Kemençeye Talep Çok, Kurs Yok

Doğu Karadeniz'in vazgeçilmez enstrümanlarından kemençe, Milli Eğitim Bakanlığı müfredatında yer almadığı için kurs açılamayınca yeni nesillere öğretilemiyor.

Rize Halk Eğitim Merkezi Müdürü Osman Bahri Gülal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kemençe kursunu Milli Eğitim Bakanlığı müfredatında bulunmadığından dolayı açamadıklarını belirterek, "Kemençeye ilgi çok fazla. Her geçen gün müracaat sayısı artıyor. Ancak kemençe kursuna talep olmasına rağmen bakanlıkça kemençenin programı ve modülü yayımlanmadığı için bu kursu açamıyoruz. Program ve modül yayınlandığı zaman yöresel çalgımız olan kemençeyi gençlerimize tanıtmak için var gücümüzle çalışacağız" dedi.

Bu güne kadar kemençe kursu açılmadığını ifade eden Gülal, "Gelen talepleri geri çeviriyoruz. Kurslara katılmak isteyenleri bağlama, keman,gitar gibi kurslara yönlendiriyoruz. Amacımız gençlerin boş zamanlarını sanata müziğe ayırmasını sağlamak. Ancak yöremiz için çok büyük önemi olan kemençenin de müziğin eğitim sektöründe yerini alması en büyük arzumuz" diye konuştu.

Keman öğrencisi İsmet Uzunoğlu, kemençenin yöresel bir çalgı olması nedeniyle eğitim alanında da tercih edilmediğini vurgulayarak, "Kemençe yöresel bir alet olduğu için müfredatta yok. Keman olduğu için eğitimini almaya karar verdim. Keman çalmayı seviyorum. Ancak kemençe ders programında olsaydı tercihlerim arasında olabilirdi" dedi.

Aleyna Yanık ise sadece müziği dinleme isteğinin keman tercihinde etkili olduğunu vurgulayarak, "Kemençe enstrümanını hem çalıyorlar hem de söylüyorlar. Kemanda ise sadece çalmak yeterli oluyor, duygu ve düşünceleri sadece müzik aktarıyor. Ayrıca kemençe biraz daha erkek çalgısı gibi duruyor" şeklinde konuştu.

-"Kemençeyi insanlara öğretmek gerekiyor"-

Yörenin en önemli kemençe sanatçılarından Selçuk Balcı, Karadeniz'den uzak kalınca kemençeye ilgi duymaya başladığını dile getirerek, "Ankara'da kaldığım yıllarda memleket hasretini kemençeyle gidermeye çalıştım. Kendime bir kemençe aldım ve o günden sonra elimden kemençeyi düşürmüyorum. Her şeyi kendim denedim. Belli bir süre kemençe çalan ağabeylerim ile çalıştım. Daha sonra farklı müzik kültürleri ile kemençeyi yoğurarak değişik müzikler ortaya çıkardım"dedi.

Karadeniz Bölgesi'nde herkesin kemençeye ilgi gösterdiğini ifade eden Balcı, "Ancak Halk Eğitim Merkezleri ve özel kurslar da gitar, keman ve bağlama kursu verilirken kemençe kursu verilmiyor. Meraklı olan arkadaşlara elimden geldiğince öğretmeye çalışıyorum. Kemençeyi insanlara öğretmek gerekiyor. Ancak bunun bir okulu ve eğitim altyapısı şart. Kemençe sadece "Al eline çal" değildir. Karadeniz'e ait olan kemençeyi herkese sevdirmemiz eğitim müfredatlarına sokmamız gerekiyor. Karadenizli bir öğrenci rahatlıkla Güzel Sanatlar Lisesi ve fakültelerin müzik bölümlerine kemençe ile katılabilmeli. Artık tüm Türkiye ve dünya kemençeyi öğrenip çalıp dinlesin istiyorum. Kemençe herhangi bir ırka veya sadece Karadeniz'e ait değil"diye konuştu.

-Süs eşyası olarak satılıyor-

Kemençe ustası Bülent Katmer ise kemençelerin daha çok hediyelik olarak satıldığını ifade ederek, "Daha çok turizm amaçlı tatil için bölgeye gelen insanlar kemençeyi hediyelik olarak alıyor. Profesyonel kemençe satılmıyor. Bunda bölgede kemençe kursu olmamasının etkisi oldukça fazla. Biz de bu nedenle son zamanlarda daha çok ucuz, hediyelik kemençeler yapmaya başladık. Süs eşyası olarak da küçük ebatlı kemençeler yaparak satıyoruz. Kemençenin süs eşyası olarak satılması içimizi acıtsa da yapacak bir şey yok. Kursların açılarak kültürümüzün yeni yetişen gençlere öğretilmesi en büyük temennimiz" dedi.

Katmer, dut, erik, ardıç ve armut ağacından yapılan kemençelerin daha çok rağbet gördüğünü, sesinin daha çok beğenildiğini ve uzun ömürlü olduğunu sözlerine ekledi.