EĞİTİM

Kapat

Ekzosfer nedir? Ne işe yarar? Katmanının özellikleri nelerdir?

Atmosfer, kar ve yağmur gibi hava olaylarının gerçekleştiği bir tabakadır. Dünya'nın insan yaşamı için uygun bir gezegen olmasında önemli rol oynayan atmosferin birden fazla katmanı vardır. Bunlar arasında troposfer, stratosfer ve termosfer gibi bölümler yer alır. Atmosferin 6 temel katmanından birine ise ekzosfer denir. Bu katmanın temel özellikleriyse atmosferle uzay boşluğu arasındaki ayrımın anlaşılmasını da kolaylaştırır.

Ekzosfer nedir? Ne işe yarar? Katmanının özellikleri nelerdir?

İçindekiler

  • Ekzosfer nedir?
  • Ekzosfer ne işe yarar?
  • Ekzosfer katmanının özellikleri nelerdir?

Dünya, insanların yaşamasına uygun olan ve bunu temel yaşam gereksinimlerini belirli özellikleriyle karşılayarak sağlayan bir gezegendir. Dünya'nın katmanları olduğu gibi atmosferin de farklı tabakaları mevcuttur. Bu da insanlara oksijen ve sıcaklık kaynağı olan atmosferin her yerinde aynı özellikleri göstermemesini açıklar. Atmosferin toplam katman sayısıysa güncel veriler çerçevesinde 6 olarak ele alınır. Bunlar ise troposfer, stratosfer, mezosfer, termosfer, iyonosfer ve ekzosfer şeklindedir. Dolayısıyla ekzosfer sözcüğünün atmosferin katmanlarından birini temsil ettiği anlaşılır. Bu katmanın tam olarak incelenebilmesi için de ekzosferin temel özellikleri ve ne işe yaradığı hakkında önemli bilgiler derlenmelidir.

Ekzosfer nedir?

Gök bilimi terimlerinden olan ekzosfer hakkında açıklama yapmak için Dünya'nın temel niteliklerine değinmek gerekir. Dünya, yaşam faktörlerinin desteklenmesi için gerekli olan birden fazla koşulu karşılayan bir gezegendir. Bu bağlamda gezegenin insan yaşamı için uygun olan sıcaklık ve oksijen gibi unsurları barındırdığı söylenmelidir. Bunun temel etkeniyse Dünya'nın atmosferidir. Kar ve yağmur gibi hava olaylarının da gerçekleştiği atmosfer farklı tabakalardan oluşur. Bu kapsamda Dünya'nın katmanları olduğu gibi atmosferin de tabakaları mevcuttur.

Gezegeni bir portakal kabuğu gibi çevreleyen atmosferin tabakaları ise temelde 6 tanedir. Söz edilen katmanlar atmosferin her yerinde aynı özellikleri taşımamasını açıklayan ana faktörlerdendir. Atmosferin katmanları ise troposfer, stratosfer, mezosfer, termosfer, iyonosfer ve ekzosfer olarak sıralanır. Bu doğrultuda "Ekzosfer ne demek?" sorusu da "Atmosferin altı farklı katmanından biridir." şeklinde yanıtlanabilir.

Ekzosfer ne işe yarar?

Ekzosfer tabakasının ne işe yaradığı açıklanırken ilk olarak bu terimle ilgili önemli bir detay sunulmalıdır. Ekzo sözcüğü ait olduğu dilde dış anlamına gelir. Bu yüzden ekzosfer de atmosferin en dış tabakası anlamını ifade edecek şekilde kullanılır. Ekzosfer tabakasının atmosferin en uç noktası olduğu da söylenmelidir. Dolayısıyla ekzosferin temel görevi, atmosferin geri kalanını uzaydan ayırmak olarak belirtilebilir.

Ekzosfer katmanının özellikleri nelerdir?

Atmosferin en dış tabakası olan ekzosfer üzerine ayrıntılı bilgi edinilmesi için bu katmanın öne çıkan özellikleri öğrenilmelidir. Bu doğrultuda ekzosfer katmanının neredeyse Dünya'nın kendisi kadar geniş olduğu açıklanmalıdır. Çünkü ekzosfer yaklaşık olarak 10.000 km kalınlığındadır.

İlgili katmanda hidrojen ve helyum gibi gazlar vardır. Ama bu gazların bulunduğu alana yayılım gösterdiği bilinir. Diğer bir deyişle, ekzosferdeki helyum ve hidrojen atomları seyrek yapıda olduğu için arada çok fazla boşluk mevcuttur. Dolayısıyla ekzosferde nefes alacak hava mevcut değilken ortam da çok soğuktur. Atmosferin en dış tabakasının diğer özellikleriyse aşağıdaki gibi sıralanmalıdır:

  • Ekzosfer katmanının diğer ismi jeokronyum olarak belirtilir.
  • Bu tabaka termosfer adlı katmanın sona erdiği termopoz düzeyinin üstünde kalan bir bölümdür.
  • Ekzosfer katmanı yaklaşık 800 kilometreden oluşur. Bununla birlikte katmanda belirgin bir sınır olmadığı için boşluğa geçiş söz konusudur.
  • Ekzosferdeki gazlar çok seyrek olduğu için yer çekimi de düşüktür.
  • Atmosferin en dış tabakası olan bu bölümde iyonların oranı aşamalı olarak azalır. Bu da uzay boşluğuna geçişi sağlar.
  • Ekzosfer katmanına gelen Güneş ışınlarının değeri solar konstantı veya Güneş sabitesi isimleriyle ele alınır.
  • Bu tabakaya gelen solar enerji değeriyse oldukça yüksektir. Öyle ki bu enerji temelde ısıya dayanıksız olan metalleri anında eritebilir.
  • Ekzosfer tabakasında Güneş enerjisini tutmayı sağlayan bir gaz olmaması ise atmosferin en dış bölümünün soğuk kalmasının temel nedenidir.

En Çok Aranan Haberler

Kapat