Atalay: Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı 87 eylemden oluşuyor

Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP) 2023'ün, 3 ana eksen, 7 hedef, 29 strateji ve 87 eylemden oluştuğunu ve bundan 13 kuruluşun sorumlu olduğunu söyledi.
Atalay, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığında, Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı'nı açıkladı. Atalay, sözlerine Hakkari'de şehit olan güvenlik güçlerinin yakınlarına başsağlığı dileyerek başladı. 17 Ağustos depreminde hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı dileyen Atalay, acı bir tecrübeyle vatandaşlarda deprem bilincinin oluştuğunu ifade etti. Türkiye'nin son dönemde yaşanan depremlerde geçmiş yıllara göre daha iyi olduğunu dile getiren Atalay, 1999 yılında yaşanan deprem sonrası pek çok araştırma, inceleme yapıldığını belirterek eylem planın bir yıllık komisyon çalışması değil, bugüne kadar yapılan çalışmaların bir derlemesi olduğunu kaydetti.
Son 10 yılda yapılan bütün çalışmalara ülkenin bir yol haritasının olmamasının ortaya çıktığını dile getiren Bakan Atalay, herkesin kendi görevini bilmemesinin de en önemli eksiklik olarak ortaya çıktığına dikkat çekti. Strateji belgesinin yarın Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe gireceğini ifade eden Atalay, bunun kısa, orta ve uzun vadeli eylem planını kapsadığını belirtti. Atalay, UDSEP 2023 amacını "Depremlerin neden olabilecekleri fiziksel, ekonomik, sosyal, çevresel ve politik zarar ve kayıpları önlemek veya etkinliklerini azaltmak ve depreme dirençli, güvenli, hazırlıklı ve sürdürülebilir yeni yaşam çevreleri oluşturmak." olarak özetledi.
2010 yılında Deprem Stratejisi Geliştirme Çalışması başlatıldığını anlatan Atalay, UDSEP-2023'ün 3 ana eksen, 7 hedef, 29 strateji, 87 eylemden oluştuğunu ve 13 sorumlu kuruluşun bunu yürüteceğini kaydetti. Sorumlu kuruşlar şunlar:
"Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, YÖK, Hazine Müsteşarlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Harita Genel Komutanlığı, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü."
Türkiye'deki toprakların yüzde 96'sının farklı oranlarda deprem tehlikesine sahip olduğunu dile getiren Atalay, "Deprem kuşağının yüzde 66'sı da aktif fay hatları ile kaplı. Türkiye'deki doğal afetlerin yüzde 1'i çığ ve diğer afetler, yüzde 4 yangın, yüzde 5 kaya düşmesi, yüzde 14 sel, yüzde 15 heyelan, yüzde 61'i de yaşanan depremlerden hasar ve can kaybı yaşanıyor." dedi.

TSUNAMİ ERKEN UYARI SİSTEMİ KURULACAK
Tsunami erken uyarı sisteminin kurulacağını dile getiren Atalay, böylelikle bilgi kirliliğinin önüne geçileceğini belirtti. Bakan Atalay, UDSEP-2023'ün uygulama dönemi içinde yapılacakları şöyle sıraladı:
"Kentsel dönüşüm sağlanacak, bölgesel ve yerel deprem tehlike haritaları yapılacak, yapı stoğu çıkartılarak bina kimlik sistemi geliştirilecek, kritik altyapı tesisleri güçlendirilecek, erken uyarı sistemi kurulacak, tarihi ve kültürel miras depremlerden korunacak, deprem gözlem ağları geliştirilerek deprem bilgi bankası kurulacak, afet terminoliji birliği sağlanacak, ulusal afet yönetimi strateji belgesi çıkarılacak, kırsal alanlarda risk azalmaya yönelik çalışmalar yapılacak, eğitim sağlık başta olmak üzere diğer kamu binaları güçlendirilecek, ilk ve orta öğretimde afet ve acil durum tabanlı üniteler eğitim programına alınacak, öğretmen yetiştirilen yüksek öğretim kurumlarında afet yönetimine ilişkin programlar açılacak, yetkin mühendislik uygulaması hayata geçirilecek, inşaat sektöründe çalışanlar sertifikalandırılarak sorumluluk verilecek, deprem müzeleri kurulacak, zorunlu deprem sigortası yaygınlaştırılacak, riskli bireyler için özel düzenleme yapılacak, kesintisiz haberleşme sistemi kurulacak."
Planın bir bütün olarak deprem öncesi, deprem sırası ve sonrasındaki çalışmaları kapsadığını dile getiren Atalay, depreme hazırlıklı olmak için çalıştıklarını ifade etti. Afetlere yol açan olayların önlemeyeceğini ancak zararların azaltılabileceğini anlatan Atalay, ortak temennilerinin ve önceliğini afetten ve zararlarından uzak bir şekilde huzur için yaşaması olduğunu dile getirdi. Afetlerin olmaması temennisinde bulunan Atalay, zararların aza indirilmesi çabası içinde olduklarını ifade etti. Açıklanan plan ile bundan sonraki ileri bir tedbiri gündeme getirdiklerini belirten Atalay, yeni kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığına büyük göreler düşeceğini söyledi.

'ÇELİŞKİLİ BİLGİ VATANDAŞI TEDİRGİN EDİYOR, STRATEJİ ÖNEMLİ'
AK Parti hükümetinin deprem konusunda görevini yerine getirip getirmediğinin sorulması üzerine Atalay, koordinasyonun daha iyi olduğunu, depremzedelere daha hızlı ulaşıldığını, tecrübenin birikiminin arttığını ifade etti. Bu belge ili onu biraz daha zirveye çıkarma çabasında olduklarını anlatan Atalay, özellikle vatandaşlara çabuk ulaşma konusunda büyük mesafeler alındığını belirtti. Önceden hazırlık kısmında bundan sonra daha mesafe alınacağını dile getiren Atalay, depreme hazırlıklı olma kısmının strateji ile güçleneceğini vurguladı.
Depremin yönetimi, bilgilerin açıklamaların koordinasyonu, bilgi kirliliğinin giderilmesinin stratejinin önemli bir bölümünü oluşturduğunu dile getiren Atalay, çelişkili bilgilerin vatandaşı tedirgin ettiğini, bazen de yanılttığını ifade etti. Yasal düzenlemeler ve yönetmeliklerin de olacağını anlatan Atalay, kurallara uymayanlara cezai müeyyidelerin de olacağını söyledi. İnşaatlarda denetim mekanizmasının farklılaşması ve çalışanlara sertifika verilmesinin önemli olduğunun altını çizen Atalay, psikolojik boyut başta olmak üzere çok boyut bulunduğunu ve inşaat denetimleri konusunda büyük çalışmalar yapacağını belirtti.