Prof. Dr. Karadeniz: Tünel Tipi Hes Yerine Göletli, Havuzlu Barajlar Yapılmalı

Nedim KOVAN/ ORDU, ODÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Turan Karadeniz, HES’lerin ülkede enerji ihtiyaçlarını ciddi anlamda kapatmaya çalışmasının olumlu bir gelişme olduğunu, ancak tünel tipi HES projeleri yerine gövde dolgulu, göl havuzlu barajların yapılmasını önerdiklerini söyledi. Bu tür enerji üretmenin daha karlı olacağına dikkat çeken Prof. Dr. Turan Karadeniz, "Ülkemizde son yıllarda ortaya çıkan enerji açığını kapatmak adına HES’ler kısa süreli devreye girerek ülkemizdeki enerji ihtiyaçlarını ciddi anlamda kapatmaya çalışıyor, bu olumlu bir gelişme. Ancak küresel iklim değişikliğine bağlı olarak bizim önerimiz var. Ne gibi bir projeyle bu küresel iklim daha azaltılabilir? Bunun için tünel tipi HES projeleri yerine gövde dolgulu, göl havuzlu barajların yapılması çok daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Dolayısıyla bu göller derelerde kurulabilecek küçük göletler olabilir" dedi.
SULARDAN DAHA FAZLA KAR ELDE EDİLEBİLECEK
Tünel tipi barajlarda suların depolanamadığı için denizlere gittiğini, küçük veya büyük göletlerle yağmurların tutulabileceğini, bu şekilde enerji santrallerini işleten kişilerin de sulardan daha fazla kar elde edebileceğini vurgulayan Prof. Dr. Karadeniz şunları söyledi:
"Suni göller küresel iklim değişikliği meydana gelen kuraklığa nem taşıyan bu göl üzerindeki bulutlar vasıtasıyla nemli bir ortam oluşacaktır. Yağışlar meydana gelebilecektir. Yine sulama artık çok çok önemli, su kaynakları sınırlı. Neredeyse azalmaya başladı. Dolayısıyla bu göletler üzerinde toplanacak sular hem sulama amaçlı tarımda kullanılabilir, hem de içme suyu kaynakları olarak bu göllerden son derece yararlanılabilir. Yıllık yağış rejimlerinde çok sapmalar yok. Bir yere yılda bin milimetre yağış düşüyorsa bu gene aşağı yukarı aynı miktarda düşüyor, ancak mevsimlere dağılımı bunun çok değişti. Bir yere bir gecede 24 saatte 80-100 kilogram yağışın düştüğünü görmekteyiz. Dolayısıyla tünel tipi barajlarda sular depolanamadığı için fazla yağışlar nehirler vasıtasıyla denizlere gitmektedir. Oysaki bunlar bentlerle önü kapatıldığında küçük veya büyük göletler olabilir. Bir gecede yağan yağmurların tutulması söz konusu olacaktır. Hem bu enerji santrallerini işleten insanlar bu sulardan daha fazla kar elde edebilecektir. Yine sular tarımda ve içmesuyu olarakta kullanılacaktır. Önerimiz tünel tipi HES’ler yerine imkanlar ölçüsünde göletli, havuzlu barajların yapılması ve çok amaçlı bunların değerlendirilmesi."
ÇEVRENİN EKOLOJİSİ DEĞİŞECEK
Prof. Dr. Turan Karadeniz oluşturulacak suni göllerin etraftaki çevrenin ekolojisini de değiştireceğini ifade ederek, "Nem yükseldikçe buradaki tohumlar çimlenecek, çimlenen bitkiler büyüyecek ve gelişecek, zamanla ormanlara dönüşebilecek. Burada yaban hayvanları da gelişecek. Çevrenin ekolojisi değişecek. Turizm alanı şeklinde bunlar yatırım kabul edilebilecek alanlara dönüşecek. Ülkemiz için bu da çok çok önemli” diye konuştu.