Türkiye'deki amatör ve profesyonel futbolun kurumsal olarak zirvesi Türkiye Futbol Federasyonu'dur. TFF genel olarak liglerin yapısını, takım sayısını, maç takvimlerini, transfer süresini ve sürecini, futbol sezonunu, futbolcu lisanslarını vb. organizasyon yapılarını düzenleyen ana kurumdur. TFF ayrıca milli futbol takımların tüm organizasyonel kararlarını da alır. TFF'nin böylesine geniş bir yelpaze üzerinde yönetim sağlayabilmesi de kurum ve kurullarıyla mümkün olmaktadır. Profesyonel futbol disiplin kurulu (PFDK) da bu kurullardan birisidir.
Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK), Türkiye Futbol Federasyonu bünyesinde bağımsız olarak görevde bulunan kuruldur. Kurulun temel misyonu, Türk liglerindeki futbolun düzen içerisinde yürütülmesini sağlamaktır. Bu sebeple disiplin ihlalleri ve düzeni bozan davranışlar PFDK bünyesinde değerlendirilir. Bu anlamda PFDK , federasyonun "hukuk ve disiplin organı" görevindedir.
PFDK Türk futbolunda dürüstlük, adillik ve disiplinin sağlanması için kurulmuştur. PFDK futbol kulüplerinin futbolcusundan yöneticisine saha içi ve saha dışı tüm aksiyonlarını denetler. Genel toplum ahlakına uymayan, TFF'nin ve Türkiye'deki spor anlayışının kurallarına aykırı hareket eden tüm kurum ve kişilere gerekli görüldüğü yerde PFDK tarafından cezalandırılır. PFDK bu misyonuyla futbol kurallarının denetlenmesinden öte bir özelliğe sahiptir.
Toplumda ayrışmaya, tartışmaya ve kutuplaşmaya zemin hazırlayabilecek tüm davranışlar PFDK'in denetim alanına dahildir. Benzer şekilde denetleme kriteri de sahadaki futbolcular veya futbola dair kişilerin sahadaki davranışlarıyla sınırlı değildir. Yöneticiler ve diğer takım görevlileri de denetlenebilir. Ayrıca maç sonu açıklamaları, özel röportajlar ve sosyal medya gönderileri gibi durumlar da değerlendirmeye alınabilir. Gerekli görüldüğü takdirde yaptırımlar uygulanabilir.
PFDK görevi, disiplin ihlallerini tespit etmektir. Tüzüğe göre belirlenen davranışlara karşı çıkan veya uzak durulması belirtilen davranışları uygulayan kişiler raporlanır. Raporlanan kişilerin akıbetleri kurul gündeminde belli olur. Disiplin ihlalinin tespit edildiği durumlarda birçok yaptırım mevcuttur. PFDK kararları bağlayıcı nitelik taşır.
PFDK'nın verebileceği cezalar; saha kapatma, seyircisiz oynatma, puan silme, para cezası, hak mahrumiyeti, maçlardan men edilme gibi yaptırımlarla çeşitlenebilir. Cezanın türü ve süresi; eylemin ağırlığına, emsal kararlara ve geçmişten tekrarlayan davranışlara göre belirlenir. PFDK'nın cezalarındaki amacı bir kulüp ya da görevliyi zorda bırakmak değildir. Cezaların caydırıcı olması hedeflenir. Bu sebeple emsal kararlar çoğunlukla baz alınır. Çünkü asıl amaç sportif adaleti sağlamaktır. PFDK kararları kulüplerin ekonomik durumu ve taraftar sayısından bağımsız olarak alınır. Sporda eşitlik ilkesi göz edilir.
PFDK raporları maçlarda görev alan hakemler, gözlemciler ve temsilciler tarafından oluşturulmaktadır. Gözlemci ve temsilciler hakemler hakkında da rapor hazırlanır. Yetki alanları geniştir. Maç esnasında hakemin vakıf olamadığı ihlaller raporlarda yer alabilir. Hakemin oyundan ihraç etmediği bir oyuncu gözlemci raporuna göre men cezası alabilir.
PFDK kurallarını TFF'nin yayımladığı "Futbol Disiplin Talimatı"na göre uygular. İhlaller ve cezalar bu talimata göre yürütülür. PFDK kararları TFF'ye tavsiye değildir. Bağlayıcı hükümlerdir. Öte yandan kurum ve kişiler kararlara itiraz edilip TFF'nin yargı organlarından Tahkim Kurulu'na başvuru yapılabilir. Tahkim kurulunun cezayı onama ve bozma hakkı vardır. Bu çift aşamalı bir denetim mekanizmasıdır.
PFDK herhangi bir kesimi savunmaz. Amacı Türk futbolundaki adaletin sağlanması ve uluslararası düzeyde imajın korunmasıdır. Şiddet olayları, sportmenlik ile çelişen durumlar ve eşitsizlik Türk futbolunun marka değerini zedeler. Ülke içinde de taraftarların holiganlık faaliyetlerini engellemektedir.
PFDK'nın tribün olaylarına karşı ağır yaptırımları hem bireysel olarak taraftarların kurallara uymasını hem de kulüpleri bu konuda gerekli önlemleri almasını sağlamaktadır. Futbolcular için de profesyonel hayatın ve ahlaklı sporcu anlayışının yerleşmesine katkıda bulunur. Caydırıcı cezalar ve ağır yaptırımlar futbolcuların kötü davranışlarını yapmalarını ya da tekrarlamalarına engel oluşturabilir.