"tarımda Üretici Fiyatlarındaki Düşüş Tüketiciye Yansımadı"

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarımda üretici fiyatlarındaki düşüşün tüketiciye yansımadığını bildirerek, “Genel ÜFE yıllık bazda yüzde 2,30 artarken, tarımda yüzde 5,77 azaldı. Gıda ve alkolsüz içeceklerde yıllık enflasyon yüzde 8,10 ile yüzde 7,29 olan genel TÜFE’nin üzerinde gerçekleşti” dedi.

Bayraktar, tarımda üretici fiyatlarının Mart ayında Şubat ayına göre yüzde 0,07 arttığını, Aralık ayına göre yüzde 0,06, geçen yıl Mart ayına göre yüzde 5,77 düştüğü, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 2,26 arttığını belirtti. Yıllık üretici enflasyonunun genel tarımda yüzde 5,77, tarım ve avcılıkta yüzde 5,94, ormancılık ve tomrukculukta yüzde 9,08 gerilediğine dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

“Tarımda üretici fiyatlarındaki düşüş, tüketiciye yansımadı. Üreten değil, aracı kazandı. Aradaki zincir kırılmalı, üreticinin aracısız tüketiciye ulaşması sağlanmalıdır. Aracı devreden çıkarılmalıdır. Tarımda üretici fiyatları, son bir yılda yüzde 5,77 gibi yüksek oranda düşse de görünen o ki düşüş nihai ürüne yansımıyor. Nihai ürün yüzde 8,10 artıyor. Ne üretici emeğinin karşılığını alabiliyor ne de tüketici uygun fiyata ürün bulabiliyor. Buna acilen çözüm bulunmalıdır. Tarım ve gıdada fiyat istikrarı sağlanmalı, üretici emeğinin karşılığını almalı, tüketici de makul fiyata ürün bulabilmelidir.”

Şemsi Bayraktar, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklama yapmaya devam ettiklerini bildirdi.

MARKET FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMLER

Bayraktar, Mart ayındaki market fiyatlarına bakıldığında; 4 üründe fiyat değişimi olmazken, 12 üründe azalma, 24 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti. Mart ayında patates, kuru fasulye, yeşil mercimek ve yumurta fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 37,63 oran ile en fazla yeşil fasulyede olduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:

“Yeşil fasulyedeki fiyat düşüşünü yüzde 19,45 ile patlıcan, yüzde 15,35 ile kabak, yüzde 10,83 ile salatalık, yüzde 6,27 ile maydanoz, yüzde 3,46 ile kuru soğan, yüzde 3,26 ile marul, yüzde 3 ile ayçiçeği yağı, yüzde 2,74 ile pırasa, yüzde 2,16 ile mısırözü yağı, yüzde 0,65 ile pirinç, yüzde 0,38 ile nohut izledi.

Market fiyatlarında en fazla fiyat artışı ise yüzde 20,1 artışla karnabaharda görüldü. Karnabahardaki fiyat artışını yüzde 15,09 ile domates, yüzde 13,34 ile yeşil soğan, yüzde 11,48 ile Antep fıstığı, yüzde 9,85 ile ıspanak, yüzde 9,31 ile limon, yüzde 8,74 ile sivri biber, yüzde 8,19 ile armut, yüzde 7,94 ile kuru incir, yüzde 5,5 ile lahana, yüzde 4,44 ile havuç, yüzde 3,56 ile portakal, yüzde 2,88 ile elma, yüzde 2,24 ile süt, yüzde 2,21 ile dana eti, yüzde 2,07 ile toz şeker, yüzde 2,05 ile kuru üzüm, yüzde 1,94 ile kırmızı mercimek, yüzde 1,91 ile zeytinyağı, yüzde 0,92 ile zeytin, yüzde 0,85 ile kuzu eti, yüzde 0,78 ile kuru kayısı, yüzde 0,55 ile tavuk eti, yüzde 0,46 ile fındık takip etti.”

ÜRETİCİ FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMLER

Mart ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında; 20 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 7 üründe azalma, 9 üründe ise fiyat artışı olduğu bilgisini veren Bayraktar, şöyle devam etti:

“Mart’ta pırasa, lahana, havuç, patates, portakal, limon, armut, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir, yumurta, süt, dana eti, zeytin ve zeytinyağı fiyatlarında değişim olmazken, fiyat düşüşü yüzde 43 oran ile en fazla yeşil fasulyede görülmüştür. Yeşil fasulyedeki fiyat düşüşünü yüzde 25 ile patlıcan ve salatalık, yüzde 17,75 ile kabak, yüzde 15,28 ile kuru soğan, yüzde 12,84 ile Antep fıstığı, yüzde 9,32 ile elma izledi.

En fazla fiyat artışı yüzde 35,71 ile oran ile domateste görüldü. Domatesteki fiyat artışını yüzde 23,64 ile maydanoz, yüzde 20,33 ile ıspanak, yüzde 16,35 ile yeşil soğan, yüzde 13,89 ile karnabahar, yüzde 9,4 ile marul, yüzde 8,78 ile fındık, yüzde 4,82 ile sivri biber, yüzde 0,88 ile kuzu eti takip etti.”

FİYAT DEĞİŞİMLERİNİN NEDENLERİ

Bayraktar, fiyatı artan ürünlere bakıldığında, domates ve sivri biber gibi ürünlerde fiyat artışında hasat edilen ürün miktarındaki azalmaya bağlı olarak arzda meydana gelen daralmanın etkili olduğunu bildirdi. Özellikle domatesteki fiyat artışında Antalya’nın ilçelerinde meydana gelen fırtınanın etkili olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

“Fiyat düşüşü görülen ürünlere baktığımızda, üreticide fiyatı en çok düşen ürün yeşil fasulye, patlıcan, salatalık, kabak gibi ürünlerde hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı fiyatlarda düşüş yaşanmıştır. Kışlık sebzeler arasında yer alan karnabahar, ıspanak gibi sezon sonuna gelinmesi nedeniyle arzda yaşanan daralma fiyatlarda bir miktar artışa yol açmıştır. Genel olarak değerlendirdiğimizde arz ve talepteki değişime bağlı olarak fiyatlarda artış ve azalışların meydana geldiği görülmektedir.”