetleriyle göz dolduran pek çok Kırgız asıllı vatandaşımız da çalışkanlıklarıyla halkın takdirini toplamaktadırlar.

Ben de bu vesile ile Büyük Kırgız Han’ı Rahmankul Han’ı rahmet ve minnetle anıyorum. Ne mutlu halkına onun gibi hizmet edenlere.

Ne mutlu o büyük insanları görüp, takdir edip adlarını tarihlerine altın harflerle yazanlara.

21/11/2013