Fenerbahçe Ekonomi Cumhuriyeti!

En son 2007 yılında şampiyonluk ipini göğüsleyen Fenerbahçe, bu sezona iyi başlamasa da, son haftalarda aldığı istikrarlı sonuçlarla şampiyonluğun en güçlü adaylarından.

Daha sezon başında kellesi istenen Aykut Kocaman, Galatasaray maçı sonrası yeniden tartışılmaya başlandı. Ama taraftar umutlu. Tabii Galatasaray'daki kriz, Beşiktaş'ın iyi futboluna karşın aldığı şok mağlubiyetler, Fenerbahçe'nin şansını artırıyor. Son şampiyon Bursa ligde önde, ama bu yıl şampiyonluk için şansları daha zor. Tabii kulüp başarısı sadece futbol takımının aldığı galibiyetler, kazandığı şampiyonluklarla sınırlı değil. Bunun birçok kriteri var. Sportif başarının amiral gemisi futbol da olsa, özellikle son yıllarda basketbolun önlenemez bir yükselişi var. Ve bu yükselişin mimarlarından bir tanesi de basketbol takımı. Efes Pilsen'le birlikte sportif alanda futbolun hakimiyetine son veren Fenerbahçe, yıllardır, gerek şampiyonluk gerekse Türkiye Kupası için favori gösterilen iki takımdan biri. Tabii sadece yurtiçi değil. Özellikle Yunan ve İspanyol takımlarının, birkaç önemli rakip dışında rahatça at koşturabildiği Euroleague, ki bu yıl ismi Turkish Airlines Euroleague, son yıllarda Fenerbahçe ve tabi Efes'in yaptıkları yatırımlarla daha da rekabetçi. Bu sezon Avrupa macerasına da iyi başladılar. Fenerbahçe ilk maçta Litvanyalı Lietuvos Rytas'ı rahat geçti. Bu yıl Final Four için daha iddialılar. Tabii bu başarıda Ülker'in yerini unutmamak lazım. Fenerbahçe'yi baskette zirveye ortak eden Ülkerspor birleşmesi olmuştu.

İlk 20'ye giren tek Türk takımı
* Denetim ve danışmanlık şirketi Deloitte tarafından her yıl yapılan ve dünyadaki futbol kulüplerinin gelirlerine göre sıralandığı listede 2007-2008 sezonunda ilk 20'ye girmeyi başaran ilk Türk takımı olmuştu.

* 111 milyon euroluk geliriyle kendisine 19'uncu sırada yer bulan Fenerbahçe, bir sonraki yıl ise bu başarıyı tekrarlayamadı. 2008-2009 listesine göre 87 milyon euro gelir sağlayan kulüp, ilk 20'nin dışında kaldı.

Bütçe 12 yılda % 1.400 arttı
Geçtiğimiz haftalarda Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmail Küçükkaya'ya konuşan Fenerbahçe Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım, artık büyük bir markaya sahip olduklarını belirterek şu ifadeleri kullanmıştı: 'Fenerbahçe bizden önce de görkemliydi. 16 milyon dolarlık bir bütçeyi aldık, 200 milyon dolarları aştık, gelecek yıl 300 milyon bandındayız. Bu paralar her yıl dönüyor. Geliyor-gidiyor. Muazzam. Spor Yasası güzel çıkarsa çok yukarılara gidilir. Radikal kararlar alırsak başarırız.

2009'da 3.54 milyon TL zararda * Fenerbahçe'yi diğer takımlardan ayıran en önemli ekonomik gösterge bütçe.

* 2009'da 310 milyon TL olan bütçeyi, 2010'da 355 milyon TL'ye yükselten Fenerbahçe'de futbol faaliyet giderleri 171 milyon 850 bin lirayı buluyor.

* 2010 bütçesinin kabul edildiği 29 Mayıs 2010'da yapılan Mali Genel Kurul'da 2009 bilançosunun gelirler hanesinin 274 milyon , giderler hanesinin de 277 milyon lira olarak gerçekleştiği bildirilmişti.

* Faaliyet raporunda yer alan bilgiye göre, 2009 sonu itibarıyla kulübe ait 17 taşınmazın değeri 285 milyon lira.

1 oyla göreve geldi 12 yıldır başkanlıkta Fenerbahçe Kulübü'nün şimdiye kadarki en önemli simalarından birisi şüphesiz Başkan Aziz Yıldırım. 1998 yılında Vefa Küçük'e karşı girdiği başkanlık yarışını sadece 1 oyla kazanan Başkan Yıldırım, 12 yıldır koltuğunu kimselere kaptırmadı. Çoğu zaman futbol takımının içişlerine karıştığı gerekçesiyle eleştirilen başkan, ekonomik yapılanmada da kulübün omurgasını oluşturuyor. Özellikle stat ve tesisler konusunda yaptığı yatırımları başkanın karnesindeki en büyük artılarından.

Stat 80 milyon TL getiriyor * Statta 2000 yılında açık tribünlerden başlayan inşaat zamanla bütün tribünlere yayıldı ve bu tarihten önce 25 bin kişinin maç seyredebildiği Şükrü Saracoğlu, bugün itibarıyla 50 bin 530 oturma kapasitesine sahip.

* 2006 yılının nisan ayında tamamlarak hizmete giren stattan sağlanan gelir de Fenerbahçe Kulübü için vazgeçilmez. Nitekim Şükrü Saracoğlu'nun yıllık Fenerbahçe'ye katkısı 80 milyon TL civarında. Bunun önemli bir kısmı kombine ve loca satışlarından geliyor.

* Yılda ortalama 25 bin kombine satan Fenerbahçe, bu sezon biraz hız kesse de, kombinelerden 40 ve localardan ise 10 olmak üzere yaklaşık 50 milyon TL'yi kasasına koyacak.

Acıbadem voleybolda zirveye taşıdı Aynı başarı voleybolda da geçerli. Çoğu kişinin bihaber olduğu voleybol maçları artık Fenerbahçe'nin yatırımlarıyla ilgi odağı oldu. Acıbadem'le yaptıkları sponsorluk anlaşması çerçevesinde Fenerbahçe Acıbadem ismi olan bayan voleybol takımı, geçtiğmiz yıl devleri geride bırakarak Bayanlar Şampiyonlar Ligi'nde finale çıkma başarısı gösterdi. O karşılaşmayı belki de milyonlar izledi. 10 yıl değil, 2 yıl önce bile voleybolun bu kadar sükse yapabileceğini kimse akıl bile edemezdi. Altın yerine gümüşle yetinen Fenerbahçe Acıbadem'de bu yıl hedef şüphesiz şampiyonluk. Bu amaç doğrultusunda da dünyaca ünlü Christiane Fürst, Lioubov Chachkova Sokolova ve Katarzyna Ewa Skowronska kadroya katıldı. Bütçeler yüz bin dolarlardan 10 milyon dolarlar seviyesine yükseldi. Ve belki de en önemlisi bu sponsorluk başarısı ezeli rakip Galatasaray'ın gözünü açtı. 3 yıl önce küme düşen takım bu yıl Medikal Park'la büyük bir anlaşmaya imza attı. 4 yıllık isim hakkı anlaşmasının değeri tam 16 milyon dolar.

Sportif başarı mali gücün motoru Kulübün başarısı sportif başarı demek değil. Sadece kriterlerden bir tanesi. Özellikle taraftar açısından belki de olmazsa olmaz. Ama günümüz spor kulüpleri göz önüne alındığında asıl önemli olan, asıl güçlendirilmesi gereken alan ekonomik yapı. Sportif başarı sadece bu ekonomik yapının arızalanmaması gereken motoru konumunda. Bunu Türkiye'de en erken uygulamaya koyan kulüp ise Fenerbahçe. Özellikle Aziz Yıldırım'ın 1998'de göreve gelmesiyle birlikte profesyonel anlamda girişilen şirketleşme çalışmaları meyvelerini yavaş yavaş veriyor. Bunun en somut örneği ise Şükrü Saracoğlu Stadı.

BU SEZON FENERİUM'DA CİRO HEDEFİ 55 MİLYON $ Fenerbahçe'nin resmi ürünlerini sattığı Feneriumlar ise adeta para basıyor. Fenerbahçe, rakiplerini bu alanda kıskandırırken, Fenerium Genel Koordinatörü Aydın Kirman, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: '69 Fenerium mağazasının yanısıra 1 internet portalı ve 2 mobil TIR'la hizmet veriyoruz. 200'ün üzerinde de yetkili satış noktasında Fenerbahçe lisanslı ürünleri satılıyor. 2 yıl öncesine oranla Fenerium mağaza sayısında yüzde 40'lık bir artış var.

300 BİN FORMA SATACAĞIZ Geçen yıl 250 bin adet forma sattık ve ciromuz 40 milyon dolara ulaştı. Bu sezon temmuzdan itibaren forma satış adedimiz 150 bin. Hedefimiz tüm sezon boyunca 300 bin forma satmak. 150 binlik formayla geçtiğimiz 3 aylık satış döneminde hedefimizin yüzde 50'sine ulaştık bile. Sezon için toplam ciro hedefimiz 55 milyon dolar' Kirman formasına en çok rağbet edilen futbolcuları ise Niang, Dia, Alex, Stoch ve Emre olarak sıraladı.

Bonservise 210 milyon euro verdi * Başkan Aziz Yıldırım'ın göreve geldiği 1998'den beri transfer harcamaları da inanılmaz arttı. Bu dönemde transfer edilen futbolculara bonservis ücreti olarak 210 milyon 425 bin euro ödendi.

*Aynı 13 yıllık dönemde Fenerbahçe sattığı futbolculardan ise 59 milyon 970 bin bonservis geliri sağladı.

* Buna göre Fenerbahçe'nin 13 yıllık transfer harcaması net olarak 150 milyon 465 bin euro.

* Yıllık bazda bonservis için ortalama 16.1 milyon euro ödenirken, 5 milyon euro bonservis geliri sağlandı.

Bir oyuncunun ortalama değeri 4.77 milyon euro * Dünyada takımlarının değer ölçümlerinde referans olarak kabul edilen sitelerin başında transfermarkt geliyor. Bu siteye göre Fenerbahçe futbol takımı 148 milyon euroluk değeriyle Türkiye'de liderliği elinde bulunduruyor.

* Geçtiğimiz yıl Galatasaray'ın önde olduğu listede, Fenerbahçe Niang, Dia ve Stoch transferleriyle öne geçti. l 31 KİŞİLİK kadroya sahip Fenerbahçe'de bir futbolcunun ortalama değeri de 4.77 milyon euro.

* Takımda en çok ücret alan futbolcular ise Emre Belözoğlu ile Daniel Güiza. Emre ve Güiza yılda 3.5 milyon euro kazanırken, bu ikiliyi yeni transfer Niang izliyor. Niang'ın yıllık ücreti ise 3.2 milyon euro.

Gelirlerin yüzde 40'ı Baliç'ten * Bu dönemde Fenerbahçe'nin en fazla bonservis ücreti ödediği isim Daniel Güiza. Sarı lacivertliler 2008-2009 sezonunda transfer ettiği Güiza için Mallorca'ya 14 milyon euro ödedi.

* Kulübün en fazla gelir elde ettiği futbolcu ise Bursaspor'dan 1998-1999 sezonu başında 9.5 milyon euro karşılığında transfer edilen Elvir Baliç oldu.

* Baliç bir sezon Kadıköy'de oynadıktan sonra 23 milyon euroya Real Madrid'e gitti. Böylece Baliç Fenerbahçe'nin bonservis gelirlerinin yüzde 40'ını tek başına karşılamış oldu.

Piyasa değeri 1.12 milyar dolar Fenerbahçe'nin şirketleşme sürecinde en önemli dönemeç halka açılma. 2004'te kulübün yüzde 15'ini halka açan Fenerbahçe'nin hisseleri 6 yılda büyük artış yaşadı. 2004 yılının Şubat ayında 8.74 TL'den işlem gören Fenerbahçe hisseleri dün akşam itibarıyla 64 TL'den kapandı. İlk işlemden Ekim 2010 tarihine kadar olan artış da yüzde 630'u buldu. Şirketin piyasa değeri ise 1.118 milyar dolar olarak gerçekleşti.

EN DEĞERLİSİ DIEGO LUGANO
Kadrodaki en değerli futbolcu ise 13.5 milyon euroluk değere sahip Diego Lugano. Lugano'nun değeri özellikle Güney Afrika'da gerçekleştirilen Dünya Kupası sonrasında artarken, bu futbolcuyu yeni transferlerden Mamadou Niang izliyor. Niang'ın piyasa değeri 11 milyon euro. Değerler açısından ilk 5 futbolcu şöyle

* Diego Lugano 13.5 milyon euro
* Mamadou Niang 11 milyon euro
* Emre Belözoğlu 10.5 milyon euro
* Daniel Güiza 9.5 milyon euro
* Alex de Souza 9.5 milyon euro