Claudia Hammond / BBC Future
Olimpik atletler antrenmanlarının hemen ardından bacaklarına ve karınlarına bazen bir saati bulan esnetme hareketleri uygularlar.
Yarışlarda vücutlarını sonuna kadar zorlayan bu atletlerin bu hareketleri yapması anlaşılır bir şey. Ama zevkine yapılan kısa süreli bir koşuda bile bunları yapmanın ne yararı olabilir?
Kasları esnetme yoluyla insanların incinme riskinin asgariye indiği ve ertesi günkü kas ağrılarından kurtuldukları söylenir. Bu esnetme hareketlerinden sonra kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz gerçekten de; ama ne kadar süreyle bunu yapmak gerektiği konusunda herhangi bir fikir birliği bulunmuyor.
Avustralya'da egzersize başlamadan önce esneme hareketlerinin yapılması salık veriliyor. Bazıları ise hem önce hem sonra yapmanın işe yaradığını söylüyor. Peki kasları esnetmek gerçekten de fark yaratıyor mu?
Kas ağrısı
Burada iki ayrı sorun söz konusu. Birincisi egzersiz sonrası hissedilen kas ağrıları. Bu durum özellikle uzun süredir yapmadığınız bir aktiviteyi yaptığınızda ortaya çıkar. Bu şekildeki gecikmeli ağrı hissi egzersizden iki gün sonra doruğa ulaşır.
Kas esnetmenin bunu önleyeceği fikri ise geçmişte bu ağrıların nedenini farklı etkenlere dayandırmaktan kaynaklanıyor. Eskiden haftalar veya aylar sonra egzersiz yapmanın kaslarda spazma yol açtığı, bunun ise kan akışını azaltarak ağrıya neden olduğu düşünülüyordu. Bu nedenle kasları esnetmenin bu spazmları azaltacağı ve kan akışını normale döndüreceği sanılıyordu.
Fakat bir süre önce doktorlar bu tür kas ağrılarının nedeninin bu olmadığını tespit etti. Bugün bazı doktorlar, kasların kasılmasını sağlayan sarkomer kısmının uzamasının bu ağrıya yol açtığını düşünüyor. Egzersiz öncesi ve sonrası yapılan esnetme hareketlerinin bu kısımlardaki inceli kalınlı liflerin hareket halinde rahatlıkla kaymasını sağlayarak ağrıları azaltacağı belirtiliyor.
Araştırmalar yetersiz
Fakat bu konuda yeterli araştırma yapılmadığı için yeterli veri bulunmuyor. Toplam 12 araştırmadan elde edilen sonuçlar esnetme hareketlerinin kas ağrıları üzerinde fazla etkisi olmadığını ortaya koyuyor. Avustralya ve Norveç'te 2000'i aşkın katılımcıyla yapılan incelemelerde esnetme yapan grup üyelerindeki kas ağrılarında hafif bir azalma olduğu görülmüştü.
Peki esneme hareketlerinin kas ağrısı üzerinde fazla bir etkisi yok ise incinmeleri azaltıcı bir etkisi var mı? Farklı gruptan insanlarla yapılan altı araştırmada esneme hareketlerinin bacaklardaki incinmeleri de herhangi bir şekilde azaltmadığı görüldü.
O halde neden egzersiz öncesi ve sonrasında esneme hareketleri yapılması tavsiye ediliyor. Avustralya'daki George Enstitüsü'nden Rob Herbert'in yanıtı şu: Bacaklarınızı esnetmek hoşunuza gidiyorsa yapmaya devam edebilirsiniz, size bir zararı olmaz. Fakat eldeki verilere bakılırsa bunun fazla bir yararı da yok.
Bu makalenin İngilizce aslını [
BBC Future](http://www.bbc.com/future/story/20120724-you-must-stretch-before-exercise)'da okuyabilirsiniz.
Dergideki diğer makalelere buradan ulaşabilirsiniz.
