Gediz Nehri’ndeki Kirliliğin Önlenmesi

Olta Balıkçılığı Federasyonu (OBAF) Bilim Kurulu üyeleri, Gediz Nehri’ndeki kirlilik ve balık ölümlerinin ardından kentteki arıtma tesisleri için acil eylem planı hazırladı. 8’i profesör toplam 34 kişiden oluşan OBAF Bilim Kurulu, arıtma sistemlerinin rantabıl çalıştırılabilmesi için bir dizi öneri ortaya attı.

Uşak Kent Konseyi Yürütme Kurulu, OSB Arıtma Tesisi deşarj noktasının Gediz Nehri bağlantısına 12 Temmuz 2012 tarihinde inceleme gezisi düzenlemiş ve tesisten gelen atık suyun nehri kirlettiğini iddia etmişti. Kent Konseyi’nin kirlilik açıklamasını organize sanayi bölgesi tahlil sonuçlarıyla yalanlamıştı. Yaşanan bu tartışmanın ardından Gediz Nehri’nde toplu balık ölümleri meydana geldi ve organize sanayi bölgesi aynı gün tesisin arızalı olduğunu bildirerek yerel basına arıza ilanı verdi. Kirlilik tartışmaları ve balık ölümleri kentte gündem oluştururken bir çok gazete ve televizyonda da haber konusu oldu. Yaşananların ardından Uşak Milletvekilleri de kirliliğin önlenmesi ve tesislerin rantabıl çalıştırılıp gereği gibi denetlenmesi gerektiğini ifade ettiler.

Olta Balıkçılığı Federasyonu Bilim Kurulu ise yaşanan tartışmaları bir dizi çözüm önerisi sunarak katıldı. OBAF Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hasan Musa Sarı imzalı yazılı açıklamada kentteki arıtma sistemleri için acil eylem planı hazırlandı. Hazırlanan acil eylem planı ise ilgili kurumlara öneri olarak sunuldu.

OBAF Bilim Kurulu Başkanı Hasan Musa Sarı, 7 maddelik acil eylem planı önerisinde ise şu çözüm önerilerine yer verdi; “Uşak İlinde bulunan 3 arıtma sisteminde acil durumlarda deşarj suyunu stoklayabilecek yedekleme havuzu bulunmamaktadır. Yedekleme havuzlarının bulunmaması bir arıza durumunda sanayi atık sularının nehir sistemine doğrudan boşaltılmasına neden olmakta, buda nehir ekosistemini çökertmektedir. Uşak OSB’nin arıtma sistemine ilave edilecek 120 x 100 x 3 metre boyutlarında bir yedekleme havuzu 3 gün boyunca atık suyu depolayabilecek ve arıza giderildiğinde tekrar sisteme geri verilerek nehir sisteminde yaratılacak kirlilik minimize edilebilecektir. Arıtma sisteminden alınan su analizlerinin daha şeffaf ve anlaşılabilir olması açısından analiz süreci mutlaka bir üniversite tarafından takip edilmelidir. Bu konuda geçtiğimiz günlerde yapımı tamamlanan Uşak Üniversitesi Laboratuarı önerilmektedir. Arıtma sistemlerinin kontrolü için son derece önemli olan analiz işlemlerinde valilik bünyesinde kurulması önerilen ve ilgili kurumların bu işlemle ilgili birimlerinde görev yapan teknik personelden oluşan bir komisyon ve bu komisyona bir STK temsilcisinin de katılımı ile analiz örneklerinin alımı ve sonrasında analiz işlemlerinin daha şeffaf bir şekilde yapılmasına olanak sağlanmalıdır. Uşak İli Arıtma Sistemleri tarafından beslenen tarımsal sulama alanlarında mutlaka bir örnekleme ve analiz projesi yapılmalı özellikle bölgede yaşayan köylünün aklında yer etmiş olan olumsuz fikir ve düşünceler bilimin ışığında sonlandırılmalıdır. Bu çalışma ile ilgili olarak üniversitelerin Ziraat Fakülteleri ile işbirliği yapılabilir. Olağan üstü bir arıza durumunda veya sistem bakımlarında o bölgede yaşayan insanlar bilgilendirilmeli ve tarımsal su kullanımında gerekli açıklamalar yapılmalıdır. Gediz Nehri’nde yaşanan balık ölümleri ile yok olma sürecine giren balık stoklarının desteklenmesi ile ilgili olarak ilgili kurumlar ile işbirliğine gidilmelidir.Uşak OSB’de olduğu gibi bir arıtma tesisindeki bir arızanın Gediz nehir sistemine zarar vermemesi için Gediz havzasında bulunan tüm organize sanayilerin ve arıtma tesisi kurmak zorunda olan kamu ve özel kuruluşların arıtma sisteminde oluşacak arızaya karşı alternatif planları hazırlanmalı ve bu kamuoyu ile paylaşılmalıdır”

Kirliliğin önlenmesi amacıyla ortaya koydukları önerilerle ilgili olarak ihtiyaç duyulması halinde OBAF Bilim Kurulu olarak her türlü desteğe hazır olduklarını da belirten Prof. Dr. Hasan Musa Sarı, “Aynı zamanda iyi niyetle yapılan tüm işlemlerde gerekli STK ve halk desteğinin sağlanmasının yanı sıra önlemlerin alınmasında ihtiyaç duyulan tüm girişimlerde İlimizde bulunan kurumlara destek olacağımız bilinmelidir” dedi.