BİZE ULAŞIN
Tsunami; okyanus ve denizin yakın olduğu alanlarda meydana gelir. Dalgalar serisinden oluştuğu için yıkıcı etkileri çoktur. Büyük tsunami olayları bir saati geçer. Tsunaminin şiddetini tahmin etmek zordur. Bir doğal afet olan tsunami ile; deniz, büyük göl ve okyanuslarda normalden çok büyük dalgalar oluşur. Japon kaynaklarında liman dalgası olarak bilinir. Tarihte can ve mal kayıplarının yaşandığı çok şiddetli tsunamiler meydana gelmiştir.
Tsunami, okyanus, büyük göl ve denizlerin tabanlarında yaşanan; deprem, volkanik patlama, gök taşı düşmesi vb. olaylardan kaynaklanır. Tsunami; yapay ve doğal nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Örneğin; deniz ya da okyanus dibinde meydana gelen olaylar, doğal nedenler içerisinde yer alır. Fakat deniz altında gerçekleşen nükleer patlamalar doğal sebepler içinde değildir.
Deniz ya da okyanus içerisinde yaşanan deprem, gök taşı düşmesi gibi olaylar zemini kaydırır. Deniz ve okyanus tabanının kayması, bazı oluşumları ortaya çıkarır. Bu oluşumlarla birlikte deniz ve okyanus içerisinden enerji gün yüzüne çıkar. Açığa çıkan enerjinin etkisiyle dalgalar şiddetlenerek kıyıya hızlıca vurur. Dalgaların kıyıya şiddetli vurması, can kayıplarına yol açar.
Tsunami; su altında yaşanan patlama, deprem, meteor düşmesi ve volkanik patlamaya benzer doğal afetler sonucunda oluşur. Doğal afetler, suların yer değiştirmesine neden olur. Tsunami, çok uzun ve yüksek dalgalardan oluştuğu için büyük tahribatlara sebep olur.
Tsunami dalgaları, bina yüksekliğini geçer. Tsunami şiddetini belirleyen başlıca faktör, niceliksel değişimdir. Tsunamiyi işaret eden etken, öncesinde dalgaların geriye doğru çekilmesidir. Tsunami öncesi gelgit olayına benzer bir doğal olay yaşanır. Deniz ve okyanus sularının büyük dalgalar şeklinde kıyıya vurması yerleşim yerlerini yıkar.
Tsunami genellikle ada ve kıyılarda gerçekleşir. Pasifik Okyanusu ve etrafında tsunami olayına çok rastlanır. Pasifik Okyanusu’nda yaşanan depremlerle beraber doğal ve yapay problemler meydana gelir. Doğal ve yapay problemler, deniz ve okyanusların içinde enerji oluşturur. Pasifik Okyanusu içerisinde oluşan enerji büyük şiddetle karaya vurur. Dünya genelinde tsunamiden kaynaklı oluşan depremlerin çoğunluğu Pasifik Deprem Kuşağı'nda yaşanır.
Tsunaminin sık yaşandığı diğer şehirler:
Türkiye’de tsunami yaşanan yerler:
Tsunami farklı büyüklüklerde gerçekleşen bir doğal afettir. Tsunami diğer doğal afet türlerine kıyasla çok farklı şekilde yaşanır. Tsunami etkileri derecelerine bağlı olarak değişiklik gösterir. Tsunami, küçük derecede etki gösterecek ya da büyük felaketlere yol açacak şekilde gerçekleşebilir.
Maddeler halinde tsunaminin sonuçları:
