Sporcuların antrenmanlarından optimal verim elde edebilmesi için antrenman hedeflerini belirlemeleri gerekir. Antrenman hedeflerinde önce biyolojik mekanizmanın işleyiş biçimini anlamak avantajlıdır. Sporcunun bilinçli hareket etmesi ve vücudunda meydana gelen değişimleri analiz edilebilmesi kişiselleştirilmiş antrenman deneyimi sunar. Bu önemlidir çünkü antrenman programları genel kitleye yönelik hazırlanır. Ancak boy, kilo, genetik faktörler, çevresel faktörler ( coğrafi alan etkisi vb.) ,beslenme ve uyku düzeni gibi birçok değişken mevcuttur.
Bu sebeple sporcuların başlangıç aşamalarını atlattıktan sonra beden reaksiyonlarına yönelik hareket planı oluşturması performansı arttırır. Biyolojik mekanizmanın takip edilmesi gereken önemli egzersizlerden birisi anaerobik antrenmanlardır.
Anaerobik kelime anlamı olarak "oksijensiz" anlamına gelir. Antrenman sırasında enerjinin oksijen kullanılmadan tüketilmesidir.
Vücut enerjiyi besinler aracılığıyla sağlar. Karbonhidrat ve yağ temel enerji gruplarıdır. Protein ise çoğunlukla hücre yenilenmesi ve kas onarım sürecinde görev alır. Normal şartlarda nabız 60-100 /dakika atmaktadır. Nefes alma işlemi ile oksijen kaslara taşınır ve besinlerle reaksiyona girerek enerji sağlar. Bu basit anlatımla besin= yakıt ve oksijen=ateşleyici formülüdür. Aerobik egzersizler bu tanıma uyar. Nabız 80-140/dakika seviyesine yükseltilerek doğal oksijen/besin = enerji ilkesi optimal şekilde yükseltilir.
Anaerobik farkı ise bu tanımın dışına çıkarak nabzın 140-200/dakika sınırına yükseltilerek oksijen kullanılmadan ATP ve glikojen depolarının boşaltılmasıdır. Kısa bir zamanda yoğun miktarda enerji açığı ortaya çıkar. Vücut depolamış olduğu glikojeni anlık olarak kullanmak zorunda kalır. Bu durum besinlerin enerjiye dönüştürülmesinde şok etkisi görür. Kas üzerinde travma oluşturularak kas onarım sürecini aciliyet haline getirir. Böylelikle güç kazanımı ve kas büyümesi hızlanır. Anaerobik vücutta kontrollü olarak başlatılan bir kaos senaryosudur. Hızlı ve şiddetli gerçekleştirilir.
Anaerobik antrenmanlar kısa, yoğun ve şiddetlidir. Temel amaç karbonhidratın (glikojen) bir anda enerji dönüştürülüp maksimum güç performansı vermesidir. Bu kasların hasar görüp onarım sürecinin başlamasına ve kas hacminin büyümesini sağlar. Oksijen kullanımı son derece azdır. Besinlerle reaksiyona girmesine yeterli seviyede alan tanınmaz. Bu sebeple antrenman sonrası oksijen ihtiyacı artar ve metabolizma uzun süre yüksek seviyede kalır (EPOC etkisi). Ancak anaerobik antrenman beraberinde laktik asit birikmesi yaşanır. Yorgunluk antrenman sonrasında da devam eder.
Uzun süre laktik asit birikmesi kaslar için zararlıdır. Aerobikte ise antrenmanlar uzun ve hafif/orta şiddettedir. Temel amaç öncelikle yağın yakılmasıdır. Kilo verme ve dayanıklılık arttırmada etkindir. Oksijen kullanımı dolaşım ve solunum sistemini destekleyerek orta ve uzun vadede fiziksel kondisyonu arttırır. Kas yapımına etkisi düşüktür. Kalori yakımı orta seviyede ama sürekli olarak gerçekleşir.
Öte yandan laktik asit birikimine sebep olmaz. İki egzersiz türü arasındaki fark ikisinin de dahil olduğu haftalık antrenman programlarında avantaja dönüştürülebilir. Anaerobik ve aerobik egzersizlerin uyumla kullanılması ikisinin de zayıf yönlerinin giderilip güçlü bir fiziksel kondisyona sahip olunmasını sağlar.
markasıdır.
Haber Gönder
