İhracatçı 200 bin istihdam hedefini koruyor

İhracatçı, Amerika ve Avrupa ekonomilerinde beliren kara bulutlara rağmen sene sonu için koyduğu 200 bin istihdam hedefini koruyor. Türkiye ekonomisinde olumlu bir tablo öngören ihracatçı, yatırımlarına da devam edecek.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, 2011 Nisan-Mayıs-Haziran aylarını içeren İhracatçı Eğilim Anketi'ni kamuoyu ile paylaştı. İhracatçıların yatırımdan istihdama, yeni sektörlerden karlılıklarına kadar pek çok değerlendirmelerinin yer aldığı ankete toplam 546 firma katıldı.
Anketi cevaplayanların yüzde 77,5'i girdi maliyetlerinin, 52,9'u ihracatın, yüzde 51,6'sı üretimin, yüzde 45,1'i de kapasite kullanım oranının arttığına kanaat getiriyor. Üçüncü çeyrek için yüzde 53'3'ü girdi maliyetlerinin, yüzde 45,4'ü ihracatın, yüzde 43,8'i üretimin, yüzde 40'ı ise kapasite kullanım oranının artacağına ihtimal veriyor.
Enerji kullanımı da giderek artan ihracatçıların yüzde 53,5'i elektrik, yüzde 40'6'sı su, yüzde 32'si de doğalgazdan yararlanıyor.
Araştırmaya göre, ikinci çeyrekte yeni piyasalara giren ihracatçı firmaların oranı yüzde 30. Üçüncü çeyrekte ilk defa girilmesi planlanan ülkeler arasında yüzde 21,1 ile Rusya birinci sırayı alırken, onu yüzde 11,4 ile İran, yüzde 9,5 ile ABD, yüzde 9,3 ile Irak, yüzde 9,2 ile de Almanya izliyor. Bölgesel olarak bakıldığında yüzde 64,7 ile Avrupa Birliği birinci, yüzde 53,8 ile Ortadoğu ülkeleri ikinci, yüzde 40,5 ile Afrika üçüncü, yüzde 38,8 ile Amerika dördüncü, yüzde 21,1 ile Rusya-Belarus beşinci sırada.
Bu dönemde firmaların yüzde 39'u dış finansman talebinde bulunduğunu ifade ediyor. Finansman kaynakları arasında yüzde 84 ile özel bankalar, yüzde 43,7 ile Eximbank, yüzde 38,5 ile kamu bankaları, yüzde 18,3 ile faktoring öne çıkıyor. Hâlihazırda kredi kullanan ihracatçılar yüzde 76 seviyesinde. Bunların yüzde 77,7'si kredileri özel sektörden, yüzde 22,3'ü kamudan temin ediyor.
Firmaların yüzde 53’ü döviz kur riskinden korunmak için herhangi bir enstrüman kullanmadığını itiraf ediyor. Riske karşı yüzde 28'i forvard, yüzde 22’si vadeli işlem yaptırma, yüzde 14,9 'u opsiyon, yüzde 6,8 i swapa başvuruyor.

İSTİHDAMI ARTIRMAYA DEVAM EDİYORLAR
Araştırmayı cevaplayanların yüzde 40’ı istihdamını devamlı artırıyor. Buna göre, ikinci çeyrekte istihdam edilmesi öngörülen ortalama yeni çalışan sayısı 11 kişi arttı. Firmaların yüzde 39,6'sı beyaz yakalı, yüzde 41,8'i mavi yakalı, yüzde 18,1'i de Ar-Ge elemanı aldı. Üçüncü çeyrek tahminleri bağlamında yüzde 35,5'i beyaz yakalı, yüzde 37,7'si mavi yakalı, yüzde 13'ü de Ar-Ge personeli istihdam etmeyi hedefliyor. Sene sonuna kadar 10 firmadan 4’ü çalışan sayısını artırmayı planlıyor.
İkinci çeyrekte istihdamda en önemli sorun yüzde 49,1 ile vasıflı eleman. Onu yüzde 30,4 ile uzman, yüzde 29,3 ile ara kademe elemanı takip ediyor. Bu dönemde hiçbir yatırım yapmayan ihracatçı firmaların oranı yüzde 81,1'i görüyor. Yatırım yapmayanlarınn oranı ülke içinde yüzde 44,7, ülke dışında yüzde 81,1’i buluyor.
İhracatçı firmaların, yüzde 42,7 si Türkiye ekonomisinin iyi olacağına ihtimal verirken, yüzde 43,2’si durumun değişmeyeceği, yüzde 14,1’i ise kötüye gideceği görüşünde.
Nisan-mayıs-haziran döneminde firmaların yüzde 44,7'sinin ülke içinde yatırımı yok. Yatırım yapanların yüzde 35,5'i modernizasyon ve 29,9'u kapasite artırımına odaklanıyor.
Yatırımların ikinci çeyreğe paralel üçüncü çeyrekte de devamı bekliniyor.
İhracatçının taleplerine bakıldığında iktidardan en çok cari açık konusunda tedbir alınması isteniyor. Yüzde 16,7 ile birinci olan cari açığı, yüzde 16,5 ile üretim ve ihracat odaklı bir ekonomik program, yüzde 15 ile ihracat teşviklerinin iyileştirilmesi, yüzde 14 ile istihdam artışı izliyor.

İHRACATÇI BORSAYA SOĞUK
İhracatçı son eğilim anketinde yeni bir soru soruldu. “Firmanız, borsada işlem görüyor mu?” sorusuna ihracatçıların yüzde 6,8'i olumlu cevap veriyor. “Gelecek üç senede halka arz eğiliminiz var mı?” sorusuna ise 12,8’i olumlu cevap veriyor.
Araştırmanın sonuçlarını değerlendiren TİM Başkanı Büyükekşi, “12 Haziran'da seçim oldu. Millet iradesi yüzde 95 oranında TBMM’ye yansıdı. Bu Türkiye için önemli. Global olarak da anketin yapıldığı dönemde Amerika ve Avrupa ekonomisi ile ilgili bu durumlar ortada yoktu. Anket 1 Temmuz-30 Temmuz arasında oldu dolayısı ile bunalım dönemini kapsamıyor.” dedi.
Gazetecilerin “Sene sonu için istihdam hedefiniz 200 bin kişi idi. Gelinen aşamada ABD ve Avrupa’da ekonomik bir durgunluk var, bunlara bağlı olarak hedefinizi koruyor musunuz?” sorusuna Büyükekşi, “200 bin hedefi devam ediyor. Bu son ankette de 50 bin firmanın yüzde 35’i sene sonuna kadar ortalama 11 kişiyi işe almayı planladıklarını teyit etti, hesaplar tutuyor, işsizlik rakamları da bunu doğruluyor. Birinci ve ikinci çeyrek rakamları, üçüncü çeyrek tahminleri de hedefe paralel gidiyor.” cevabını verdi.