Akut pelvik ağrı iyi tanımlanabilir ve yakın zaman başlangıçlıdır. Başlamasından itibaren günler ve haftalar içinde son bulur ve altta yatan sorun açığa çıkarılarak hastaya yardımcı olunabilir. Akut ağrı farklı yoğunluklarda olabilir ve tedirginlik yaratır. Akut ağrı genellikle başka bir sorunun belirtisidir. Kronik pelvik ağrı ise başlangıcı ve süresi belli olmayan bir ağrıdır. Değişik yoğunlukta hissedilir ve aşırı duyarlılık davranışları ve depresyonla genellikle ilişkilidir.
KRONİK PELVİK AĞRI NE SIKLIKTADIR?
Kronik pelvik ağrı oldukça yaygındır. Cinsel olgunluk çağındaki kadınlarda en sık tanı kategorisine giren bir durumdur. Bu denli sık görülmesine rağmen bu tip hastaların uzman hekimlere başvurması pek de sık değildir. Sıklığı %15-20 civarındadır. Ortalama yaş 18 ila 50 arasıdır.
KRONİK KARIN AĞRILARININ NEDENLERİ
Kadın Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Naki, kadınlarda kronik ağrılarının olası nedenleri anlattı.
KRONİK PELVİK AĞRININ EN SIK JİNEKOLOJİK OLMAYAN NEDENLERİ NELERDİR?
Kronik pelvik ağrı genel kadın hastalıklarından en sık rastlanan yakınmadır ama hastaların ancak üçte biri bu amaçla doktora başvurur. Sıklıkla idrar yolları problemleri ve sindirim sistemi problemleri her 3-4 hastada bir görülür. Diğer nedenler kas-iskelet sistemi, sinir sistemi ve psikolojik olabilir. Ek olarak depresyon, tedirginlik ile fiziksel ve cinsel istismar da göz önünde bulundurulmalıdır.
KRONİK PELVİK AĞRININ EN SIK JİNEKOLOJİK NEDENLERİ NELERDİR?
Aşağıda kabul edilmiş kronik pelvik ağrı tanılarıyla işkilli durumlar belirtilmiştir:
Endometriozis
Miyomlar
Yumurtlama ağrısı
Yumurtalıklardan kaynaklanan durumlar
Jinekolojik Kanserler
Pelvik bölgede kan göllenmesi
Jinekolojik organların sarkması
Enfeksiyonlar
Tüberküloz (Jinekolojik organlarda verem)
Karın içi yapışıklıklar
Rahim ağzı kanalının darlığı
Rahim veya rahim ağzındaki polipler
Spiral
Endometriozis, uterin miyomlar ve over kistleri, alt karın bölgesinde ağrıya neden olabilen üç yaygın jinekolojik durumdur.
Fakat her üçü de pelvik ağrıyı bir belirti olarak paylaşsa da, koşullar kendileri oldukça farklıdır ve ağrının başlangıcı ve yoğunluğu değişkenlik gösterir.
Miyom; ağrı ve adet döneminin uzun ve yoğun geçmesine sebep olabilir. Bunun dışında endometriozis ağrısı; adet döngüsü ve cinsel ilişki sırasında ortaya çıkar. Yumurtalık kistlerinden kaynaklanan ağrı ise daha akut olma eğilimindedir. Gecenin ortasında kişiyi uyandıran türden bir ağrıdır.
YUMURTALIK KİSTLERİ
Kadınlarda yumurtlama sırasında folikül diye adlandırılan küçük kesenin içinde bir yumurta büyür. Yumurta olgunlaştığında, folikül onu serbest bırakır. Ancak yumurta serbest kalmazsa, kese büyümeye başlar. Bu büyümelere foliküler kistler denir.
Bir başka yumurtalık kisti tipi, yumurta salındıktan sonra ortaya çıkan bir korpus luteum kistidir. Bunlar, kesenin büzülmemesi durumunda meydana gelir. Ve içeride sıvı birikmesine neden olur. Bunlar bazen kanar ve yumurtalığı “bükebilir” ve şiddetli ağrıya neden olabilir.
Çoğu durumda, kadınlar kistleri olduğunun bile farkında değildir. Genellikle zararsızdırlar ve zamanla geçerler. Genel olarak, yumurtalık kistleri tedaviye gerek olmaksızın kendiliğinden geçebilir.
Bazı yumurtalık kistleri "kompleks" olarak adlandırılır. Bunlar, kanla ve / veya sıvıdan başka bir maddeyle doldurulmuş, iyi huylu veya kanserli bir tümör haline gelen veya endometrial doku büyümesinin bir sonucu olan kistleri içerir.
ENDOMETRİOZİS
Endometriozis, rahim iç zarı dokusunun, rahmin dış tarafında, rahmi destekleyen bağlarda ve pelvis içindeki diğer yapılar üzerinde büyüyünce meydana gelir.
Tıpkı rahim içindeki doku gibi, bu doku da yumurtalıkların ürettiği hormonlara yanıt verir, yani doku kanar. Bu zamanla skar dokusuna neden olan iltihaplanmaya neden olur.
Bu, elbette, özellikle menstrüasyon sırasında, ilişki sırasında ve bazen bağırsak hareketleri sırasında çok acı verici olabilir. Aslında, bazı kadınlar hiç ağrı hissetmese de, ağrı endometriozisin ana belirtisidir.
KRONİK KARIN AĞRISI TEDAVİ EDİLEBİLİR
Pelvik ağrı için doktorunuzu ziyaret ettiğinizde, bir pelvik muayene dahil olmak üzere fiziksel bir muayene yapılır. Sebebini bulmak için testler de yapılabilir. Ağrının sebebine göre tedavi planlanır. Bu tedaviler medikal ya da cerrahi teknikler içerebilir. Kronik ağrının sebebini tespit etmek ve size en uygun tedaviyi öğrenmek için bir kadın doğum uzmanına görünmenize gerekir.
KPA İzleminde Genel Kurallar Nelerdir?
KPA hastası olan bir kadında diğer sorunların da gelişebileceğini ve rutin sağlık taramalarına ve önleyici tedbirlere gereksinim duyabileceği asla unutulmamalıdır. KPA hastası kadınlar toplumun geri kalanına göre akut ve ciddi hastalıklar geliştirme bakımından farklı değildir. KPA izleminde şunlar yapılabilir:
Tolerans gösterme: Hiçbir şey saçma, önemsiz, imkansız olarak nitelendirilip yok sayılmamalıdır.
Dinleme: Hastaların öyküsü doğrudan bizler tarafından gerekli ortam sağlanır.
Açık fikirli davranılmalıdır.
Sadece bir jinekolog, anestezist, nörolog, fizik tedavi uzmanı veya gastroenterolog olunmamalıdır.
Tüm sistemler gözden geçirilmelidir.
Bir ağrı değerlendirmesi yapılmalıdır.
Ağrının ve rahatsızlığın tam yeri saptanmalıdır.
Ağrıyı uyandıracak bir sistematik ve medikal girişimde bulunulmalıdır.
