Spor bireysel veya takım olarak yapılabilir. Sporun seviyeleri de amatör veya profesyonel olabilir. Düzenli spor yapan herkes için zamanla bir yaşam tarzına dönüşebilir. Kariyer yolu olarak tercih eden kişilerde profesyonel arayış başlamaktadır. Bunlar bir federasyon, kulüp veya takım gibi üst kurumların veya spor organizasyonlarının bir parçası olmaktır.
Spordan maddi gelir sponsorlar, federasyonlar, kurumlar veya kulüpler gibi kurumsal yapılanmalardan elde edilebilmektedir. Spor organizasyonları temelinde rekabetçilik ön plandadır. Küresel etkiye sahiptir. Sporcular yerel, bölgesel, kıtasal veya küresel yarışmalarda mücadele edilebilir. Böylesine büyük bir kurumsal yapılanmaya sahip olması spor hukukunu yasal düzenlemeler konusunda önemli kılmaktadır.
Küresel yayılım alanı sayesinde spor devasa bir sektöre dönüşmektedir. Spor branşları kendi içerisinde endüstrileşme süreçlerini yaşar. Spor Hukuku; kurumların, sporcuların, taraftarların ve organizasyonların birbirine karşı sorumluluk/yükümlülüklerinin adil olarak yürütülmesini sağlayan adli düzenlemelerdir.
Spor hukuku içerisinde spor faaliyetlerinden ve spor endüstrisinden doğan her türlü hukuki ilişkiyi incelenerek sorunlara çözüm aranmaktadır. Uzmanlık alanı adalet temelinde sorunların çözüme ulaştırılmasıdır. Bir hukuk dalının alt parçası değildir. Başlı başına bir hukuk sistemidir.
Spor hukukunun ayırt edici özelliği ulusal ve uluslararası düzenlemelerin iç içe geçmesi ve özerk spor örgütlerinin (federasyonlar, FIFA, UEFA, IOC vb.) kendi iç kurallarının (disiplin, tahkim), genel hukuk sistemleriyle birlikte işlemesidir. Federasyonlar oyun ve organizasyon kurallarını düzenlerken insan hakları ve yerel devlet kuralları gibi kaidelere uymak zorundadır. Federasyon içtihatları bu sebeple resmi üst kurumlarla ortaklaşa düzenlenmesi gerekmektedir.
Spor hukuku, sporda adaletin sağlanması üzerine kuruludur. Sporun bütün elemanları spor hukukunda yer alır. Spor hukukunun zirvesi (just cogens) evrensel insan hakları bildirgesine göre sporcuların insani haklarının düzenlenmesi yer alır. Ancak sadece sporcuları korumaya yönelik değildir. Organizasyon ve kurumlar da hukuksal yollara başvurabilir.
Spor hukuku dalları arasında; sözleşme hukuku, ceza hukuku, idare hukuku, özerk federasyonların disiplin kurulları kararları, fikri mülkiyet, iş hukuku, tahkim ve uyuşmazlıkların çözümü gibi alanlar yer alır. Spor hukuku önemi sporun devamlılığıdır. Sistem kurucu değil, düzenleyicidir.
Örneğin sözleşme hukukunda sözleşme önerme özelliği yoktur. Taraflara uyulması gereken şartlar federasyonlarca sağlanır. Federasyon şartlarıyla ilgili konular federasyonun bağlı olduğu bölge mahkemelerinin konusudur. Uluslararası spor hukuku kurumları (futbolda yer alan CAS gibi) yerel makamlara yönelik bağlayıcı kararlarda bulunamaz. Yaptırım gücü sınırlıdır.
Öte yandan spor hukukuna riayet sporun devamlılığı açısından sağlanması gereken evrensel bir değerdir. Spor hukuku kolluk kuvvetlerini kapsayan yürütmeye sahip olmasa da caydırıcılığı mevcuttur. Spor hukukuna uyulmaması haksız olduğu sonucuna varılan tarafın uluslararası marka değerini düşürür. Yerel yaptırımlar sınırlı olsa da uluslararası federasyonların düzenlediği organizasyonlara katılımdan men kararı verilebilir.
markasıdır.
Haber Gönder
