Charles Darwin tarafından "en olağandışı ve en insancıl insan ifadesi" olarak tanımlanan kızarmak, utanç verici bir durumu olduğundan daha kötü yapmak dışında başka bir işe yaramıyor gibi gözüken istemsiz bir tepki. Bilim insanları, sadece insanlara mahsus olan bu olayı kesin olarak açıklayamıyor.
AsapSCIENCE, kızarmanın, sempatik sinir sistemimizin ve kısmen de 'savaş veya kaç' cevabımızın bir cevabı olduğunu söylüyor. Utandığınızda salgılanan adrenalin, kalp atış hızınızı artırıyor, kan akışını ve oksijen iletimini artırmak için kan damarlarının genişlemesini sağlıyor. İnsanda yüzdeki damarlar bu adrenalin sonucu kızarıyor. Ama bu kızarma, vücudun diğer yerlerinde olmuyor, yani tüm vücudunuz kızarmıyor.
Bilim, bu reaksiyonun neden sadece yüze özgü olduğunu çözememiş olsa da, yapılan yeni araştırmalar, kızarmanın sosyal ilişkilerde bir rolü olduğu yönünde. Hollandalı bir grup psikolog, utanç verici bir davranışta bulunan kişi eğer görünür şekilde kızarıyorsa, insanların onu affetme ve daha iyi olarak görme eğiliminin arttığını gösteriyor. Hollanda'daki Groningen Üniversitesinde okuyan 130 öğrenci üzerinde yapılan deneyde, deneklere "utandırıcı bir aksilik" veya "sosyal bir ihlal" içeren hikayeleriyle birlikte kızaran veya kızarmayan kadın suratları gösterildi. İstisnasız bir biçimde, kızaran suratlar daha sevimli ve güvenilir bulundu.
Bu sonuçlara göre, kızarmak, kişinin kabahat hakkındaki içten pişmanlığını veya vicdan azabını gösteriyor. Bu da kişin sosyal veya ahlaki hatasının farkında olduğunu ve bu hareketi gelecekte tekrarlamaktan kaçınacağını gösteriyor. Kızarmak, utanmaktan hoşlanmadığınızı ve hatanızı tekrar etmeyeceğinizi varsayarak, diğer kişilerin gelecekteki davranışınızı öngörmesini sağlıyor. Pişmanlık duyulan hareketin istemeden yapıldığını gösteriyor ve utandırıcı anları asla unutmayacak olsanız da, kızarma eğiliminizin bu hareketin sosyal ilişkilerinizdeki etkisini nötralize etmeye yardımcı oluyor.
Eğer kızarmaktan korkma fobisi olan eritrofobiden şikayetçiyseniz, kızarma refleksini tetikleyen siniri bölen torakal sempatektomi endoskopisi yaptırmayı düşünebilirsiniz. Ancak, vücudunuzun utancınızı göstermesinin kızarmaktan başka yolları da var ve bu ameliyatın yaygın yan etkisi yüzde terlemeye yol açması.
