Büyüme Hastalığı Akromegaliye Dikkat !

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tamer Tetiker, hipofiz bezinin aşırı büyüme hormonu salgılaması sonucunda oluşan bir hastalık olan akromegalinin tedavi edilmediği takdirde diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıklarına yol açabildiğini söyledi. Çocuklukta nadiren ortaya çıkan ve bu durumda hastalığa jigantizm (devlik) ismi verildiğini hatırlatan Tetiker,“Bu hastalarda aşırı boy uzaması ortak özellik olarak görülür. Erişkin hastalarda özellikle 30-60 yaş arasında kendini gösterir. Bu hastalarda büyüme hatları kapalı olduğu için aşırı boy uzaması görülmez.” dedi.

Özellikle erişkinlerde hastalığın başlangıcı ve ilerlemesinin çok yavaş olduğunu belirten Tetiker, hasta ile yakınındakiler tarafından yıllarca fark edilemeyebileceğini bildirdi. Tetiker, rahatsızlığın belirtilerini, “Ergenlik öncesi hastalarda aşırı boy uzaması. Ellerde ve ayaklarda irileşme (erişkin insanlarda ayakkabı numarasının sürekli artması, eldeki yüzüğün parmağı sıkması). Alın bölgesinin öne doğru çıkık olması, elmacık kemiklerinin irileşmesi. Dilde büyüme, dudaklarda kalınlaşma. Alt çenenin öne ve yana doğru büyümesi sonucu alt kesici dişlerin üst kesici dişlerin önüne geçmesi.” diye açıkladı.

Hastalıkla kalpte büyüme, hipertansiyon, kemik yoğunluğunda azalma, insülin etkisinin azalmasına bağlı kan şekerinde yükselme, kaslarda güçsüzlük, özellikle el bileği düzeyinde sinir sıkışmalar olabileceğini dile getiren Tetiker, tedavi edilmeyen hastaların yaşam kalitelerinde ciddi bozulmalar oluştuğunu dile getirdi. Hastalığın öncelikle cerrahi olarak tedavisinin yapıldığını ifade eden Prof. Dr. Tamer Tetiker, şöyle devam etti: “Beyindeki hipofiz bezinde tespit edilen adenomun (kitlenin) çıkarılması gerekir. Ancak, işlem mutlaka bu operasyonları yapma konusunda deneyimli bir beyin cerrahı tarafından yapılmalıdır. Ameliyat ile adenomun tamamı çıkarılırsa hastalık tamamen düzelebilir. Ancak ameliyat sonrasında bir miktar tümör kalacak olur ise hastalık devam edeceğinden bu basamakta radyoterapi planlanır. Radyoterapinin etkisi için haftalar ya da aylar gerekli olabilir.”

Hastalar düzenli olarak kontrollerini yaptırmaları, önerilen doz ve şekilde tedavilerini sürdürmelerini isteyen Tetiker, “Olası bir demir eksikliği saptanırsa mide-barsak sisteminde bir tümör açısından tetkik edilmelidir. Kan şekeri yüksekliği ve kalp-damar hastalıkları açısından da gerekli tetkikler planlanmalıdır. Büyüyen ayakkabı numarası, dar gelen yüzükler, aşırı terleme, et benlerinde artış, alt çenenin öne doğru büyümesi, dişlerin seyrekleşmesi, aşırı horlamaya dikkat edilmelidir.” şeklinde konuştu. Nadir görülen bir hastalık olan akromegalinin bir milyonda 60-80 kişide görüldüğüne işaret eden Tetiker, Türkiye’de yaklaşık 6 bin 500 vakanın bulunduğunu belirtti.