Günlük hayatımızda dış sözcüğü sıklıkla karşımıza çıkan kelimelerden biridir. Eski Türkçe olan bu sözcük yine dış anlamına gelen "tāş" kelimesinden evrilmiştir. Türk Dil Kurumuna dış sözcüğünün pek çok manası mevcuttur. İsim ve sıfat görevinde kullanılabilen dış kelimesinin anlamları şu şekildedir:
- (İsim) Herhangi bir cisim veya alanın sınırları içinde bulunmayan yer
- (İsim) Bir konunun kapsamına girmeyen şey
- (İsim) Görülen, içte bulunmayan yüzey
- (İsim) Bir kimsenin görünüşü, durum ve davranışları
- (İsim) Bireyin ötesinde bir varlığı olan
- (Sıfat) Somut kavramlarda iki veya ikiden çok şeyde merkeze daha uzak olan
- (Sıfat) Yabancı ülkelerle ilgili
- (Sinema) Açık havada geçen sahneleri içine alan çekim
- (Spor) Bazı top oyunlarında karşı takım oyuncularının vuruşuyla topun kalenin bulunduğu taraftan dışarı çıkması, aut.
Ayrıca dış kelimesinin içerisinde geçtiği “devre dışı", "dış açı", "çevrim dışı", "dış saha" gibi birleşik kelimeler ve “dışına çıkmak", dışında kalmak", dışı eli yakar içi beni yakar", dışa vurmak", "dışında bırakmak” gibi deyim ve atasözleri de bulunmaktadır.
Dış kelimesinin zıt anlamlısı olan sözcük nedir?
Dış kelimesi birçok farklı alanda sıklıkla kullanılan sözcüklerden biridir. Cümle içerisinde isim görevinde kullanıldığı gibi sıfat görevinde de kullanılmaktadır. Bu sözcüğün anlam açısından tam tersini ifade eden tek bir kelime mevcuttur. Dış kelimesinin zıt anlamı olan bir kelime vardır ve bu kelime de en az dış kadar sık kullanılır. Zıt anlamlı sözcükler birbirlerinin anlam açısından tam aksini ifade etmektedir. Dış zıt anlamlısı olan sözcük:
İç kelimesi dış kelimesinin zıt anlamı olarak kabul edilmektedir. Dış sözcüğü kadar iç sözcüğü de günlük konuşma dilinde ve yazılı metinlerde çok sık tercih edilmektedir. Hem dış hem de iç kelimesi Eski Türkçeden beri kullanılan kelimeler arasındadır. "Herhangi bir cisim veya alanın sınırlarında bulunma" durumu bakımından iç ve dış kelimesi birbirinin zıt anlamlısıdır.
Dışın zıt anlamlıları ile örnek cümleler
Manaları birbirinin tam tersi olan iki sözcük daima zıt anlamlı olarak tabir edilir. Dışın zıt anlamlısı olan sözcükle alakalı bazı örnek cümleler vermemiz gerekirse:
- Evin içi, dışından daha da aydınlıktı.
- Kargoyu elime aldığımda içinin boş olduğunu fark ettim.
- Şehir içinde güzel bir kahvaltıcıya gelmiştik.
- İç sahada başarılara imza atan takımımız sonunda şampiyon olmuştu.
- Annem meyve dolu kâsenin içinin boş olduğunu görünce çok sinirlendi.