Gaziantep'te Tarihi Gümrük Han'ın Açılışı

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, "Hamdolsun ki hükümetimiz döneminde 10 yılda 3 bin 500 civarında vakıf eserini imar ettik, restore ettik. Bu, son 60 yılda yapılanların en azından 10 mislidir" dedi.

Arınç, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin ile Şahinbey Belediyesi'nce restore edilen tarihi Gümrük Han'ın açılış törenine katıldı.

Başbakan Yardımcısı Arınç, açılışta yaptığı konuşmada, Şahinbey Belediyesi'nce restore edilen tarihi Gümrük Han'ın 150 yıllık geçmişiyle önemli kültür varlıkları içeresinde yer aldığını söyledi.

Buranın zamanla tahrip olarak kullanılamaz hale geldiğini, ancak fotoğraflarda görülebildiğini ifade eden Arınç, "Bana bağlı olan Vakıflar Genel Müdürlüğü'müzün mülkü olan Gümrük Han, restorasyonun ardından çok daha hayırlı amaçlarla kullanılıyor" diye konuştu.

Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak 10 yıldan bu yana Türkiye'de başarılı hizmetler verdiklerine işaret eden Arınç, şöyle devam etti:

"Hamdolsun ki hükümetimiz döneminde 10 yılda 3 bin 500 civarında vakıf eserini imar ettik, restore ettik. Bu, son 60 yılda yapılanların en azından 10 mislidir. Geçmişte vakıflar, parasızlık, bütçesizlik, ödeneksizlik sebebiyle ne camilerimizi, ne medreselerimizi, ne külliyelerimizi, ne hamamlarımızı, ne hanlarımızı, ne de çarşılarımızı imar ve ihya ediyordu. Yıkılmaya yüz tutmuştu. Hatta daha da kötüsü yıllar evvel satıldığı için birilerinin eline geçmişti. Hükümetimiz kurulduktan sonra sayın Başbakanımızın talimatı ile 'vakıflara sahip çıkılacak, bunun için ne gerekiyorsa yapılacak' denildi."

Vakıfların inançlarının gereği olduğunu, insanların mülklerini Allah rızası için insanların faydasına tahsis ettiklerini vurgulayan Arınç, sonunda da hem insanlar hem de tüm mahlukatın bundan faydalandığını kaydetti.

Allah'ın rızasını kazanacak işler yapılırsa, vakfedenlerin de bundan sevap kazandığını dile getiren Arınç, şunları söyledi:

"Osmanlı medeniyeti, daha öncesi Selçuklu medeniyeti, Müslümanlar tarihimiz boyunca hep vakıflara önem verdi. Ve bu amaçlarıyla çok büyük eserler meydana getirdiler. Gelir getirecek işler yaptılar ki o gelirle insanlara hizmet edilsin. Ya da doğrudan cami, medrese gibi şeyler yaptılar ki insanlar eğitim içerisinde daha ahlaklı bir hayat yaşasınlar. Vakıflar sadece Müslümanlık ve Müslümanlarla da ilgili değil. Farklı insanlara sahip insanlar da kendi amaçları doğrultusunda vakıflar kurdular. Bugün Türkiye'de 165 cemaat vakfı var ki inançları ne olursa olsun onlar da hastaneler kurmuşlar, okullar açmışlar, gelir getirecek gayrimenkulleri bağışlamışlar. Biz onlara da Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak hem nezaret ediyoruz, hem de hizmet ediyoruz."

-"Vakıflar son 10 yıl içerisinde büyük eserlere imza attı"-

Başbakan Yardımcısı Arınç, Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesinin özel bir bütçe olduğunu ve genel bütçeden pay almadığını bildirdi.

Vakıfların gelirini yine vakıf amaçları doğrultusunda sarf ettiğini ifade eden Arınç, "Sadece restorasyon yapmıyor veya yaptırmıyoruz. Fakirlere, yoksullara, gıda yardımından çocukları için tahsil yardımına kadar pek çok şeyler yapıyoruz" dedi.

Vakıfların son 10 yıl içerisinde büyük eserlere imza attığını vurgulayan Arınç, şöyle konuştu:

"Mesela İstanbul'daki Süleymaniye Camisi, Fatih Camisi, Beyazıt Camisi, Kılıç Ali Paşa Camisi, Pertevniyal Valide Sultan, Mihrimah Sultan gibi camiler... Bunlar İstanbul'da yapabildiklerimiz. Ama vakıf ve kültür varlığı olarak elimizde binlerce böyle hizmet bekleyen yerler var. Gaziantep'te bölge müdürlüğümüz var ve sadece kendisine değil, civarındaki illere de hizmet ediyor. Baktığımızda 10 yıl içerisinde vakıfların pek çok eserini Gaziantep ve çevre illerde yerine getirmişiz. Önümüzdeki yılın bütçesi daha zengin olacak. Daha çok hizmet edeceğiz.

Ama her şeyi bizim yapmamız mümkün değil. Dolasıyla 10 yıllık hükümetimiz döneminde farklı yöntemlerle de bu eserleri ayağa kaldırmak istedik. İşte en güzel örneklerinden biri Şahinbey Belediyesi ile Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün işbirliği yaptığı bu Gümrük Han. Şahinbey Belediyesi'ne protokolle buranın 20 yıllığına kiralama hakkını verdik. Onlar da 2 milyon lira sarf ettiler ve hanı mezbelelikten bugünkü güzel haline getirdiler. Şahinbey Belediyesi bize burayı maddi külfet olmaktan kurtardı ve bu eseri Gaziantep'e kazandırdı."

Aynı zamanda bazı vakıf eserlerini aslına uygun projelerle restore edilmesi karşılığında vakıf ve derneklere uzun süreli kiralayabildiklerini belirten Arınç, "Böylelikle bütçemize yük olamadan o eseri ayağa kaldırmak gibi formülümüz de var. Güzel işler yapıyoruz. Hükümetimiz bu konuda çok ileri adımlar attı. Hamdolsun biz vakıflar olarak herkesin takdirini kazanacak durumdayız. İnşallah Şahinbey Belediyesi ile yaptığımız bu işbirliğini diğer bütün belediyelerle yapıyor ve yapacağız. Gaziantep Üniversitesi ile de işbirliğimiz olacak" diye konuştu.

Gümrük Han'ın benzerinin Türkiye'nin başka yerlerinde de bulunduğunu, Bursa'nın hanlar ve çarşılar konusunda zengin olduğunu vurgulayan Arınç, şunları kaydetti:

"Hanlar insanların hem istirahatleri için hem de el emeklerinin satışıyla gelir getirmesi amacıyla yapılmış günlük hayatın bir parçasıdır. Buraya insanlar gelirler, giderler, tanışırlar, alışveriş ederler, sohbet ederler, kalmaları gerekiyorsa kalırlar ve sonra da memleketlerine yolcu edilir. İpek Yolu üzerinde bunun benzerlerin çok bulabilirsiniz."

-Gaziantep'e 30 milyon lira katkı-

Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem de Gümrük Han'ın Gaziantep'in önemli eserlerinden biri olduğunu, Gaziantep'te önemli işler icra ettiklerini söyledi.

Birçok restorasyon gerçekleştirdiklerini ve 30 milyon liranın üzerinde katkı sağladıklarını anlatan Ertem, "Bunun yanı sıra katılımcı kuruluşlarla da birçok yapıyı restore ederek ayağa kaldırdık. Aynı şekilde Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne gelir kazandırmak amacıyla bu tür yapıları ihale edip kiraya veriyoruz. Buradan elde ettiğimiz gelirle vakıfları geleceğe taşımaya noktasında gayret sarf ediyoruz. Bu yapı da onlardan biri" dedi.

Şahinbey Belediye Başkanı Mehmet Tahmazoğlu da yaptıkları çalışmaları anlattı.

Arınç, konuşmaların ardından Bakan Şahin, AK Parti Gaziantep Milletvekilleri Nejat Koçer ve Halil Mazıcıoğlu ile hanın açılışını yaparak, sahipleri yöresel kıyafet giden iş yerlerini ziyaret etti. Bir esnaf, iş yerine gelerek kendisiyle sohbet eden Arınç'a kravat ve kaşkol hediye etti.

-Yaşayan Müze Gümrük Hanı-

Gaziantep Kale çevresinde yer alan han, Osmanlı han mimarisi kapsamında tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna giriyor.

Karagöz Mahallesi'nin önemli hanlarından olan Gümrük Han'ın, 1873-1878 yılları arasında Hacı Ömer Efendi tarafından yaptırıldığı, bu yüzden de tarihte Hacı Ömer Han olarak adlandırıldığı biliniyor.

Yamuk dikdörtgen planlı olan han, kesme taştan yapılmış. Önceden "Yolcu hanı" olarak inşa edilen hanın zemin katındaki mekanlar depo ve ahır, üst katta yer alan odalar ise yolcuların kalması için yapılmış.

Gümrük Han, Şahinbey Belediyesi tarafından 2001'de restore edilerek, "yaşayan müze" kimliğiyle El Sanatları Üretim ve Satış merkezi olarak hizmet veriyor.

Muhabir : Veli Gürgah / Sevil Çelik