Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren:

Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, Edirne’de bulunan ve mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait tarihi çarşılardaki dükkanların 2020 yılı kira zamları ile ilgili açıklamalarda bulundu. Kamuoyunun yanlış bilgilendirildiğini söyleyen Güneren, en yüksek kira artışı bedelinin 2 bin lira kira bedeli baz alındığında yüzde 189 seviyesinde gerçekleştiğini belirtti.
Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün sorumluluk alanında Edirne’de bulunan bazı tarihi çarşılarımızda 2020 yılı için belirlenen kira bedelleri ile ilgili bir ilave açıklama yapma zarureti doğdu. Her şeyden önce konuyu özetlemek istiyorum. Bu taşınmazların vakfı akardır. Vakıf sisteminde akar demek; gelir elde etmek amacıyla, kiralanmak suretiyle vakfedilmiş taşınmazlardır. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün asli görevlerinden bir tanesi, sorumluluğu kendisinde bulunan akar vasıflı taşınmazların, günün emsal ve rayicini dikkate almak suretiyle en iyi şekilde, basiretli bir yönetici gibi davranarak kiralanmasını sağlamaktır. Buradan elde edilen gelirler yine bu taşınmazların onarımına, bakımına, ihyasına, benzer nitelikteki hayrat taşınmazların onarımına, bakımına, ihyasına ve vakfiyelerde gelen hayır şartları için kullanılmaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü bu manada özel bütçeli bir kuruluştur, bu şekilde elde ettiği gelirlerle kendi harcamalarını yapmaktadır. Herhangi bir şekilde Maliye hazinesinden bir destek almıyor ve kendi parasıyla, kendi yağıyla kavrulan bir teşkilattır” dedi.

“Kira artışı öncesi envanterimizde bulunan akarların ekspertiz çalışmalarını yaptırıyoruz”
Güneren, “Biz kira artışı yapacağımız dönemlerde envanterimizde bulunan akarların, açıkçası piyasa değerlerinin ne olduğunu araştırıyoruz ve bununla ilgili çeşitli ekspertiz çalışmaları yaptırıyoruz. Bu ekspertiz çalışmalarında çeşitli rakamlar ve bedeller ortaya çıkıyor. İsim isim belirtecek olursak; Edirne Selimiye Arastası’nda ve Edirne Alipaşa Çarşısı’nda, ekspertiz çalışmaları neticesinde dükkanların 3 bin - 3 bin 500 lira aylık kira geliri elde edebileceğini tespit etmiş durumdayız. Bunu aslında sistem kendi içinde de teyit ediyor. Bugün biz Selimiye Arastası’nda bir ihale yaptığımızda 5 bin 250 liradan dükkan ihale sonrasında tutuldu. Bu şekilde teyit ediyor aslında sistem. Bu bir veri, önemli bir veri” ifadelerini kullandı.

“Bugün bahsettiğimiz çarşılar Edirne’nin merkezindeki çarşılar”
Vakıflar Bölge Müdürü Güneren, ikinci önemli bir hususun da yapılan bu çarşılarda çeşitli dönemlerde devir talepleri geldiğini belirterek, “Bu talepleri dikkat aldık ve çeşitli bedellerle devirler yaptık. 2017, 2018 ve 2019 yılında bahsettiğimiz bu iki çarşımızda yaklaşık 19 devir gerçekleşti. Bu devirler esnasındaki rakamlar da yine 2 bin 500, 2 bin 750 ve 3 bin 300 lira gibi rakamlardan bu devirler yapıldı. Bu da yetmiyor, piyasayı da takip ediyoruz. Bugün bahsettiğimiz çarşılar Edirne’nin merkezindeki çarşılar. Alipaşa çarşımızın hemen bitişiğinde malumunuz trafiğe kapalı Saraçlar Caddesi mevcut. Bugün bu caddede bir dükkanın kirasının ne kadar olduğu biliniyor, malumunuz. Hatta bu konuda açılmış çeşitli kira tespit davaları var, mahkemelerin buralarla ilgili almış olduğu kararlar var. Benzer şekilde hemen çıkalım Selimiye Arastamıza. Buranın da çevresinde dükkanlar mevcut. Bu dükkanların da piyasa koşullarında hangi rakamlarla kiraya verildiği malum” dedi.

“En yüksek kira artışı yüzde 189 seviyesinde gerçekleşti”
Güneren, tarihi çarşılardaki dükkanların kira bedellerinin minimum 2 bin lira civarında programlandığını hatırlatarak, “Bütün bu değerlendirmelerin neticesinde Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak şöyle bir karar aldık. Dedik ki; minimum dükkan kiralarının bu çarşılarımızda 2 bin lira olması yönünde karar aldık. Bizim yıllarca yaptığımız kira artışları sonrasında, 800 lira, 900 lira, bin 100 lira, bin 200 lira düzeylerinde kalan, kiraları bu düzeyde olan kiracılarımız vardı. Biz kiracıların hiçbir şekilde, ismine, ünvanına takılmadan, bu kiracılarımızın tamamını minimum 2 bin lira olacak şekilde bir düzenleme yaptık. Tabii ki bu kapsamında bin 200 lira olanın kirası yüzde 60 arttı, 800 lira olanın kirası da yüzde 150 arttı. Bu arada şunu da söyleyeyim, bu haberler ilk çıktığında yüzde 268 artış yapıldığı yönünde vurgulandı. Bu da doğru değil. Bu yaptığımız değerlendirme sonrasında, yani 2 bin lirayı baz aldığımızda en yüksek kira artışı yüzde 189 seviyesinde gerçekleşti” diye konuştu.

“Emsal ve rayice göre en düşük kira bedelini 2 bin lira olarak belirledik”
Güneren, “Biz, idarenin bu şekilde vermiş olduğu kararın ne olduğunu net bir şekilde anlattık. Dedik ki; emsal ve rayice göre minimum 2 bin lira olmalı. Dükkanlarımız biliyorsunuz stopaja tabii değil. Bugün özel bir taşınmaz kiralandığı zaman yüzde 26 stopaj ödenmesi gerekiyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün sorumluluğundaki taşınmazlarda ise herhangi bir stopaj yükümlülüğü yok. Bu şekilde genel bir değerlendirme yaptıktan sonra özellikle vurgulamak istediğim konu şu. Biz bunu esnafımızla konuştuk, sayın valimizle konuştuk, genel müdürlüğümüzle bu değerlendirmeler yaptık. Açıkçası son dönemde özellikle dün Arasta çarşısında yapılan basın açıklaması üzerine bu toplantıyı yapma ihtiyacı da duyduk”

“’Kiraları yüksek bulan anahtarı teslim etsin, gitsin’ şeklinde bir söylemde bulunmadım”
Söz konusu çarşı esnafları ile bir araya geldiğini anlatan Güneren, “Biz kiracılarımızla konuştuğumuz zaman aynen bu söylediklerimi onlara da anlattım. Ancak dünkü basın açıklamasında, ‘kiraları yüksek bulan anahtarı teslim etsin, gitsin’ şeklinde bir söylemde bulunduğum iddia edilmiştir. Kesinlikle ve kesinlikle söylüyorum ki böyle bir söylem doğru değildir. Bizim bu şekilde beyanımız kesinlikle olmamıştır” diye konuştu.
Güneren, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Biz bahsedilen toplantıyı 29 Kasım 2019 Cuma günü Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü makam odasında gerçekleştirdik. Saat 11.00 sularında başlayan toplantı 12.00 sularında bitmiştir. Bu toplantıya Edirne Esnaf ve Sanatkar Odaları Birliği Başkanı Sayın Kemal Cingöz, Arasta Çarşısı’nı temsilen Adem Bayrak, Bedesten Çarşısı’nı temsilen Hakan Fındıklı ve Alipaşa Çarşısı’nı temsilen Yılmaz Sanış katılmıştır. O toplantıda, uygulamamızın ne olduğunu, hangi bakışla hareket edildiğini ve takım haberler çıkmaya başladı. Bu yazılı medyada yer aldığı gibi sosyal medyada da şu anda kullanılıyor. Gelinen noktada iş artık iftira atmaya, karalamaya dönüşmüştür. Kişiler elbet haklarını arayacaklar ama hakları ararken, olmamış olayları olmuş gibi, söylenmemiş lafları söylenmiş gibi, yaşanmamış şeyleri yaşanmış gibi anlatmak, kamuoyunu böylece bilgilendirmek fevkalade yanlıştır.”

“Devletin dili resmidir, yazıdır”
Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, “Ayrıca tabi burada hukuki olarak da yapılması gereken şeyler var. Elbette ki biz de hem şahsım, hem de kurumumu temsilen bir bölge müdürü olarak bu konuyla ilgili hukuki girişimlerde de bulundum. Peki taraflar haklarını nasıl aramalı? Bakınız devletin dili resmidir, yazıdır. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü bir takım değerlendirmeler yapmış, bu kira tebligatlarını göndermiştir ve bir yazılı ihbarname iletmiştir. Dolayısıyla bundan sonra kiracılarımızın yapması gereken şey, eğer buna bir itirazları varsa idareye yazılı olarak başvurabilirler. Nitekim bize birkaç tane kiracımızdan yazılı olarak başvuru gelmiştir, bunlarla ilgili değerlendirmeleri kendi prensiplerimiz çerçevesinde, ekspertiz raporlarına dayalı şekilde yapıp, cevap veriyoruz” ifadelerini kullandı.

“Yargı aşamasında geçmeden başka yollar izleyebilirler”
Güneren, söz konusu kira artışı sonrası itiraz edebilecek kiracıların çeşitli yollar izleyebilecekelrini anlatarak, “Bugün yargı aşamasına geçmeden önce Türkiye’de birçok müessese tesis edildi. Bugün arabuluculuk kurumu var. Biz bu konuyu detayıyla araştırdık, bu olayı arabuluculuk mekanizması tarafından değerlendirilebilecek, işlenebilecek, sonuca varılabilecek bir konudur. Biz görüşmelerimiz esnasında dedik ki, arabuluculuk mekanizmasına başvurulabilir. İdaremiz, Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü, bu konuda ihtiyari arabuluculuk noktasında hazırdır. Bir ombudsman başkanlığında kamu denetçiliği kurumu oluşturuldu Ankara merkezli. O birimle de konuştuğumuzda, bahsedilen anlaşmazlığın kamu denetçiliği kurumunun faaliyet alanına da girdiğini gördük. Oraya da başvurulabilir” dedi.

“Kendileri de ekspertiz raporları hazırlatabilirler”
Güneren, “Başka bir şey daha söyleyeyim. Biz ne diyoruz? Ekspertiz raporları yaptık. Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nden başka ekspertiz raporu hazırlayan birim yok mu, var. SPK tarafından onaylanmış ekspertiz raporu düzenlemeye yetkili kurum ya da kişiler var. Bunlara da başvurulabilir. Gidilir ekspertiz çalışması yapılır ve çıkan netice kamuoyuyla paylaşılır, değerlendirilir ve ona göre netice alınır” diye konuştu.

“İdarenin yaptığı bütün işlemler yargı denetimine tabiidir”
Güneren, son olarak ise, “İdarenin yaptığı bütün işlemler yargı denetimine tabiidir. Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü bir karar vermiştir. Bu kararı yanlış olabilir, pek tabii ki yargıya götürülebilir. Burada mahkemeler nezdinde açılacak bir kira tespit davasıyla bu konu net bir şekilde ortaya konulabilir. Dolayısıyla bunların hiçbirisi yapılmadan iftira atarak, karalayarak bir takım değerlendirmeler yapılmasının fevkalade yanlış olduğunu düşünüyorum” dedi.