Tuzluca Mutfak Kültürü Sempozyumu yapıldı

Iğdır Valiliği organizesiyle gerçekleştirilen IV. Uluslar arası Doğu Anadolu Bölgesi Geleneksel Mutfak Kültürü ve Tuzluca-Iğdır Yemekleri Sempozyumu 02 – 04 Mayıs 2012 tarihleri arasında yapıldı.

Atatürk İlköğretim Okulu konferans salonunda 02 Mayıs 2012 Çarşamba günü Saat: 09.30’da başlayan sempozyumda aziz şehitlerin anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulunularak ardından İstiklal Marşı okundu. Başta sempozyumun düzenlenmesine vesile olan İstanbul Üniversitesi hocalarından Prof. Dr. Oktay Belli olmak üzere 70 civarında bilim adamının, Iğdır Valisi’nin il ve ilçedeki kurum ve kuruluş memur ve amirlerinin ve halkın yoğun katılımı ile başlayan sempozyumun ilk konuşmasını Tuzluca İlçe Milli Eğitim Müdürü ve Araştırmacı Yazar Ziya Zakir Acar yaptı.

Tuzluca Kaymakamı Murat Sarı’nın konuşmasının ardından Iğdır Valisi Amir Çiçek kürsüye davet edilerek çok anlamlı ve yarım saat süren bir konuşma gerçekleştirdi. Amir Çiçek şöyle konuştu: Iğdır ilinin ve Tuzluca ilçemizin gelenek ve göreneklerine sahip çıkılması gerekmektedir. Geçmişini, inancını ve kültürünü yaşamayan ve yaşatmayan halkların gelecekte evlatlarına aktaracak bir şeyleri olamaz. Bir milletin yok oluşunu istiyorsanız, geçmişiyle geleceği arasındaki iletişimi koparacaksınız. Bu nedenle, hiçbir şey sözde kalmamalı. İnancımızı ve kültürümüzü yaşayarak yaşatarak yeni nesillere aktarmalıyız. Gelecekte iyi bir Türkiye için kültürümüzü ve güzel günlerimizi intikal ettirerek yaşayacağız. Tuzluca ilçemizde bu yıl dördüncüsü düzenlenen Doğu Anadolu Geleneksel Mutfak Kültürü ve Yemek Kültürü Sempozyumu yapılıyor. Kültürümüzde yemeği ikram eder arkasından sohbetler ederiz. Bu sohbetler kaynaşma ve dayanışma, aynı zamanda da iletişim kurma, sevgiyi bir araya getirmektir. Bütün bunlar yemekle yapılır. Bu yemekler her türden insanı bir araya getirir, bu gibi sempozyumların yapılarak kültürümüzün yarın ki kuşaklara kalıcı eser olarak ulaştırması hususunda elimizden gelen gayreti hep birlikte göstermeliyiz.

Tuzluca Kaymakamı Murat Sarı ise, Tuzluca ilçesinde bu yıl dördüncüsü düzenlenen sempozyumunun, kültürümüzü gelecek nesillere aktarmada önemli bir rolü olduğunu söyledi. Sarı; "Yemek kültürümüzü tanıma ve tanıtma çabamız inanıyorum ki amacına ulaşmış olacaktır" şeklinde konuştu.

Sempozyuma katılan Prof. Dr. Oktay Belli de, bugünün tarihi bir gün olduğunu ifade ederek, "Geçen yıl da Tuzluca'da çok büyük bir yöresel yemek yarışması düzenlenmişti. Yüzlerce insan katılmıştı. Olağan üstü bir coşku vardı. Bizim yemek kültürümüz ve yemek zevklerimiz çok zengin. Bizi biz yapan geleneksel mutfak kültürümüzdür. Eğer bu kaybolursa biz de kayboluruz. Bizi ayakta tutan, bir arada tutan, geleceğimizle köprü kuran en önemli öğelerin başında geleneksel mutfak kültürü gelir. Mutfak kültürümüze sahip çıkmak için de bu gibi etkinliklerin yapılması çok önemli bir olay" diye konuştu.

Tuzluca Milli Eğitim Müdürü Ziya Zakir Acar'ın, Tuzluca'nın tarihi ve doğa güzelliklerini slayt gösterimi eşliğinde anlatmasının ardından 3 gün sürecek sempozyumun 2. günün Tuzluca Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü'nün organize ettiği yemek yarışması ve 3. günün de gezi ve tanıtım organizasyonuyla sonlandırılacağını belirtti.

Sempozyumun birinci gününde şu oturumlar gerçekleşti: I. OTURUM (Başkan: Prof. Dr. Nihat Falay) Prof. Dr. Oktay Belli: “Kaynak ve Seyahatnamelere Göre Aras Havzası Geleneksel Mutfak Kültürü ve Yemekleri”. Namiq Musalı: “Ecdadın Mutfak Kültürünü Zamanımıza Taşıyan Eser: Hacı Muhammed Ali Baverçi Bağdadî’nin “Kâr-nâme” Adlı Risalesi”. Güzin Sühran Belli-Prof. Dr. Oktay Belli: “Aras Havzası Geleneksel Mutfak Kültürünün En Zengin Yemek Çeşidi: Pilavlar”.

II. OTURUM (Başkan: Doç. Dr. Zeynelabidin Makas) Esra Doğan: “Klasik Şark Mutfağının Temel Kaynaklarından I. Şah Abbas’ın Saray Aşçısı Nurullah Aşpez’in “Maddetü’l-Hayat” Adlı Risalesi”. Yrd. Doç. Dr. Şahabettin Öztürk-Vedat Evren Belli: “Eski Su Değirmenleri”. Dr. Hasan Buyruk: “Dr. Friedrich Parrot’un Kaleminden Tuzluca ve Tuz”. Ebru Kurt: “Aras Havzası’nda Mutfak Kültürü ile İlgili Gelenek ve Görenekler” Nahide Ova: “Iğdır’da Unutulmaya Yüz Tutmuş Hamur İşleri”.

III. OTURUM (Başkan: Prof. Dr. Kerem Karabulut) Zeynep Kuliyeva: “Nahçıvan’da Tören Yemekleri ve Onlarla İlgili Deyimler”. Lemin Gülderen: “Kağızman’da Geleneksel Kışlık Gıda Hazırlığı”. Salih Şahin: “Doğu Anadolu Bölgesi Mutfak Kültüründe Mani ve

Türkülerimiz”. Doç. Dr. Türkan Kadirzade: “Aras Havzası’nda Hamilelik ve Doğumdan Sonraki Dönemde Yenilen Yemekler”. Doç. Dr. Zeynelabidin Makas: “Iğdır Yerel Ağızlarında Yemek Adları”.

IV. OTURUM (Başkan: Doç. Dr. Türkan Kadirzade) Prof. Dr. Galip Akın: “Aras Havzası’nda İnsanın Besin Üretimine Geçişi ve Etkileri”. Gökçen Acar: “Tuzluca-Iğdır ve Çevresinde Tarihsel Mutfak ve Yemek Kültürü”. Ayla Kahraman – Erol Kahraman: “Erzincan Geleneksel Mutfak Kültüründe Özel Gün Yemekleri”. Yrd. Doç. Dr. Özdemir Adızel-Yrd. Doç. Dr. Atilla Durmuş-Yrd. Doç. Dr. Erkan Azizoğlu: “Türklerde Av – Et’in Dünü, Bugünü, Yarını ve Ekolojik Etkileri”. Samira Amirova: “Azerbaycan Mutfak Kültürü ve Geleneği”. Tahir Şahbazov: “Azerbaycan’da Gıda Kültürünün Ekolojik Yönlerine Dair” Yrd. Doç. Dr. Osman Bilgen: “Hz. Peygamber'in Yemek Kültürü”

03 MAYIS 2012 PERŞEMBE günü şu oturumlar gerçekleşti: V. OTURUM (Başkan: Doç. Dr. Ahmet Uludağ) Aşiret Boran Şen: “Iğdır’da Halk Hekimliğinin Geleneksel Mutfakla İlişkisi”. Yrd. Doç. Dr. Elif Kanca – Yrd. Doç. Dr. Çakır Ceyhan Suvari: “Aras Havzası’nda Dini Ritüel ve Kimlik Aracı Olarak Yemek: Aşura Günü Örneği”. Sait Küçük: “Aras Havzası’nda Sofra Geleneği”. Ayfer Yavi: “Ekmeğin Öyküsü”. Prof. Dr. Hacı Kadir Kadirzade: “Nahçıvan’da Misafirperverlik ve Sofra Kültürü”.

VI. OTURUM (Başkan: Prof. Dr. Hacı Kadir Kadirzade) Y rd. Doç. Dr. Ahmet Metin Kumlay- Yrd. Doç. Dr. Sezgin Sancaktar: “Iğdır’ın Yenilebilir Bitkileri” Doç. Dr. Ahmet Uludağ: “Mahallî Bitkilerin Korunması ve İstilâcı Yabancı Türler”. Yrd. Doç. Dr. Ernaz Altundağ: “Iğdır İlinin Yenilebilir Yabani Bitkileri Hakkında Geleneksel Bilgiler”. Prof. Dr. İsa Yüceer: “Mutfak Kültüründe İnanç Faktörü ve Sofra Adabı”. Naim Avan: “Yemeklerin Toplumsal İşlevleri”. Yrd. Doç. Dr. Zeki Tan: “İlahi Metnin Sofra Kültürümüze Kazandırdıkları”

VII. OTURUM (Başkan: Prof. Dr. İsa Yüceer) Ziya Zakir Acar: “Tuzluca Balı, Mutfak Kültüründeki Yeri ve Önemi”. Tofig Babayev: “Azerbaycan Mutfağında ve Halk İnançlarında Bal”. Dr. Pirağa Eyyuboğlu İsmayılzade: “Azerilerin Geleneksel Nevruz Çevresinde Oluşan Mutfak Kültürü”. Zekiye Çomaklı: “Erzurum da Bir Kış Eğlenceliği-Tel Helvası”. Musa Dağdeviren: “Buğday Et ile Özdeşleşti: Keşkek ve Herise”. Yrd. Doç. Dr. M. Salih Mercan: “1935 Yılı Erzurum Vilayeti Hakkında Maruzat”.

VIII. OTURUM (Başkan: Prof. Dr Galip Akın) Prof. Dr. Nihat Falay: “Aras Havzası’nın Ekonomik Sorunları ve Çözüm Önerileri”. Prof. Dr. Kerem Karabulut: “Tuzluca’nın Üretim Kaynakları”. Dr. Yaşar Kalafat: “Aras Havzası’nda Çeçen Mutfağı”. Ülkü Önal: “Aras Havzasındaki Ahıska Türklerinin Mutfak Kültüründen ve Yemeklerinden Örnekler”. İlhame Memmedova: “Ananevi Tebriz Şirniyatlarının Etnokrafik Hususiyetleri”. Sevil Ağamaliyeva: “Azerilerin Gıda Rasyonunda Süt Ürünlerinin Rolüne Dair”.

Sempozyumun üçüncü gününde 9. oturum ile başlayarak şu bildiriler sunuldu: IX. OTURUM (Başkan: Prof. Dr. Nihat Falay) Tural Məmmədov: “Mutfak Kültürü, Yemek, Tarım ve Bakliyat Türleriyle ilgili Arkeolojik Bulgular”. İsmet Alpaslan: “Nevruz Bayramı Yemeği: Semeni”. Seyyare Sadıxova: “Nahçıvan’ın Mutfak Ananeleri”. Ayşe Dede: “Tuzluca Sofrasında Omaç Aşı”. Yahya Azeroğlu: “Manilerde Omaç Aşı”. X. OTURUM (Başkan: Prof. Dr. Oktay Belli) Günel Teymurova Memmedcamal Kızı: “Tuz ve Ekmek Kültürü”. Musa Öksüz: “Tuz ve Ekmek İle İlgili Bazı Anlatı ve İnanmalar”. Hacer Arslan: “Van Yöresel Yemeklerinin Turist Memnuniyeti Açısından Önemi”. Dr. Z. Nurhan Aydın: “Sarıkamış Geleneksel Mutfak Kültürü ve Yemeklerinden Örnekler”. Akif Memmedli: “Doğu Anadolu ve Güney Kafkasya Mutfak Kültüründe Benzer Gelenekler”.

Sempozyumun düzenlenmesinde büyük katkıları olan Prof. Dr. Oktay Belli, genel bir değerlendirme yaparak dünkü ve bugünkü kültürümüzü yarın ki kuşaklara aktarmak için bu gibi sempozyumları yıllardan beridir düzenlediklerini, ve düzenlenen sempozyumlarda sunulan bildirilerin mutlaka kitaplaştığını söyleyerek katılımcı herkese teşekkür etti.

Sempozyumun son oturumdan sonra Katılım Belgeleri verildi. Sempozyum hediyeleri dağıtıldı. Yöreyi tanıtan kitapların da içinde olduğu sempozyum çantası hediye edildi.

Sempozyum süresince diğer etkinlikler olarak Aras Şiir Dinletisi, Fotoğraf Sergisi, Müzik ve Folklor Gösterimi yapıldı. Yörenin yetiştirdiği halk müziği sanatçısı Latif Ayyıldız yöreye özgü bir çok türküyü Gaziler Öğretmen Anadolu lisesi bahçesinde okuyarak katılımcı bilim adamlarına ve öğrencilere müzik ziyafeti çekti. Çevre gezisi düzenlendi. Iğdır, Tuzluca ve Tuz Tüneli gezildi. Tuz tüneli hakkında bilgiler verildi.

Karslı Araştırmacı Yazar ve Müzisyen olan Salih Şahin Iğdır’da Kars’ı temsil ederek Aras Havzası Mutfak Kültüründe Mani ve Türkülerimiz adlı bildirisini sundu. Bu bildiri de Kars mutfağını anlatan manilerimize ve türkülerimize yer verdi. Kağızmanlı Halk Ozanı Sadık Miskini ise sunduğu bildiri de mutfaklarda yer alan sofraların tanımını yaptı. Sofrada yapılan dualara değindi, Atasözleri ve deyimlerden örnekler verdi. Kendi yazdığı mutfak ve sofra konulu manileri sundu. Sofra üzerine yazdığı şiiri okudu.

4 yıl 9 ay hapis cezası bulunan şahsı jandarma yakaladı

Muğla’ya fırtına uyarısı

Define ararken mağarada ölen baba ile oğlu toprağa verildi