Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 2019 dış politikasını değerlendirdi: (4)

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye ve Rusya'nın Libya konusunda iki önemli aktör haline geldiğini belirterek "Anlaşamadığımız noktalarda önemli olan nedir? Diyaloğun devam etmesidir. İşte bunu sürdürüyoruz. Libya ile ilgili de bir ateşkesin sağlanmasında ikili düzeyde de çalışmalarımızı sürdürüyoruz." diye konuştu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 2019 yılına ilişkin dış politika değerlendirme toplantısı düzenledi.

Çavuşoğlu, terör örgütü DEAŞ ile mücadelede en aktif ülkenin Türkiye olduğunu, FETÖ ile mücadeleye geçen yıl da devam edildiğini anımsatarak "38 ülkede FETÖ iltisaklı okulların faaliyetleri sonlandırıldı. 19 ülkede bu okullar Türkiye Maarif Vakfına devredildi." dedi.

FETÖ ile iltisaklı kişilerin Türkiye'ye iade edilmesi için de çalışmaların devam ettiğini kaydeden Çavuşoğlu, bazı FETÖ'cülerin üçüncü ülkelere sınır dışı edildiğini, son olarak da FETÖ iltisaklı bir şahsın Arnavutluk'tan Türkiye'ye iade edildiğini hatırlattı.

- "Laf olsun diye müzakereye başlamak anlamsız"

Çavuşoğlu, Kıbrıs'ta çözüme ulaşılamamasının ardında Rum tarafının Kıbrıs Türkleri ile hiçbir şeyi paylaşmak istememesinin yattığının altını çizerek "Önümüzdeki süreçte biz elbette hiçbir çözüm modelinde ısrar etmiyoruz. Ama herhangi bir modelin de dayatılmasına karşıyız. Hangi model olacağından çok artık referans belgesinde müzakere çerçevesinde dönüşümlü başkanlık artı bir pozitif oy dahil siyasi eşitliğin temelini oluşturan unsurların olması gerekiyor. Aksi takdirde laf olsun diye bir müzakereye başlamanın anlamının olmayacağını BM'ye de diğer ülkelere de ilettik." diye konuştu.

- AB ile ilişkiler

Avrupa Birliği'nin (AB) Türkiye ile ilişkilerinin Romanya'nın AB Dönem Başkanlığında daha pozitif ilerlediğini belirten Çavuşoğlu, Finlandiya'nın dönem başkanlığında ise Doğu Akdeniz ve hidrokarbon kaynakları konuları nedeniyle ilişkilerin istenilen düzeyde olmadığını söyledi.

Çavuşoğlu, AB Komisyonu ve Konseyinin yenilendiğini, bu aydan itibaren de AB Dönem Başkanlığını Hırvatistan'ın üstlendiğini dile getiren Çavuşoğlu, "Hırvatistan'ın dönem başkanlığında her şey birden değişecek diyemeyiz ama daha pozitif bir atmosferde temaslarımızı sürdürebileceğimizi söyleriz." dedi.

Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecinde reformların devam ettiğini ancak AB'nin de göç mutabakatının gereğini yapması gerektiğine işaret eden Çavuşoğlu, vize serbestisi ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi konularının öncelikli olduğunu vurguladı.

- "İsrail hesap vermelidir"

Çavuşoğlu, geçen yıl İsrail'in yasa dışı yerleşimleri sürdürmesi ve saldırganlığı yüzünden Filistin konusunun da gündemde olduğuna dikkati çekerek "Uluslararası Ceza Mahkemesi başsavcısının açıklaması ve soruşturma başlatma niyeti önemlidir. Biz bunu destekliyoruz. İsrail'in yaptıkları yanına kar kalmamalı ve hesap verebilmelidir." değerlendirmesinde bulundu.

- "Türkiye ve Rusya Libya'da ateşkesin sağlanması için çalışmalarını sürdürüyor"

Türkiye-Rusya ilişkileri açısından 2019'un önemli bir yıl olduğunu ve birçok alanda iş birliğinin sürdüğünü söyleyen Çavuşoğlu, "TürkAkımı projesinin açılışını da 8 Ocak'ta İstanbul'da gerçekleştireceğiz." dedi.

Çavuşoğlu, Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesinin de devam ettiğinin altını çizerek iki ülke arasında fikir birliği olan konular olduğu kadar Kırım, Gürcistan'ın toprak bütünlüğü gibi anlaşmazlık bulunan konuların da mevcut olduğunu kaydetti. Çavuşoğlu, "Şimdi Libya'da da iki önemli aktör haline geldik. Anlaşamadığımız noktalarda önemli olan nedir? Diyaloğun devam etmesidir. İşte bunu sürdürüyoruz. Libya ile ilgili de bir ateşkesin sağlanmasında ikili düzeyde de çalışmalarımızı sürdürüyoruz." diye konuştu.

- Açılım politikaları

Açılım ve ortaklık politikalarının hem Latin Amerika'da hem Afrika'da devam ettiğini aktaran Çavuşoğlu, "Şimdi inşallah 'Yeniden Asya' ile birlikte yeni bir ivme yakalayacağız. 2020'nin ilk yarısında, muhtemelen nisan ayında, 'Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'nin üçüncüsüne ev sahipliği yapacağız." ifadelerini kullandı.

Çavuşoğlu, bu bölgelerde misyon sayısını artırdıklarına dikkati çekerek Latin Amerika ve Afrika bölgeleriyle ikili ticareti 2002'den bu yana yaklaşık 10 kat artırdıkları bilgisini paylaştı.

Asya'nın yükselişinde paydaş olmak istediklerini dile getiren Çavuşoğlu, Asya'yı sadece ekonomik çıkarlar için değil, bütüncül bir anlayışla yeniden kucaklamak istediklerinin altını çizdi. Çavuşoğlu, "Biz Asya'da sıfırdan başlamıyoruz. Asya bölgesinde uzun yıllardır varız. Laf olsun diye bir inisiyatif başlatmadık. Tüm unsurlarımızla beraber Asya'da gücümüzü artıracağız." diye konuştu.

- Dijital diplomasi

Son dönemde dijital diplomasi alanına ağırlık verdiklerini kaydeden Çavuşoğlu, "Dünyada her şey o kadar hızlı değişiyor ki bu verilerin toplanması, özellikle dış politikada kararların hızlı bir şekilde alınması ve uygulanması bakımından önemlidir. Dijital diplomaside öncü ülke olmayı planlıyoruz." dedi.

Çavuşoğlu, mültecilerin ve en az gelişmiş ülkelerin bu teknolojiden faydalanmasının öncelikleri arasında olduğuna dikkati çekerek bu nedenle Gebze'de en az gelişmiş ülkeler için teknoloji bankası açtıklarını belirtti.

Türkiye'nin dünyada misyon sayısı bakımından beşinci ülke olduğunu anımsatan Çavuşoğlu, yurt dışında yaşayan 6 milyona yakın vatandaş için yurt dışı temsilciliklerdeki konsolosluk hizmetlerinin hızının ve kalitesinin artırılması çalışmalarının sürdüğünü vurguladı.

Çavuşoğlu, son bir yılda yurt dışı teşkilatlarının gerçekleştirdiği işlem sayısının 2,1 milyonu aştığını vurguladı.

Konsolosluk işlemlerini Türkiye'ye gelmeden bulundukları ülkelerde halletmeleri için vatandaşlara 24 saat kesintisiz hizmet sağladıklarını anlatan Çavuşoğlu, "2019'da bir milyona yakın çağrı aldık, yurt dışında mağdur olan 75 vatandaşımızın ülkemize dönüşünü sağladık, 76 vatandaşımızı da ambulans uçakla ülkemize naklettik." dedi.

- İİT dönem başkanlığı

Çavuşoğlu, Türkiye'nin uluslararası örgütler nezdinde de önemli bir aktör haline geldiğinin altını çizerek İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Dönem Başkanlığını Suudi Arabistan'a devrettiklerini anımsattı.

İİT Dönem Başkanlığı çerçevesinde üç zirve düzenlediklerini dile getiren Çavuşoğlu, bu zirvelerde İİT'nin Filistin hakkında iki Birleşmiş Milletler (BM) kararı çıkardığına dikkati çekti.

Çavuşoğlu, D8 Dönem Başkanlığını bu yıl Bangladeş'e devrettiklerini söyleyerek "Amacımız, D8'i başlattığımız reform çerçevesinde büyütmek ve mümkünse D20 yapabilmek." ifadesini kullandı.

Eylül ayında Asya İş Birliği Diyaloğu, kasımda ise Ekonomik İş Birliği Teşkilatı dönem başkanlıklarını devraldıklarını anlatan Çavuşoğlu, her iki inisiyatifi de Yeniden Asya girişimine destek olarak yoğun şekilde kullanacaklarını belirtti.

Çavuşoğlu, mülteciler konusunda en çok katkı sağlayan ülkenin Türkiye olduğuna vurgu yaparak "Biz dünyanın en zengini değil ama en cömert ülkesiyiz. 2018 verilerine göre, 8,6 milyar dolarla en çok insani ve kalkınma yardımı yapan ülke olduk." diye konuştu.

- "Ara buluculukta markayız"

İstanbul Ara Buluculuk Konferansı'nın altıncısını, İİT Ara Buluculuk Konferansının üçüncüsünü İstanbul'da gerçekleştirdiklerine değinen Çavuşoğlu, "Ülkemiz artık ara buluculuk konusunda bir marka oldu. Hem kendimizin hem de dünyanın ara bulucularını İstanbul'da yetiştiriyoruz." dedi.

Çavuşoğlu, 2019'da önemli uluslararası görevlere Türk büyükelçilerin getirildiğinin altını çizerek birçok önemli uluslararası konsey üyeliğine tekrar seçildiklerini aktardı.

- "2019'da dünya etrafında 11 tur"

Dışişleri Bakanı olarak geçen yıl yoğun bir diplomasi trafiği yürüttüğüne değinen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Geçen yıl 350 bin kilometreye yakın yol yapmışız. Yani dünyanın etrafında 11 tur demektir. Ayrıca 70 bin kilometreye yakın da içeride seyahat etmişiz. 45 ülkeye 81 ziyaret gerçekleştirdik. Bu ziyaretlerde 416 resmi görüşme, 300 hitap ve 59 ortak basın toplantısı gerçekleştirdik. Ayrıca 20 yurt dışı ziyarette de Sayın Cumhurbaşkanı'mıza refakat ettik. Ayrıca beş yılda 2,5 milyon kilometre yol katetmişiz. Dünya etrafında 63 tur demektir. 245 ülke, 452 şehri ziyaret ettik. Yıl içinde dünyanın her kıtasından ülkelerle 204 anlaşma imzaladık. 2019'da 138 uluslararası anlaşma Türkiye Büyük Millet Meclisinde (TBMM) onaylanarak Resmi Gazete'de yayımlandı. Ayrıca 8 üst düzey uluslararası etkinliğe de ev sahipliği yaptık, 4 başkonsolosluğumuzu hayata geçirdik. Gazimağusa, Herat, Nagoya ve Komrat başkonsoloslarımız atandı. Önümüzdeki süreçte misyon sayısı bakımında ilk üçe girmek için dünyanın her yerinde küresel bir aktör olarak bayrağımızı dalgalandırmaya devam edeceğiz. Dünyanın huzuruna, istikrarına katkı yapmayı sürdüreceğiz."

(Sürecek)