Erciyes Dağı eteklerindeki Hacılar ilçesinde yaklaşık 500 yıl öncesine dayanan ve o yıllarda su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan 1200 kuyudan yaklaşık 300’ü, artık yaz aylarında soğuk su elde etmek için kullanılıyor. Derinliği 7 metreye ulaşan kuyular, kış aylarında tonlarca karla dolduruluyor. Yöre halkı, bu yıl da dağın eteklerinde özellikle kayalık ve gölge alanlarda biriken temiz karları çuvallarla getirip, kuyulara basıyor.
Bölgede kuyuların çoğu kar kütleleriyle doldurulup, kapakları yaza kadar açılmamak üzere kapatılırken, yaz başından itibaren açılan ve bir nevi buzdolabı gibi kullanılan kuyulardaki karın kısmen erimesiyle elde edilen su, kovalarla çekilip içiliyor. Kovalarla çıkarılan kar ise tabak ve kaselerde üzerine yoğurt, pekmez, ceviz, fındık dökülerek yeniyor. İlçe halkı, yaz aylarında 35 dereceye ulaşan sıcak havada kuyulardaki kar ve buz gibi suyla serinliyor.
Kentte, hafta sonu etkili olan yağış sonrası Hacılar ilçesinde yüksek kesimlerde kar kalınlığının 10 santimetreye kadar ulaşmasının ardından da kuyular karla doldurulmak için hazır hale getiriliyor. Bölgede yaşayanlar, tarihi kuyuların tamir ve bakımlarıyla temizliklerini yapıp, kar doldurmak için çalışmalarını sürdürüyor.
Bölgede kar kuyusu bulunan ve bu kültürü yaşatmanın zor olduğunu söyleyen Mahmut Gengeç, "Kar kuyusunu temizledik. Kar doldurmaya hazırladık. Tamir ve tadilatını yaptık. Su kaçıran yerleri de gemi tutkalı dediğimiz yapıştırıcıyla onardık. Sonrasında içinin temizliğini yaptık. Şimdi de Cenabıallah kar verdi. Kar kuyusunu doldurmaya başlayacağız. İnşallah dolduracağız. Kuyunun içini önce süpürüyoruz. Sonra kuyunun suyunu boşaltılıyoruz. Temizliğini yapıyoruz. Ardından da bir kez daha içini yıkıyoruz. Yıkadıktan sonrada kar doldurmaya hazırlıyoruz. Eğer kuyunun çatlağı falan varsa su kaçıran yerleri tekrar kontrol edip oraların tamirini tadilatını yapıyoruz. Sonra da kuyuyu yıkayıp böylece kar doldurmaya hazırlıyoruz" diye konuştu.
Kar kuyularını doldurabilmek için işçi bulamadıklarını söyleyen Gengeç, "Kar kuyusu doldurma geleneği 400 yıldır var derler ama belki 500-600 yıldır olduğu tahmin ediliyor. Kesin bir tarihi yok. Zaten eskiden çeşme yoktu. Çeşmeler 70'li yıllarda geldi. 70'li yıllardan sonra kar yine kuyulara konuldu. Ondan sonra bu gelenek ve kültür yavaş yavaş azalmaya başladı ama biz yine de yapıyoruz. Geçenlerde Malatya'dan hasta bir teyze aramış onun için ağabeyimle beraber Erciyes'e çıktık. Erciyes'ten kar getirdik. Burada bizim kuyularda kar kalmamıştı. Onlar bizi aramadan 2-3 gün öncesi olsaydı kar vardı ama tesadüfen karın bittiği zaman aradılar. Bu sefer biz de Erciyes'e çıktık. Erciyes'ten gönderdiğimiz kar, inşallah hastamıza şifa olmuştur. Buradan karı gönderdik. İnşallah bu sene daha fazla kar koyarız. Öyle de bir hayrımız olur" ifadelerini kullandı.
Kar kuyuların sağlıklı ya da hijyenik olup olmadığı yönündeki eleştirilere de yanıt veren Gengeç, "Kar bu yıl erken yağmaya başladı. Böyle giderse kuyuyu doldururuz. Eğer devam etmezse Erciyes'e müracaat edeceğiz. Erciyes, bize muhtaç, biz de Erciyes'e muhtacız. Kar, orada olmazsa bizde oluyor. Bizde olmasa orada oluyor. Birbirimizle yarışıyoruz. Kar kuyularını işte böyle tertemiz temizliyoruz. Bazıları, ‘kirlidir’ diye söylüyor ama bunun aslı yok. Doğal sulardan, daha iyidir. Buradaki kar dışarıda satılan sudan daha temizdir. Kar da yağıyor. Cenabıallah kar veriyor. Kar erken gelir erken doldururuz. Biz bu kuyuları ömür boyu doldurmayı düşünüyoruz ama bizden sonra gelenler yapar mı yapmaz mı? Orası da onların bileceği bir işö dedi.
markasıdır.
Haber Gönder
