Akaryakıt Bayi Transferlerinde "intifa Hakkı Tazminatı"-Yargıtay, Akaryakıt Istasyonları Ile Petrol Dağıtımşirketleri Arasında Sözleşmenin Feshi Halinde "intifahakkı Tazminatı" Uygulamasını Haksız Buldu

İZMİR (A.A) - Ali Rıza Karasu - Yargıtay, akaryakıt istasyonları ile petrol dağıtım şirketleri arasında tartışma konusu olan "intifa hakkı tazminatı" uygulamasını haksız buldu.

Rekabet Kurumu'nun "petrol piyasasında rekabeti sağlamak" amacıyla 18 Eylül 2010 tarihinde yürürlüğü giren kararıyla petrol dağıtım şirketlerinin bayi sözleşme sürelerini 20 yıldan 5 yıla indirmesi ve 2005'ten önce yapılan uzun süreli sözleşmelerde ise bayilere 18 Eylül 2010'a kadar intifa hakkının terki (sözleşmenin feshi) için süre tanımasının ardından, bayilerle dağıtım şirketleri arasında yaşanan "tazminat" uyuşmazlığında, emsal teşkil edecek yargı kararı çıktı.

İzmir'de akaryakıt istasyonu sahibi Önder Kirazoğlu'nun, bayiliğini üstlendiği dağıtım firmasıyla olan uzun süreli sözleşmesini bozarak, başka bir dağıtım şirketiyle anlaşmasının ardından eski dağıtım şirketinin, Kirazoğlu'na ait istasyonun tapusuna konulmuş intifa (kullanım) hakkının kaldırılmasına karşılık 158 bin lira tazminat talep etmesine ilişkin açtığı davada, Yargıtay kararı çıktı.

İntifa hakkının tazminatsız kaldırılması için İzmir 6. Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açtığı, ancak mahkemenin dağıtım şirketinin haklı bularak reddettiği davanın temyizini karara bağlayan Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, yerel mahkemenin kararını bozdu.

Kararında, intifa ile tazminat hakkının birbirinden farklı olduğunu, davalının intifa hakkının taşınmaz üzerinde kalmaya devam etmesi ve bu haktan yararlanmak istemesinin Rekabet Kanunu'nun 4. maddesine aykırı olduğunu belirten daire, davanın yerel mahkemece yeniden ele alınmasına hükmetti.

-"Bayi rekabetini artıracak"-

Davacı Önder Kirazoğlu, Yargıtay kararına ilişkin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kararın akaryakıt şirketleri arasındaki bayi rekabeti artıracağına inandığını belirtti.

Bir çok bayinin tapusuna konulmuş intifa hakkı sebebiyle mevcut dağıtım şirketini değiştiremediğini dile getiren Kirazoğlu, şunları kaydetti:

"Bayilerini daha küçük olan piyasaya yeni girmiş rakiplerine kaptırmak istemeyen büyük dağıtım şirketleri, çeşitli yollara başvurdu. Benim çalıştığım yabancı dağıtım şirketi de Rekabet Kurumu'nun kararı yürürlüğe girmeden önce bütün bayilerine intifa hakkından borç çıkararak 'ihtiyati tedbir' talebiyle mahkemeye başvurmuştu. Tapuya konulan intifa hakkını (ipotek) kaldırmaya yanaşmayarak bizden 158 bin lira para istediler. Çok acımasız bir baskı uyguladılar. Mahkeme süreci devam ederken, sözleşme yaptığımız yeni şirketin mağdur olmaması için parayı ödedik. Rekabet Kurumu'nun bu konuda harekete geçmesi gerekiyor. Bu tavır rekabeti engelliyordu."

Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) verilerine göre, Türkiye genelinde 12 bin 500 petrol istasyonu bulunuyor.

Rekabet Kurumu kararının yürürlüğe girdiği 18 Eylül 2010 tarihinden sonra yaklaşık 7 bin akaryakıt bayisinin eski sözleşmelerini iptal ettiği, bunun 2 bininin çalıştığı dağıtım şirketini değiştirdiği tahmin ediliyor.