Eski Türkçe döneminde “kalabalık, gürültü" anlamlarını taşıyan çōk kelimesinden türemiştir. Bu kelime 14. yüzyıldan sonra "miktarca çok" sıfatının yerini alarak farklı anlamlara da sahip olmuştur. Çok kelimesinin ilk örneğine, Kâşgarlı Mahmud'un Divan-i Lugati't-Türk eserinde rastlarız. Bu eserde de "kalabalık" anlamıyla kullanılmıştır.
Çok kelimesi nedir?
Çok kelimesinin eş anlamı için kelime örneği vermeden önce anlamına mutlaka bakmak gerekir. Çok kelimesi Türkçe kökenlidir. TDK'ye göre çok kelimesinin anlamı şu şekildedir:
- Aşırı bir biçim
- Azın karşıtı, aşırıya kaçan.
"Çok"un eş anlamlısı olarak cümlelerde genellikle "fazla" kelimesine rastlanır. Çok kelimesinin birden fazla eş anlamlısı vardır. Bu yüzden çok kelimesinin eş anlamı kelimeleri kullanırken mutlaka cümle bağlamına dikkat etmek gerekir. Çok kelimesinin eş anlamlısı olan sözcük sıralamasını şu şekilde yapabiliriz:
- Fazla
- Gani
- Pek
- Bol
- Hayli
- Epey
- Aşırı
- Okkalı
"Çok"un eş anlamlıları ile örnek cümleler
Belirttiğimiz gibi, çok kelimesinin birden fazla eş anlamlısı vardır. Bu yüzden eş anlamlı kelimeleri kullanırken mutlaka cümlenin anlamına ve bağlamına bakmak gerekir.
- Törene bir hayli ünlü ismin katılacağı söyleniyor.
- Fazla sayıda davetiye bastırılmış.
- Aşırı derece yorgunum.
- Allah gani gani rahmet eylesin.
- Masanın boyu bu odaya aşırı büyük oldu.
- Sınavda epey kolay sorular sormuştu.
- Ona okkalı bir cevap vermek gerekiyor.