BİZE ULAŞIN
Dilimizde üç farklı mani kelimesi vardır. Bunlardan ilki Türk Dil Kurumuna göre bir ruh hastalığıdır. Ruh hastalığı anlamında kullanılan "mani" kelimesi Fransızcadır. Fransızcada "delilik, cinnet" anlamlarına gelen "manie" kelimesinden alıntıdır. Kişinin duygularının ve etkinliklerinin normal olmayan bir biçimde artması anlamında kullanılır.
Mâni kelimesi "bir şeyin yapılmasını önleyen şey, engel" anlamındadır. Bu anlamda kullanılan mâni, Arapça kökenlidir. Arapçada "önleyen, engel olan" anlamına gelen "māniˁ" kelimesinden alıntıdır. Bu kelime aynı zamanda "mâni olmak" birleşik fiili olarak da kullanılır.
Mâni kelimesinin bir diğer kullanım anlamı da edebiyatta görülür. Genellikle "aaxa" uyak biçimine sahip olan ve çoğunlukla yedili hece ölçüsüyle yazılan halk şiirine de mâni denir. Bu anlamda kullanılan "mâni" kelimesi de Arapça kökenlidir. Arapçada "anlamlı sözler, vecizeler" anlamına gelen "maˁāni" kelimesinden alıntıdır. "Mâni düzmek/yakmak" deyiminde kullanıldığı gibi "ayaklı mâni" şeklinde birleşik kelime kullanımı da bulunur.
Mani kelimesinin "bir şeyin yapılmasını önleyen" anlamı için eş anlamlısı mevcuttur. Buna göre mani kelimesinin eş anlamı olan kelime "engel"dir. Maninin eş anlamlısı kelimeyi cümle içerisinde kullanırken mutlaka cümlenin anlamı kontrol edilmelidir. Eğer asıl kelime cümle içerisinde "engel" anlamını taşıyorsa bu eş anlamlı kelimeyi kullanmak anlatım bozukluğuna yol açmaz. Eğer kelime ruh hastalığı ya da nazım şekli anlamında kullanılmışsa bu eş anlamlı kelimeyi kullanmak anlatım bozukluğuna yol açar.
Mani eş anlamlısı olan kelimelerle örnek cümleler:
