“Anadolu’da Çanakkale’yi yaşatıyoruz

Çanakkale Valiliği ve Doğtaş Mobilya’nın katkılarıyla “Anadolu’da Çanakkale’yi Yaşatıyoruz” sloganıyla yolu çıkan ve içerisinde Çanakkale Savaşlarında kullanılan malzemelerin bulunduğu 1915 Çanakkale Savaşları Müzesi Gezici Tırı Türkiye Turnesi Kapsamında Mersini de Ziyaret Ederek Vatandaştan Büyük Takdir Topladı ve Yoğun İlgi ile karşılandı

“Çanakkale Geçilmez” TÜRKÜN KAHRAMANLIK DESTANI NEDİR?

Çanakkale Savaşları, 1. Dünya Savaşı’nın seyrini değiştiren, Türk milleti’nin gücünü dünyaya bir daha duyuran, tarihe “Çanakkale Geçilmez” sözünü yazdıran büyük bir destandır.

1. Dünya Savaşı’nın başlarında İngiltere ve Fransa, bir diğer İtilaf devleti olan Rusya’ya yardım etmek için Çanakkale Boğazı’ndan geçip Karadeniz’e ulaşmayı planlamışlardı. Amaçlarından biri de İstanbul’u ve boğazları ele geçirmek, bu yolla Osmanlı Devleti’ni etkisiz hale getirmekti.

İngiliz ve Fransızlar bu düşünceyi gerçekleştirmek için kurdukları güçlü donanma ile Çanakkale Boğazı önlerine geldiler. Türk mevzilerini yoğun bir top ateşine tuttuktan sonra boğazı geçmeye çalıştılar ( 18 Mart 1915). Ne var ki Türk topçusunun düşman gemilerini bulan isabetli atışları ve Nusret Mayın Gemisi’nin boğaza yerleştirdiği mayınlar, düşman filosunu geri çekilmek zorunda bıraktı. Bu arada düşman gemilerinden bir çoğu battı, bazıları da kullanılamayacak duruma geldi.

Düşman, Çanakkale Boğazı’ndan geçemeyeceğini anlayınca, Nisan 1915’te Gelibolu Yarımadası’na asker çıkardı. Amaçları, yarımadadaki Türk gücünü yok etmek ve boğazı denetimi altına almaktı. İngiliz, Fransız, Avustralya ve Yeni Zelenda askerlerinden oluşan 70 bin kişilik bir kuvvet; asker ve silah sayısı bakımından az, fakat kahramanlıkta eşsiz olan askerlerimize saldırdılar.

Mustafa Kemal komutasında 19. Kolordu, bu güçlü orduyu Anafartalar, Arıburnu ve Conkbayırı’nda dize getirdi. Çanakkale’yi geçemeyeceğini anlayan düşman, Gelibolu Yarımadası’nı boşaltmak zorunda kaldı (1916). Askerlerimizin, kendilerinden kat kat güçlü düşmana karşı hem karada hem de denizde kazandığı bu zafer karşısında bütün dünya, hayranlığını dile getirmiştir.

Çanakkale Zaferi, her yılın 18 Mart’ında bütün yurtta kutlanmakta, başta Mustafa Kemal olmak üzere, tüm komutanları ve 251 bin Mehmetçiğimiz saygıyla anılmaktadır.

Mustafa Kemal Atatürk’ün Çanakkale Savaşı’ndaki Rolü

Mustafa Kemal’in, bir ulusun geleceğine ve bir büyük savaşın süresine etki edecek derecede önemli bir olay olan Çanakkale Muharebeleri’ndeki rolü, hiç şüphesiz tartışılmayacak kadar büyük ve önemlidir.

Örneğin, düşmanın olanak ve yeteneğini doğru olarak tespit etmek başarının ilk şartıdır. Düşmanın yaptığı ya da yapacağı harekâtın amacını anlayabilmek ise bir komutanlık sanatıdır.

Mustafa Kemal’in, Çanakkale’de büyük bir ileri görüşlülükle, düşmanın çıkarma harekâtından amacının ne olduğunu, hedefinin neresi olabileceğini, aslî kuvvetlerle nerelerden çıkabileceğini çok iyi değerlendirdiğini tarih belgelerle kanıtlamıştır.

Arazi, bir askeri harekâtı etkileyen önemli bir faktör ve stratejinin önemli bir unsurudur. Düşman olanak ve yetenekleri ile kendi hareket tarzlarımızın isabetli bir şekilde tespiti araziyi iyi tanımakla, harekâtın başarısı ise araziyi iyi kullanmakla mümkündür.

Jeostratejik değeri olan Çanakkale Boğazı’na hakim Gelibolu Yarımadası’nı çok iyi tanıyan Mustafa Kemal, çok olumlu taktik ve stratejik değerlendirmeler yapmıştır.

Mustafa Kemal, yarımadanın ortasından geçen omurga araziyi daima elinde tutmayı esas almış ve muharebelerin burası ile kıyının ilk sırtları arasında ve mümkün olduğu kadar omurga arazisinin ilerisinde yapılmasını amaçlamış ve başarı ile uygulamıştır.

Bu yöntem, stratejik sonuçlar doğuran, şartlara en uygun ve başarılı bir özel taktik uygulamadır. Bir askerî harekâtın başarısı düşmanın amacına ulaşmasını önleyecek tedbirlerin alınabilmesine bağlıdır.

Mustafa Kemal’in çıkarma öncesinde, önerdiği kuvvet dağılımı ve savunma tertibinin ne derecede doğru ve yerinde olduğunu cereyan eden harekât göstermiştir.

Mustafa Kemal, Çanakkale’de asıl muharebe hattının kıyıdan geçmesi gerektiğini ve kıyının kuvvetli tutulması tezini savunmuştur. Bu görüşün doğru olduğu, ancak acı gerçeklerle karşılaşınca anlaşılmıştır.

Her fırsatta taarruz, kuvvet dengesine bakılmaksızın toparlanabilen her birlikle taarruz, düşmana fırsat tanımamak için gerektiğinde savunma mevzilerindeki birlikleri de taarruz ettirmek suretiyle kıyı savunması ve mevzi savunmasına yeni bir anlayış getirmiş ve TAARRUZî SAVUNMA’nın en güzel örneğini vermiştir.

Mustafa Kemal, Çanakkale’de, en kritik durumlarda inisiyatifini kullanarak, bu durumlara en uygun kararları süratle vererek, ileri görüşlülüğünü ispatlayarak, hata ve yanlışları cesaretle üst makamlara önererek, yüksek azim ve irade gücü göstererek büyük bir askerî deha ve yönetici olduğunu ulusuna ve dünyaya kabul ettirmiş ve büyük bir savaşı başarı ile yönetebilecek stratejik yeteneğe sahip olduğunu kanıtlamıştır.

Çanakkale Muharebeleri’nin en önemli sonucu, Mustafa Kemal’in askerî dehasını gözler önüne sermesidir.

Mustafa Kemal, durumu çabucak kavramak, süratle ve soğukkanlılıkla doğru karar vermek, verdiği kararları büyük bir enerji ve cesaretle bizzat tatbik etmek, inisiyatifi cüretle fakat isabetli kullanmak, sorumluluğu çekinmeden açıkça üzerine almak gibi üstün komutanlık vasıfları göstermiş ve muharebelerin gidişi üzerinde birinci derecede etkili olmuştur.

Burada kendini gösteren Mustafa Kemal, ulusça, hilâfet ve saltanat makamı olan İstanbul’u kurtaran kahraman olarak tanınmış ve bu durum, Türk Kurtuluş Savaşı’nın özellikle başlangıcında, ona büyük yarar sağlamıştır.

Anafartalar ve Conkbayırı zaferleri olmasa, belki de Mustafa Kemal Kurtuluş Savaşı’na, Cumhuriyet’e ve devrimlere giden yolda büyük Türk Milleti’ni birleştirme olanağı bulamayacaktı.

Nitekim, İngiliz Resmi Tarihi bunu şöyle özetler:

“Tarihte bir Tümen komutanının üç muhtelif yerde, vaziyete nüfus ederek yalnız bir muharebenin değil, aynı zamanda zaferin akıbetini celbi, bir milletin mukadderatına tesir yapacak vaziyet ihdasına nadiren rastlanır.”

Komutanlık, bir askeri sevk ve idare sanatıdır.

Komutan ise bilgisiyle, ileri görüşlülüğüyle, cesaretiyle, iradesiyle, adaletiyle, tutum ve davranışlarıyla, birliğine örnek olan ve sahip çıkan, onu en kritik anlarda dahi peşinden sürükleyerek bu sanatı uygulayan kişidir.

Amerikalı Öğretim Üyesi Richard D. Robinson, Atatürk’ün askerî dehasını şu niteliklerle tanımlar:

“Kişisel cesaret,

Başkalarının hareketini seziş yeteneği,

Sabır, kendi hareketlerinin en etkili olabileceği zamanı kavrayış,

Kendi amacınısaklı tutarak, başka yönlerde inandırıcı biçimde ‘yanıltma, aldatma’ hareketleri yapabilme yeteneği,

Hasım kuvvetlerin nispî gücünü, objektif bir görüşle ve doğru olarak değerlendirebilme niteliği…”

Mustafa Kemal, Çanakkale Muharebeleri sırasında önce Yarbay, sonra Albay rütbesiyle görev yapmış, bu muharebeler sırasında gösterdiği başarıyla hem astlarının, hem sıralı komutanlarının, hem de kamuoyunun dikkatini çekmişti.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk Çanakkale Savaşında Söylediği Söz

“Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler gelir, başka komutanlar hâkim olabilir” 25 Nisan 1915 Conkbayırı”Gazi Mustafa Kemal Atatürk

Doğtaş Mobilya A.Ş. Sosyal Sorumluluk Kampanyası İle Kahramanlık Destanımız Çanakkale Savaşlarının Önemi ve Milli Tarihinin Toplusal Önemi İçin Gezici 1915 Çanakkale Gezici Müzesi Türkiye Turnesine Sponsor Oluyor

Doğtaş Mobilya A.Ş. Çanakkale şehrinde köklenen saygın markalardan biri olmanın getirdiği bilinçle yepyeni bir sosyal sorumluluk kampanyasına 18 Mart 2010 tarihinde, Çanakkale’de yapılan törenle, açılan Çanakkale 1915 Müzesi, bu tarihten itibaren Doğtaş’ın ana sponsorluğunda Türkiye’yi dolaşıyor.

Doğtaş’ın halen sürdürmekte olduğu diğer sosyal sorumluluk çalışmalarına eklenen Gezici Müze Projesi kapsamında Çanakkale’nin ülkenin tarihini de etkileyen geçmişi, gelecek kuşaklar başta olmak üzere tüm halkın dikkatine sunuluyor.

Açılış tarihinden itibaren bu güne kadar geçen bir yıl içerisinde, 120’den fazla il ve ilçe merkezinde etkinlik gerçekleştiren Gezici Müze’nin bu dönem içerisinde on milyonun üzerinde kişi tarafından ziyaret edildiği tahmin ediliyor. Projeye göre, beş yıl boyunca Türkiye’nin dört bir yanındaki il ve ilçe merkezlerinin ziyaret edilmesi ve Çanakkale Savaşlarıyla ilgili bilgi paylaşımı yapılması amaçlanıyor. Çanakkale 1915 Gezici Müzesi Tırında ’da bulunan ve savaşın büyüklüğünün en büyük ispatlarından birisi olan “Havada çarpışan mermiler” yoğun ilgi gördü.

Doğtaş Mobilya sponsorluğunda ve proje mimarı tarihçi Ahmet Uslu tarafından tasarlanan gezici müzede savaş döneminden kalan kılıç, kama, askeri üniformalar, şehit ve gazi mektupları ve anılar, mermi kovanları, bombalar, silahlar ve Çanakkale savaşlarını anlatan jenerik belgesel sunumları yer alıyor. Müze TIR’da bulunan ve en çok dikkat çeken objelerden birisi de Çanakkale savaşının en iyi anlatan “havada çarpışan mermileri” gören vatandaşlar ise şaşkınlığını gizleyemedi. Seyit Onbaşının heykeli ve Türk askerlerinin maketlerinin de bulunduğu müze TIR’da vatandaşlar bol -bol hatıra fotoğrafı çektiriyor.

1915 ÇANAKKALE SAVAŞINI ANLATAN GEZİCİ MÜZE TIRI PROJESİNİN MİMARI KİMDİR?

1915 Çanakkale Savaşının Anlatan Gezici Müzesi Tırı Projesinin Mimarı ve Gezici Müze Tırını Yaptıran ve Sahibi Çanakkale Savaşları Tarihçisi –Yerel Tarih Araştırmacısı Emekli Tarih Öğretmen Ahmet Usludur.

Ahmet Uslu Kimdir?

Ahmet Uslu, 1959 yılında Çanakkale’nin Çan ilçesinde doğmuştur. İlk ve ortaokulu Çan’da, lise öğrenimini Kırşehir Öğretmen Okulunda tamamlamıştır. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü ve İstanbul Yüksek Öğretmen Tarih bölümünden 1980 yılında mezun olmuştur. 2 çocuk babası olup, eşi de Çanakkale Lisesi Tarih Öğretmeni Esin Uslu’dur. Uzun yıllar Çanakkale savaş malzemeleri toplamıştır. 2006 yılında 1915 Seddülbahir Savaş Malzemeleri Galerisini açmıştır. Çeşitli kuruluşlarda konferans ve sergiler açmaya devam etmektedir. Çanakkale’den Anadolu’ya sergileri ile Çanakkale savaşlarını yüz binlere anlatmaya devam etmektedir

1915 Çanakkale Savaşının Anlatan Gezici Müzesi Tırı Projesinin Mimarı ve Gezici Müze Tırını Yaptıran ve Sahibi, Çanakkale Savaşları Tarihçisi –Emekli Tarih Öğretmen Ahmet Uslu hem Gezici Müze Tırı, Hemde Kahramanlık Destanımız Çanakkale Savaşları hakkında şu açıklamaları yaptı; “”

Çanakkale savaşlarında düşman güçleri her türlü hileye başvurmuş.

1915 yılındaki Çanakkale savaşlarında birleşerek Osmanlı Devleti'ne saldıran müttefik güçlerin, aşamadıkları Türk askerlerini tahta at ve gemi gibi onlarca hileyle kandırmaya çalıştığı belirtildi.

Dünya savaş literatürüne “Çanakkale Geçilmez” sloganıyla giren söz konusu savaşlarda müttefik güçlerin başvurduğu hilelerin çok canlar yaktığını belirten yerel tarih araştırmacısı ve yazar Ahmet Uslu.Savaş sırasında her türlü hileye başvuran düşman birliklerinin, buna rağmen başarılı olamadığını vurgulayan Uslu, söz konusu hilelerden tahta at ve gemi, kendi kendine ateş alan tüfekler, maket askerler, konserve kutularından oluşan mayınların fotoğraflarının mevcut olduğunu söyledi.

Bunların, özellikle geri çekilme kararının ardından Türk askerlerinin haberdar olmaması için yapıldığını anlatan Ahmet Uslu, “Düşman birlikleri savaşırken bir grup asker de bu tip hileleri organize etmekle meşguldü. Bu askerler, tahtadan ve samandan atlar yaparak, Türklerin görebileceği noktalara koydu. Siperlere de karşılıklı iki konserve kutusundan diğerine damlayan suyun ağırlığıyla ateş alan, ayarlı ve sonradan ateş edebilecek tüfekler yerleştirdiler. Bununla da yetinmeyerek, siperlere asker maketleri koydular.” dedi.

Bu hilelerin, komutanların yazdığı hatıralarda yer aldığını ifade eden, 1915 Seddülbahir Savaş Malzemeleri Galerisi'nin de sahibi olan Uslu, şunları söyledi: “Savaşın başında Britanya Kraliyet Donanması'nın gemi sayısını daha fazla göstermek ve Türk askerlerine hissettirmeden gemilerin yerini değiştirebilmek için senaryolar hazırlanarak, büyük ticaret gemileri ve okyanuslaşırı gidebilen yolcu vapurlarından 14 tanesinin tahtadan maketi yapılmıştı. Hamilton, anılarında bununla ilgili olarak şunları anlatıyor: 'Türk askerlerini şaşırtmak için yolcu gemilerine, şileplere sahte bacalar, sözde toplar, uydurma direkler eklendi. Böylece İngiliz gemileri, tiger ya da unflexible kruvazörlerine benzetildi. Karşı taraf, bu gemilere ateş edip boş yere mermi harcadı.’ Bu olay, düşmanın savaşta her yolu denediğini ortaya koyuyor.”

Gezici müzenin sahibi Tarihçi Yazar Ahmet Uslu yaptığı açıklamada, Gezici Çanakkale Müzesini, Çanakkale savaşlarının100. Yılına kadar tüm Türkiye’ye götüreceklerini söyledi. Müze açılışının, 18 Mart 2010 günü yapıldığını belirten Uslu, şunları söyledi: “Çanakkale Savaş malzemesi ve görsellerin Anadolu’ya taşınmasının esas amacı, günümüzde çok yıpranan ve gücünü yitiren tarih şuuruna sahip çıkmaktır. 1915’de çeşitli etnik kökene ve inanç gruplarına mensup askerlerin birlik ve beraberlik içinde vatan savunması için kenetlenmeleri, günümüzde yaşanan yapay ayrışmaların anlamsızlığını ortaya koyacaktır

Vatan savunması için 1915’de omuz omuza savaşan, bugün Çanakkale’de koyun koyuna yatan kahramanların torunları arasında yaratılmak istenen kaos ortamı Çanakkale ruhunun anlatılmasıyla yerini aydınlık günlere bırakacaktır. Zira Çanakkale savaşı tarih sahnesinde silinmek istenen milletin, tek bir yumruk gibi istilacılara gereken karşılığı vermesinin ve dipdiri ayakta olduğunu bütün dünyaya haykırmasının destanıdır. Bu nedenle, Anadolu’nun bağrından kopan Çanakkale’de kaybettiğimiz 253 bin vatan evladının anılarını, malzeme ve görsellerini torunlarına, Anadolu’ya götürüyoruz. Çanakkale’de, kendisine ait müzesi olduğunu söyleyen Uslu, “Şu ana kadar 18 il ve 170 ilçeyi gezdik” dedi.

Çanakkale Valiliği ve Doğtaş Mobilya’nın katkılarıyla “Anadolu’da Çanakkale’yi Yaşatıyoruz” sloganıyla yolu çıkan ve içerisinde Çanakkale Savaşlarında kullanılan malzemelerin bulunduğu tır Mersin e geldi.

Doğtaş Mobilya A.Ş. Çanakkale şehrinde köklenen saygın markalardan biri olmanın getirdiği bilinçle yepyeni bir sosyal sorumluluk kampanyasına Tüm Türkiye’de olduğu gibi Mersinde de imza attı

Milli Tarhimiz de önemli bir yeri olan Çanakkale Savaşı Kahramanlık Destanını anlatan Çanakkale 1915 Gezici Müzesi Tırı Türkiye Turneleri Kapsamında Mersine ve İlçelerinde vatandaşlar tarafından yoğun ilgi ile ziyaret edildi. Doğtaş mobilyanın Sosyal Sorumluk Projesi kapsamında, Çanakkale Savaşları Tarihçisi –Emekli Tarih Öğretmen Ahmet Uslu Tarafından Gezici Müze haline getirilen 1915 Çanakkale Savaşının Atlatan Gezici Müze Tırı; 19-22 Ocak 2012 tarihleri arasında Mersin Doğdaş Mobilya Yenişehir Mağazası önünde, 23-26 Ocak 2012 tarihleri arasında ise Mersin Doğdaş Mobilya Mezitli Mağazası önünde vatandaşlar ziyaret etmesi içn sergiye açıldı. Ziyaret eden vatandaşlar tarafından yoğun ilgi ve dikkatle gezildi.

1915 Çanakkale Savaşı Gezici Müze Tırı Sıra İle Mersinin, Doğdaş Mobilya Yenişehir Mağazası İlçelerden; Tarsus, Erdemli, Silifke, Aydıncık, Anamur, Bozyazı Ve Gülnar Ziyaret Ederek Sergiyi Vatandaşlara Açtı ve çok yoğun ilgi gördü. İlçelerdeki; Yerel ve Ulusal Basın Mensupları, Belediye Başkanları, Daire Amirleri, Okul Müdürleri, Öğretmenler, Öğrenciler, Toplumun Tüm Kesiminden çok büyük katılım var idi.

Ziyaretçilerdeki ortak duygu şu idi:” Ülkede yaşayan insanlar olarak eğer gerçek Türk tarihini bilemez isek, ülkemize gelebilecek tehlikeleri göremeyiz, düşmanlar ile mücadele edemeyiz. Çünkü tarihi olaylar her zaman tekrar edebilir. “ su uyur düşman uyumaz” sözüne atfen Yüce Türk Milletinin birer mensubu olarak, dosta güven düşmana korku vermek için tarihimizi çok iyi okumalı ve anlamalı, gerekli dersleri çıkarıp geleceğimize yön vermek zorundayız. 1915 Çanakkale Savaşları Gezici Tırı, ta buralara ilimiz Mersine getiren herkese teşekkür ederiz, başarılar dileriz” dediler

18 Mart 2010 tarihinde start alarak yola çıkan gezici müzenin, 2015 yılı Çanakkale Savaşlarının 100. yılında sonlanacağı ve tüm Anadolu'yu gezmiş olacağı öğrenildi. Müzenin içinde Çanakkaleli bir tarihçi Yazar-Ahmet Uslu’nun 27 yıllık birikimiyle Çanakkale zaferinden kalan 4 binin üzerinde malzeme ve iki de savaş anından görsel yapı bulunuyor.

Fotoğraf : Çiğdem YURDAGEL