BİZE ULAŞIN
Kıta kelimesi TDK güncel sözlüğünde yeryüzündeki 6 büyük kara parçasından her biri olarak tanımlanır. Asya da bu 6 büyük kara parçasına verilen özel adlardan biridir. Dolayısıyla Asya kıtası ifadesinde bir özel ad bir de tür adı yer alır. Bu da Asya kıtası doğru yazılışının büyük harfle mi yoksa küçük harfle mi olduğunun merak edilmesinin temel nedeni olarak öne çıkar. Ancak büyük harflerin kullanımına yönelik olan kurallar açıklandığı zaman söz edilen ifadenin Türkçe yazım kurallarına uygun olan yazılışı kolaylıkla anlaşılacaktır.
Özel isim olan Asya, Arapça kökenli kelimeler arasında yer alırken bir kıtayı temsil eder. Bununla birlikte kıta sözcüğünün de yeryüzündeki 6 büyük kara parçasından her birini temsil edecek şekilde kullanıldığı söylenebilir. Ana kara ile eş anlamlı olan kıta kelimesi özel isimler arasında yer almaz.
Türk Dil Kurumu güncel çevrim içi sözlüğüne göz atıldığı zaman 1 adet eskimiş ve 3 adet günümüzde kullanılmaya devam edilen tanımına rastlanan kıta sözcüğü, Asya kelimesi gibi Arapça kökenlidir. Bir isim sözcüğü olan kıta ilk anlamıyla coğrafya, ikinci anlamıyla askerlik, üçüncü tanımıyla ise edebiyat terimi olarak kullanılır. Bu da “Asya kıtası büyük mü yazılır?” diyen kişilere yanıt sunulması için belirtilmesi gereken önemli bilgiler arasında yer alır.
TDK Yazım Kuralları Kılavuzu’na başvurulduğu zaman yeryüzündeki 6 büyük kara parçasından her birini temsil eden kıta kelimesinin küçük harfle başlayacak şekilde yazılması gerektiği anlaşılır. Bu sözcük özel adlar arasında yer almaz. Ancak bir kıtayı temsil eden özel adların ilk harfi büyük olacak şekilde yazılması gerektiği unutulmamalıdır. Dolayısıyla “Asya kıtası küçük mü yazılır?” diyen kişiler bu sözcük öbeğinin içerdiği ilk kelimenin baş harfinin büyük olarak yazıldığını bilmelidir.
Asya özel adından sonra gelen kıta kelimesi ise TDK kapsamındaki güncel kurallara göre ilk sesi olan k küçük olacak şekilde yazılır. Bu sözcük öbeğini Türkçe yazım kurallarına uygun bir şekilde kullanmak isteyenler için Asya kıtası doğru yazılışı ve hatalı yazımları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Dünya üzerindeki 6 büyük ana karadan biri olan Asya kıtası, yazılı dilde hatalı bir şekilde kullanıldığı görülen sözcük öbeklerindendir. Bunun temel nedeni ise normal şartlarda özel adlardan sonra gelip bu kelimeyle ilişkili olan tür adlarının genellikle büyük harfle başlayacak şekilde yazılmasıdır. Ancak Asya kıtası TDK güncel kurallarına göre kıta sözcüğünün ilk harfi küçük olacak şekilde yazılması gerektiği bilinen kelime öbeklerindendir. Buna ek olarak Asya sözcüğünün ilk sesi ise bu kelime özel adlar arasında olduğu için mutlaka büyük olacak şekilde yazılmalıdır.
Sunulan bu bilgilerin pekiştirilmesi için de Asya kıtası öbeğini içeren cümle örnekleri sıralanabilir. Bu bağlamda Türkçe yazım kurallarına uygun olan Asya kıtası yazımının incelenmesini mümkün hâle getiren cümle örnekleri aşağıdaki gibi belirtilebilir:
