Eş sesli bir kelime olan düz eş anlamlısı olan kelimeler açısından da oldukça zengindir. Bir coğrafi şekil, bir canlının kişisel özellikleri veya zeminler için bu kelime tercih edilebilir. Günlük hayattaki kullanımı da oldukça fazladır.
Dengeli, düzenli, pürüzsüz, engebesiz kelimeleri düz yerine kullanılabilir. Zıt anlamlı kelimeleri arasında ise eğri, ters, çatak gibi kelimeler bulunur.
Düz kelimesinin eş anlamı nedir?
Türk Dil Kurumu, düz kelimesinin farklı anlamları için dokuz farklı tanımı yapmıştır. Bu tanımların biri isim diğerleri sıfat türündedir. Tanımlar şu şekildedir:
- Yatay durumda olan, eğik veya dik olmayan. Örnek: Düz tahta.
- Kıvrımlı olmayan, doğru, stabil. Örnek: Düz çizgi.
- Yüzeyinde girinti ve çıkıntı olmayan, müstevi.
- Kısa ökçeli ya da ökçesiz. (Ayakkabı için kullanılır.)
- Yayvan, altı derin olmayan. Örnek: düz tabak, düz kayık.
- Kıvırcık ve dalgalı olmayan. (Saç özelliğinden bahsedilirken kullanılır.)
- Yalın, sade, süssüz. Örnek: Düz bir anlatım.
- Çizgisiz, desensiz ve tek renkli olan. Örnek: Düz bir kumaş.
- (İsim olarak) Engebesiz olan yer, düzlük, ova.
Örnek cümle:
"Kardaş gitmem Diyarbakır düzüne/ Kızlar peri olsa bakmam yüzüne. (Bir halk türküsü.)
Düz kelimesinin eş anlamlısı olan sözcükler hangileridir?
Dengeli, düzenli, ova, engebesiz, müsavi, stabil, yatay, renksiz, sade, yalın kelimeleri düz kelimesinin yerine kullanılabilen kelimelerdir. Bu kelimelerin dışında birleşik kelimelerde, deyimlerde ve atasözlerinde de yer alır. Bu durumlar için bazı örnekler:
- Arabayı düze çıkarmak.
- Çeki düzen vermek
- Destan düzmek
- Düz duvara tırmanmak.
Düzün eş anlamlıları ile örnek cümleler
Bir kelimenin anlamını pekiştirmek için en iyi yöntem o kelimeyi cümle içinde kullanmaktır. Bu sayede o kelimenin yerine geçecek kelimeleri de doğru belirlemek mümkündür. Düzün eş anlamlısı olan kelimeler ile kurulan bazı örnek cümleler şunlardır:
- Ülkemin ovalarında, dağlarında gezmeden ölmeyeyim.
- O kadar sıradan ve sade biri ki anlatamam.