Akdeğirmen Mahallesi Hoca Ahmet Sokak’ta kitabesi bulunmadığı için kesin inşa tarihi belli olmayan Horuç Camii birçok kez restore edilirken minaresi zamana meydan okuyor. Cami 1939 ve 1942 yıllarında 7 büyüklüğündeki depremde oluşan sıva çatlakları nedeniyle restore edildi. Yapılan onarımlarla orijinalliğini kaybeden camiye 19. yüzyılda son hali kazandırıldı. 1993 yılında meydana gelen yangında büyük hasar gören cami tekrar restore edildi. Son olarak 2015 yılında bir inşaatın temel kazısında büyük hasar gördü. İbadete kapatılan camide Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 4’üncü kez restorasyon çalışması başlatıldı. Zemindeki kaymanın durdurulamaması nedeni ile ağır hasar gören caminin yıkılmasına karar verildi. 2019 yılında caminin kubbe ve duvarları sökülmek suretiyle zemini sağlamlaştırılarak aslına uygun olarak yeninden yapılması için çalışma başlatıldı. Zemin statik ve yeniden yapım projesi hazır olan caminin Sivas Koruma Kurulu'ndan onayı bekleniyor. Projenin onaylanmasının ardından yıl içerisinde yapım çalışmaları başlatılacak.
Yapılış tarihi kesin olarak bilinmeyen geç dönem Osmanlı mimari eseri caminin minaresi ise depremlerden ve heyelandan etkilenmedi. Kaidesi kesme taştan gövdesi tuğladan yapılan minare yaklaşık 6 asırdır ayakta. Minarenin deprem ve heyelana dayanıklı olmasının sırrı ise zeminden kaynaklanıyor. Yapılan araştırmalarda ecdadın minareyi kayanın üzerine inşa ettiği biliniyor.
Yıllardır camileri ibadete kapalı olan mahalle sakinleri ise bir an önce restorasyon çalışmalarının başlatılmasını bekliyor. Mahalle sakinlerinden Fikret Aydemir, heyelan nedeni ile camilerinin büyük oranda zarar görerek yıkılması nedeni ile yaşadıkları üzüntüyü dile getirdi. Aydemir, cami restore edilmek üzere yıkılırken minaresinin ayakta olduğuna dikkat çekerek, “O günden bu güne yaklaşık 6 yıl geçti. Mahalleli olarak mağduruz. Cenazelerimiz başka camilerden kalkıyor. Camimizin biran önce yapılmasını istiyoruz” dedi.
Mahalle sakinlerinden Mehmet Ali Kaya ise camisiz kalmaktan duydukları üzüntüyü dile getirerek “Mahalleli olarak mağdur durumdayız. Yaşlılarımız uzaktaki camilere gidemiyor. Burada en az bin hane var. Ben 70 yaşındayım uzaktaki camilere gidemiyoruz. Camimizin yeniden yapılmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
(İHA)
