Burası Türkiye, burada böyle...

Türk futbolunda kaptanlık rütbesinin tartışıldığı son günlerde, Galatasaray'ın unutulmaz futbolcusu Hakan Şükür'ün iddiaları da eklenince tartışmalar iyice alevlendi. Avrupa futbolunun lokomotifi olan takımlardaki 'kaptanlık' anlayışını, futbolcuların kaptan olmak için hangi aşamaları geçtiğini sizler için araştırdık.

Kaptan, en kısa tanımıyla bir takımın saha içindeki lideridir. Genellikle takımın yaşça daha büyük ya da daha tecrübeli isimlerinden seçilir. Kaptanlığı gösteren temel simge kaptanlık pazubandıdır.

İngiltere Futbol Federasyonu'nun 'Oyun Kuralları' talimatnamesine göre ise takımın sorumlusu olarak gösterilir ve başlama vuruşundan önce para atışı ve kale seçiminde bulunur. Yine aynı talimatnamede kaptan takımın saha içindeki genel davranışlarından da sorumludur ve maçın hakemleri bu konuda kaptanları uyarabilir. Günümüz futbolunda ise kaptanlar takımın teknik direktörden sonra en yetkili kişilerinden birisi konumundadır. Hatta saha içerisinde takım ruhunu geliştirmek, moral düzeltmek, motivasyonu arttırmak gibi görevleri de üstlenirler.

Kaptanlar takımdaki futbolcularla teknik direktör arasında, takımla taraftarlar arasında önemli bir köprü görevi de görürler. Özellikle İngiliz futbolunda dikkat çeken bir başka kaptan özelliği de kaptanların takımdaki genç oyunculara önderlik etmesi ve onları A takıma kazandırma çabalarında etkili olması.

MANU'DA 38 YILDA 10 KAPTAN

İngiltere'nin 'Kırmızı Şeytanlar' lakabıyla ün salmış dünyaca ünlü takımı Manchester United'da, son kaptan Gary Neville'ın futbolu bırakmasının ardından kaptanlığa getirilen Sırp futbolcu Nemanja Vidic, aynı zamanda Manchester United tarihinin de ilk Doğu Avrupalı kaptanı olmuş oldu.

Kırmızı Şeytanlar, 1973 yılında İngiliz futbolunun efsane isimlerinden Sir Bobby Charlton'ın 1973'te takımdan ayrılmasının ardından geçen süre içerisinde, günümüze dek 38 yıl boyunca sadece 10 kaptan değiştirdi. Bunlar sırasıyla George Graham, Willie Morgan, Martin Buchan, Ray Wilkins, Bryan Robson, Steve Bruce, Eric Cantona, Roy Keane, Gary Neville ve Nemanja Vidic oldu. Manchester United tarihinin en uzun kapatanlık yapan futbolcusu ise 14 yıl ile İskoç Martin Buchan oldu. 1986 yılında takımın başına gelen Alex Ferguson, takımın başında 25. yılını geçirirken bu süre zarfında sadece 6 kaptanla çalıştı.

GERRARD'IN 8. YILI

İngiltere'nin bir diğer ekibi Liverpool'da ise şu an kaptanlık görevini sürdüren Steven Gerrard bu görevi 2003 yılında Fransız teknik adam Gerard Houllier'den almıştı. 23 yaşında Liverpool gibi dünyaca ünlü bir takımın kaptanlığına getirilen İngiliz futbolcu yaklaşık 8 yıldır Kırmızılar'ın kaptanı.

Dönemin Liverpool Teknik Direktörü Gerard Houllier tarafından Sami Hyypia'dan alınan kaptanlık, Fransız teknik direktörün, "Gerrard liderlik vasıfları olan bir futbolcu ve kaptanlığa layık" şeklinde yaptığı açıklamaların ardından Gerrard'a verilmişti. McManaman, Fowler, Owen, Carragher gibi Liverpool alt yapısının bir ürünü olan Steven Gerrard geçen bu süre zarfında eski hocası Houllier'i yanıltmadığını gösterdi.

SAN SIRO'DAN MALDINI GEÇTİ

İtalya'nın muhafazakar ve milliyetçi bir yapıya sahip olduğunu artık uçan kuşun bile bildiği Milan'da yakın zamanda futbolu bırakan Paolo Maldini sadece İtalya'ya değil, aslında tüm dünyaya 'Nasıl kaptan olunur?' sorusunun cevabını vermişti. Oynadığı üst düzey futbolunun yanı sıra centilmenliği ve sportmenliği elinden bırakmayarak dünyada sayılı kaptanların arasına girdi. 168 kereyle Avrupa Kupaları'nda en çok forma giyen futbolcu oldu. Birçok takımın tarihinde 1 kez bile oynayamadığı Şampiyonlar Ligi finalini tam 8 kez oynadı. 1985 yılında, Udinese maçının ikinci yarısında üstüne geçirdiği formayı, 2009'da Fiorentina maçında çıkardı.

2009'da futbolu bıraktıktan sonra Milan yönetimi Maldini'nin formasını, alt yapıda oynayan oğlu A Takıma çıkana kadar müzeye kaldırdı. Takım kaptanlığını da bir başka İtalyan oyuncu Massimo Ambrosini'ye verildi. Ambrosini iki yıldır Milan kaptanlığını sürdürüyor.

MİLANO'NUN DİĞER EFSANESİ

Milano'nun diğer takımı Inter'in 1995'de başkanlığa gelen ismi Massimo Moratti'nin ilk transferi oldu Banfield'tan Javier Zanetti. Zaman içerisinde hırslı ve agresif oyunuyla ön plana çıkan Arjantinli 1999 yılında taktığı kaptanlık pazubandıyla bir çok takımdan daha fazla kupa kazandı. Zanetti, Inter kaptanı olduğu 12 yıl içerisinde; 5 Serie A, 3 İtalya Kupası, 1 Şampiyonlar Ligi ve bir de Dünya Kulüpler Şampiyonası şampiyonluğu yaşadı.

REAL MADRID EKOLÜ

Valladolid'ten İspanya ve dünya futbolunun en önemli takımlarından birine transfer olan Fernando Hierro, Real Madrid formasını ilk defa giydiğinde 21 yaşındaydı. Real Madrid'te kaptanlığa yükseldiğinde ise 30 yaşında olan Hierro, İspanyol ekibinde istikrarın sembolü oldu. 4 yıl kaptanlığını yaptığı Real Madrid'te 2002 yılında kaptanlığı, Madrid ekibinin bayrak adamı olan Raul'a devretti.

8 sezon Real Madrid'in kaptanlığını yapan Raul, tıpkı diğer örneklerde olduğu gibi dünya futbolunun unutulmaz kaptanları arasına girdi. Sayısız başarının ardından Schalke 04'e transfer oldu ve kaptanlık görevini, aynı zamanda İspanya Milli Takımı'nın da kaptanı olan Iker Casillas'a bıraktı. Casillas bu yıl aldığı bu önemli görevi uzun yıllar sürdüreceğe benziyor.

7 YILDIR KAPTAN PUYOL

Josep Guardiola (4 yıl), Sergi (1 yıl) ve Luis Enrique'nin (2 yıl) ardından 2004 yılında kaptanlık görevini alan Carles Puyol 7 yıldır Katalan devinin lideri rolünde. Savaşan ve hırslı bir yapıya sahip olan Puyol, dünya futbolunun da önde gelen isimlerinden biri. 26 yaşında kaptanlık görevini üstlenen İspanyol futbolcu Barcelona'dan ayrılmadığı sürece kaptanlığın herhangi bir oyuncuya verilmesi söz konusu değil.

BAYERN'DE 46 YILDA 15 KAPTAN

Alman futbolunu yıllardır tek başına domine eden Bayern Münih'te de tablo diğer Avrupa devlerinden farksız. 1965'te Werner Olk'un kaptanlığından bu yana geçen 46 yılda sadece 15 kaptan görev yapabildi. Bayern Münih'te bu süre zarfında kaptanlık yapan Franz Beckenbauer, Sepp Maier, Gerd Müller, Karl-Heinz Rummenigge, Lothar Matthaus, Stefan Effenberg ve Oliver Kahn'ın yanı sıra bu 15 futbolcudan sadece Hollandalı Mark van Bommel yabancıydı.

**TÜRKİYE'DEKİ TABLO

**

Türkiye'de ise bu anlamda Avrupa takımlarına en yakın görünen iki ekip ezeli rakipler Fenerbahçe ve Galatasaray olarak dikkat çekiyor. 1996 yılından bu yana sadece 4 kaptan değiştiren sarı-lacivertlilerde Rüştü Reçber (4 yıl), Ogün Temizkanoğlu (3 yıl), Ümit Özat (4 yıl) ve Alex de Souza (2007'den beri) kaptanlık yaptı. Galatasaray'da ise 1990'dan bu yana Tugay Kerimoğlu (4 yıl), Bülent Korkmaz (11 yıl), Hakan Şükür (3 yıl), Ümit Karan (1 yıl) ve Arda Turan (2009'dan bu yana) kaptan olarak görev yaptı.

EN İSTİKRARSIZI BEŞİKTAŞ

Bu anlamda en istikrarsız kulüp olarak ise Beşiktaş dikkat çekti. Mehmet Özdilek'in ardından sayısız isim kaptanlığa getirilirken son olarak İbrahim Üzülmez'in takımdan ayrılmasının ardından yine tartışmalar yaşanmış ve İspanyol oyuncu Guti kaptanlığa getirilmişti.

SİYAH-BEYAZLILARIN YABANCI KAPTANLARI

Siyah-beyazlılar kaptanlık konusunda istikrar yakalayamamasının yanı sıra yabancı oyunculara en fazla kaptanlık görevi veren kulüp olarak da dikkat çekti. Matias Delgado ve Guti'nin yanı sıra son dönemde Mehmet Özdilek, Tayfur Havutçu, Sergen Yalçın, İbrahim Üzülmez gibi yerli oyuncularda kaptanlık görevini üstlenmiş oldu.