AB Ülkelerine "tazminat Davası" Açma Tavsiyesi

Hamburg Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Wolfgang Voegeli, 6 ay süren "AB Üye Ülkelerine Vizesiz Giriş: Mevcut Durum" raporunda Türk vatandaşlarına yasal olmamasına rağmen kendilerine vize uyguladıkları gerekçesiyle AB ülkelerine tazminat davası açmaları önerisinde bulundu.

Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun Gümrükçü, fakülte dekanlık makamında düzenlenen basın toplantısında, Hamburg Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Wolfgang Voegeli'nin geçen yıl ekim ayında üniversitelerinde misafir öğretim üyeliği yapmaya başladığını söyledi.

Voegeli'nin öncülüğünde, fakülte öğretim üyelerinin desteği ile AB ülkelerinin Türklere karşı uyguladığı vize uygulamasının haksızlığınını bilimsel temellerde ifade etmek için "AB Üye Ülkelerine Vizesiz Giriş: Mevcut Durum" başlığı ile rapor hazırlamaya karar verdiklerini anlatan Gümrükçü, yaklaşık 6 ay süren çalışmanın ardından raporun tamamlandığını kaydetti.

Voegeli'nin raporda vize uygulamasına tarihi perspektiften baktığını ifade eden Gümrükçü, Voegeli'nin 1963'den 2012'ye kadarki süreçle ilgili yaptığı değerlendirmede, özellikle Ankara Anlaşması'nın 'hizmet serbest dolaşımı' ile ilgili maddelere dikkat çektiğini anlattı.

Ankara Anlaşması'nı uygulanabilir hale getiren Katma Protokolün araştırmanın bir diğer konusu olduğuna işaret eden Gümrükçü, 1973'de yürürlüğe giren protokolün 41. maddesi olan 'mevcut haklarda kötüleştirme olamaz' ibaresinin raporun diğer bir dayanağı olduğunu belirtti.

-"1973'e kadar Almanya'ya vizesiz gidilebiliyordu"-

Voegeli'nin araştırmasına göre, 1973'deki protokole göre AB ülkelerinin Türklere vize uygulamasının yasal olmadığına dikkat çektiğini ifade eden Gümrükçü, şunları söyledi:

"Voegeli, Almanya'daki Yabancılar Yasası'nı da inceledi. 1973'e kadar geçerli olan yasaya göre Türkler, ülkeye vizesiz giriş yapabiliyor ve 3 ay kalabiliyordu. Bunun için tek şart pasaport ve bir miktar paraydı. Bu kriterleri yerine getiren her Türk seyahat edebiliyordu. Bu düzeni yeniden kurmamız gerekiyor. Teknik hizmet sunan insanların izin almadan vizesiz iki ay çalışma hakkı vardı. Bunu Almanya'nın Yabancılar Yasası'nda görüyoruz. Ancak Almanya daha sonra kanunu değiştirdi ve vize uygulamasını başlattı. Bu uygulama günümüzde de devam ediyor."

Gümrükçü, 2005'e kadar diğer ülkelerde de Almanya'nın bu kararına benzer uygulamaların görüldüğünün dile getirerek, AB Komisyonu'nun da Almanya'nın aldığı kararı benimseyerek bunu tüzüğüne geçirdiğine dikkat çekti.

Komisyonun bu işlemini Voegeli'nin uygun görmediğini ifade eden Gümrükçü, şöyle dedi:

"Tüzük ikincil hukuktur. Birinci hukuk değildir. Birinci hukuk da Ankara Anlaşması'dır, Katma Protokol'dür. Bunlar parlamentodan geçmiştir. Yasaya aykırı bir tüzük çıkaramaz. Bu nedenle Türkiye üçüncü dünya ülkesi sıfatından çıkarılıp 'vizesiz ülke' kategorisine taşınmalıdır. Türk vatandaşlarının Avrupa Birliği Adalet Divanı'na vize uygulamasına karşı açtıkları davalar, Türk vatandaşları lehine sonuçlanmıştı. Adalet Divanı'nın Türkler lehine aldığı karar, vizenin kalktığını göstermektedir. Raporda vize uygulanan her Türk vatandaşının tazminat davası açmasının en doğal hakkı olduğu belirtilmiştir."

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şafak Aksoy da Türkçe ve İngilizce'ye çevrilen raporun ilk olarak Cumhurbaşkanlığına gönderildiğini, raporun şimdi de Başbakanlık ile AB ülkelerinin yetkili organlarına gönderileceğini kaydetti.

Muhabir: Murat Yolcu