Bilecik'te "Tarih Ve Kültür Sohbetleri"

Hollandalı sanat tarihçisi Prof. Dr. Machiel Kiel, Osmanlı döneminde yönetimin kiliselerin yapımında sadece mimarisine baktığını bildirdi.

Prof. Dr. Kiel, "Tarih ve Kültür Sohbetleri" etkinliği kapsamında Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi Salonu'nda düzenlenen "İslam geleneğinde türbe" konulu konferansta, Selçukluları ve Osmanlıları ele alındığında Türklerin, daha liberal, özgürlükçü ve esnek yapıya sahip olan hanefi mezhebini tercih ettiklerini belirterek, Kuzey Afrika ülkelerinin de daha ciddi ve katı olan maliki mezhebine tabi olduklarını söyledi.

Osmanlı sultanlarının isimlerinin İsa olduğunu görülebileceğini ancak Hristiyanlıkta hiçbir kralın adının Muhammed olarak adlandırılmadığını ve bunun görülemeyeceğini anlatan Prof. Dr. Kiel, şöyle konuştu:

"Osmanlı yönetimi kiliselerin yapımında sadece mimarisine bakıyordu. Seyyahların tutukları kayıtlar bizim için çok önemli. Bilhassa batılı seyyahlar, Osmanlı konusunda ön yargılı görüşlere sahipler. Yahudilerde durum tam tersidir. 15. yüzyıl kayıtlarında Osmanlı topraklarını bir cennet olarak adlandırıyorlar. Geriye baktığımızda Ortodoks kilisesi için güzel şeyler söylemek mümkün. Çünkü Osmanlı yönetimi döneminde sıra dışı bir rahatlık yaşamışlardır. Tarihi daha iyi anlayabilmek için Osmanlı ve Avrupalıların tarihine bakıldığında maalesef Avrupa tarihinde çok üzücü olaylar var. Osmanlı sultanları tarafından patriklerin ve piskoposların atanması olayı Avrupa tarihinde görülmektedir. Osmanlı kaynaklarına bakıldığında piskoposların ve patriklerin görevleri, sorumlulukları bizzat yazılı olarak kayda alınmıştır.

Osmanlının bu kuralları dahilinde bir piskoposun yada patriğin kontrolü altında olduğu yerlerin içişlerine karışmamasıdır. Burada Osmanlının kontrolü altında olan Hristiyanlara, patrik kendi piskoposunu yada rahibini atama şansına sahip ama bunu Osmanlı sultanının bunu ne kiliseden çıkartabiliyor nede habise atabiliyor. Bu sadece patriğin elinde olan bir hak ve buda aslında Osmanlıyla Hristiyanlar arasında ne kadar dengeli bir görev alışverişi olduğunu göstermektedir."

Prof. Dr. Kiel, her kesimin kendi bulunduğu bölge halkından yıllık 20 akçe vergi alma hakkına sahip olduğunu ve Balkanların Osmanlı döneminde uzun yıllar huzur ve barış içerisinde yaşadığını bildirerek, huzur ortamında kazanılan zenginliğin, mimariye ve kiliselere de yansıdığını ifade etti.

Prof. Dr. Kiel, sultanların yeni yapılmış olan kiliselerin yıkılacağı, eskilerinin de hiçbir şekilde dokunulmadan korunacağı emirlerinin bulunduğunu vurguladı.

Balkanlardaki yeni şehirlerin Osmanlılar tarafından kurulduğuna işaret eden Prof. Dr. Kiel, "Yeni yerleşim yerlerinde normalde yaşayan, kilise ve başka hiçbir şey yok. Ama yerleşimlerinden 20-30 yıl sonrasına bakıldığında kiliseleri görebiliriz. 16. yüzyılda yeni Ortodoks kilise Hristiyanlara ait Kuzey Bosna'da yapılmıştır. Bunların çoğu çok görkemli kiliselerdir. Bu dönemde Hristiyanlar ve Müslümanlar beraber Macarlara karşı savaşmışlar ve Hristiyanların başı Osmanlı hizmetine girmiştir" dedi.

Konuşmanın ardından Bilecik Valisi Halil İbrahim Akpınar ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Azmi Özcan, Prof. Dr. Kiel'e, üzerinde üniversite ambleminin bulunduğu tabak ve kahve fincan takımı, Prof. Dr. Kiel'de üniversite tarih bölümüne üç bölümden oluşan Osmanlı haritası hediye etti.

Programa, Vali Akpınar'ın eşi Dr. Nihal Akpınar, 2. Jandarma Eğitim Tugay Komutanı Tuğgeneral Halis Zafer Koç, Cumhuriyet Başsavcısı Kamil Yaşar, İl Jandarma Komutanı Kıdemli Albay Ertan Yıldız, Vali Yardımcısı Süleyman Deniz, üniversite Genel Sekreteri Rüştü Mumcu, Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Yardımcı Doç. Dr. Refik Arıkan, öğretim üyeleri ve üniversite öğrencileriyle vatandaşlar katıldı.

Muhabir: Muhsin Arslan / Deniz Açık