Türkiye Başkanlık Sistemini Konuşuyor Konferansı

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdal Abdülhakimoğulları, "Türkiye'de gelinen noktada yeni bir hükümet sistemine doğru bir gidişi ve bunun zorunlu bir ihtiyaç olduğunu görmekteyiz" dedi.

Abdülhakimoğulları, AK Parti Isparta İl Başkanlığınca Isparta Öğretmenevinde düzenlenen Türkiye Başkanlık Sistemini Konuşuyor Konferansı'nda, hükümet sistemlerinin tasnifinde çeşitli ölçütlerin kullanıldığını, bunlardan en önemlisinin yürütme ve yasama organları arasındaki bağ olduğunu söyledi.

Abdülhakimoğulları, başkanlık sisteminde yasama ve yürütme organlarının birbirinden katı olarak ayrıldığını, parlamenter sistemde ise bu iki organ arasındaki ilişkinin dengeli bir şekilde yürütüldüğünü kaydetti.

Türkiye'de, 1876 Kanun-i Esasi, 1961 ve 1982 anayasalarında iki başlı yürütmenin yer aldığı parlamenter sistemin öngörüldüğünü anlatan Abdülhakimoğulları, parlamenter sistemin ülkede tam anlamıyla etkili ve sorumlu bir yönetim ortaya çıkarmadığını ifade etti.

Türkiye'nin yıllar boyunca istikrarsız ve zayıf hükümetler tarafından yönetildiğini belirten Abdülhakimoğulları, 1980'lerden sonra yönetimde istikrar arayışı noktasında yeni hükümet sistemi tartışmaların başladığını, tartışmaların özellikle başkanlık sistemi çerçevesinde yoğunlaştığını dile getirdi.

Başkanlık sisteminin, demokrasi ile kişisel itibarı bağdaştırdığına dikkati çeken Abdülhakimoğullları, "Başkanlık sistemi, aklın ürünü olan bir sistemi ifade etmektedir. 1982 Anayasası hazırlanırken başkanlık sisteminin getirilmesi çok ciddi bir şekilde gündeme getirilmişti. 1970'li yılların sonunda da Alparslan Türkeş ve Necmettin Erbakan tarafından dile getirilmişti" diye konuştu.

Kenan Evren'in sistemi algılayamaması nedeniyle o dönemdeki tartışmaların bir sonuç vermediğini anlatan Abdülhakimoğulları, başkanlık sistemi tartışmalarının uzun bir süre gündemden düşmediğini belirtti.

Özal ve Demirel dönemlerinde de bunun gündeme geldiğini vurgulayan Abdülhakimoğulları, son olarak Başbakan Erdoğan'ın bu sistemi ciddi şekilde savunduğunu ve akademik düzeyde tartışılması gerektiğini gördüklerini söyledi.

Başkanlık sistemin ilk defa bu kadar ciddi bir şekilde tartışıldığına işaret eden Abdülhakimoğulları, özellikle yeni anayasa hazırlıkları içerisinde başkanlık sisteminin gündeme geldiğini gördüklerini kaydetti.

Başkanlık sistemine yöneltilen eleştirilerin sağlıklıklı bir şekilde yürütülmediğine dikkati çeken Abdülhakimoğulları, şöyle konuştu:

"Sistem, bir nevi diktatörlüğe yol açacağı, Başbakan'ın gizli bir ajandasının olduğu yönünde eleştiriler alıyor. Daha da ileri gidilerek bu sistemin Cumhuriyeti ortadan kaldıracağı yönünde iddialar var. Tabi ki bunlar iddiadır. Sistemin savunucuları ise olayı sadece siyasi istikrar yönü ile ele almaktadır. Başkanlık sistemi sadece istikrar ve diktatörlük düşünülerek basite indirgenecek bir sistem değil."

Türkiye'nin her halükarda bir sistem değişikliğine gideceğini savunan Abdülhakimoğulları, "Bu, bizim irademizle gerçekleşen bir durum değil. Bunun adı başkanlık, yarı başkanlık ya da parlamenter sistemin rasyonelleştirilmesi olabilir. Her halükarda Türkiye'de gelinen noktada yeni bir hükümet sistemine doğru bir gidiş ve bunun zorunlu bir ihtiyaç olduğunu görmekteyiz. Gerçek olan mevcut sistemin şu haliyle Türkiye'nin ihtiyaçlarına cevap verememesidir" dedi.

Muhabir: Murat Yolcu