BİZE ULAŞIN
Türkçede yazım yanlışına neden olan ögeler arasında de, da sözcükleri öne çıkar. Zira -de, -da bulunma durumu eki ile bağlaç olan de, da kelimeleri genellikle birbiriyle karıştırılır. Bu da günlük yaşamda yaygın bir şekilde kullanılan bazı sözcük öbeklerinin Türkçe yazım kurallarına uygun olmayacak şekilde yazılmasına yol açabilir. "Bunu da" sözcük öbeği de bu kapsamda ele alınması gereken ve bitişik mi ayrı mı yazıldığı üzerine açıklama sunulması önem arz eden ifadelerdendir. Pek çok kişinin yanıt aradığı “Bunu da bitişik mi ayrı mı yazılır?” sorusunun doğru cevabıyla buluşturulması için ise ilgili sözcük öbeğinin içerdiği da ögesinin türünün açıklanması yeterli olacaktır.
Türkçede zarf, zamir, sıfat, isim, fiil gibi görevlerde kullanılan pek çok sözcük olduğu gibi bağlaçlar da mevcuttur. Bu bağlaçlar kimi durumda sözcüklere eklenen son ekler ile karıştırılabilir. Buna bağlı olarak konuşma dilinde yaygın olarak kullanılan bazı sözcük gruplarının yanlış yazıldığı görülebilir. Dolayısıyla “Bunu da ayrı mı yazılır?” diyenlere doğru yanıtların sunulması amacıyla ilgili sözcük öbeğindeki kelimelerin türü belirtilmelidir. Bunun için de Türk Dil Kurumu Yazım Kuralları Kılavuzu ve güncel sözlüğü gibi güvenilir kaynaklara başvurulması yeterlidir.
"Bunu da" sözcük öbeği bir nesne veya olaya yönelik olarak kullanıldığı zaman o şeyi de bağlama dahil etme anlamı taşır. İncelenen sözcük öbeğindeki bu kelimesi zamir görevindedir. Bu zamirine eklenen belirtme hâl ekinden sonra "da" ögesinin kullanıldığı görülür. Yani incelenen sözcük öbeğinin içerdiği "da" ögesi bir ek değildir. Bulunma durumu eki olan "-de, -da" ögeleri kendisinden önce gelen sözcüğe bitişik olarak yazılır. "Bunu da" öbeğinin içerdiği da ögesi ise bağlaç olduğu için ayrı olarak yazılmalı ve ses değişikliğine uğratılmamalıdır.
Yani TDK kapsamındaki güncel bilgiler kaynak alındığı zaman “Bunu da doğru yazılışı nasıldır?” diyenlere incelenen ifadenin ayrı olarak yazılması gerektiği belirtilebilir. Aksi takdirde da bağlacı doğru bir şekilde kullanılmamış olur ve "bunu da" ifadesi bitişik şekilde yazıldığı zaman Türkçe yazım kuralları ihlal edilir. Günlük konuşmalarda ve yazılı metinlerde pek çok bağlamda kullanılabilen bu ifadenin doğru yazılışını pekiştirmek isteyenlere TDK onaylı bunu da yazımı ile incelenen sözcük öbeğinin sıkça rastlanan hatalı kullanımı aşağıdaki gibi sıralanmalıdır:
Bir sözcük öbeğinin "de" veya "da" ögelerini içermesi durumunda bitişik mi ayrı mı yazıldığı pek çok kişi tarafından karıştırılır. Türkçede bulunma durumu eki olan "-de, -da" ile bağlaç olan "de, da" ögelerinin genellikle birbirinden zor ayırt edildiği bilinir. Ancak bu ayrımın yapılması için "de, da" ögesinin cümleden çıkarılması ve anlamın bozulup bozulmadığının incelenmesi yeterlidir.
Eğer "de, da" ögesi cümleden çıkarıldığı zaman anlam bozulmuyorsa bu sözcüğün bağlaç olduğu anlaşılır. Bununla birlikte bulunma durumu eki olan ve bitişik olarak yazılan "-de, -da" genellikle nerede ve kimde gibi sorulara yanıt alınmasını sağlar. Bu gibi tüyolar dikkate alındığı zaman ise bunu da TDK onaylı yazılışının ayrı şekilde olması gerektiği kolaylıkla anlaşılabilir.
Bunu da sözcük öbeğini oluşturan "da" ögesi kendi başına bir sözcük olarak kullanılırken bağlaç görevi üstlenir. İncelenen bu sözcük öbeğinin cümle içerisindeki kullanımının detaylı olarak keşfedilmesi için ise aşağıdaki gibi örneklere göz atılması önerilir:
