Yolunuz Van'a düşerse muhakkak ziyaret etmeniz gereken yerlerden biri Akdamar Anıt Müzesi. Bu yazıda Akdamar Kilisesi hakkında bilgi edinmeniz için Akdamar Kilisesi nerede, nasıl gidilir, tarihi, hikayesi gibi soruların yanıtlarını bulabileceksiniz.
Akdamar Kilisesi, Van'ın Gevaş ilçesi sınırları içinde kalıyor. Kilise, Van Gölü'nde yer alan bir ada üzerinde bulunuyor. Akdamar Kilisesi aynı zamanda Akdamar Anıt Müzesi olarak da anılıyor. Akdamar Adası'nda bulunan kilise Van'a 55 km. uzaklıkta yer alıyor.
Van Akdamar Kilisesi'ne Gevaş ilçesi Akdamar İskelesinden kalkan teknelerle ulaşım sağlanıyor. Tekneler her 15 dakikada bir tur yapıyor. Tekne ücreti 20 TL.
Akdamar Kilisesi, Ermeni Kralı Gagik emriyle 915 ve 921 yılları arasında mimar Kaşif Manuel tarafından inşa edilmiş.
Akdamar Kilisesi, Kudüs'ten İran'a kaçırıldıktan sonra 7. yüzyılda Van yöresine getirildiği rivayet edilen Hakiki Haç'ın bir parçasını barındırmak maksadıyla Kral I. Gagik'in emriyle 915-921 yıllarında Mimar Manuel tarafından inşa edilmiş. Adanın güney doğusuna kurulmuş olan kilise, mimari açıdan Ortaçağ Ermeni sanatının en parlak eserleri arasında sayılıyor. Kızıl andezit taşından inşa edilmiş olan kilisenin dış cephesi, alçak rölyef şeklinde işlenmiş zengin bitki ve hayvan motifleriyle ve Kutsal Kitap'tan alınma sahnelerle bezenmiş. Kilise bu özelliğiyle de Ermeni mimari tarihi içinde eşsiz bir konuma sahip.
Kilisenin kuzeydoğusundaki şapel 1296-1336 tarihlerinde, batısındaki jamadun (cemaat evi) 1793 tarihinde, güneyindeki çan kulesi 18. yüzyıl sonlarında ilave edilmiştir. Kuzeyindeki şapelin ise tarihi bilinmiyor.
Doğudaki birçok başka Ermeni anıtı ile birlikte Akdamar Kilisesi'nin de 1951'de hükûmet emriyle yıkımı kararlaştırılmış, 25 Haziran 1951'de başlatılan yıkım çalışması o dönemde genç bir gazeteci olan ve tesadüfen olaydan haberdar olan Yaşar Kemal'in müdahalesiyle durdurulmuş.
Onyıllar boyunca bakımsız olarak kalan kilise 2005-2007 döneminde Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde, Türkiye Ermenileri ve komşu Ermenistan ile ilişkilerin geliştirilmesine yönelik bir adım olarak, 1.5 milyon dolar harcanarak restore edilmiş. Restorasyon çalışması bazı uluslararası kültür çevrelerinde "siyasi amaçlı" olarak tanımlanmış. Kilise 29 Mart 2007 tarihinde TC Kültür Bakanı Ertuğrul Günay ve Ermenistan Kültür Bakan Yardımcısının katılımıyla müze olarak tekrar açılmış.
Derin bir tarihe sahip olan Akdamar Kilisesi'nin hikayesi şu şekilde: Van Gölü'nün en büyük adası olan Akdamar, baş keşiş ve bu keşişin güzeller güzeli kızının yaşadığı adaymış. Keşişin kızının adı Tamara. Ada civarında sürüsünü otlatan çobanla Tamara birbirlerini görmüş ve aşık olmuşlar. Çoban her gece Tamara'yı görmek için adaya yüzüyormuş. Tamar da karanlıkta yerini belli etmek için çobanı elinde bir fenerle bekliyormuş.
Ancak bu aşkı Tamara'nın babası keşişin öğrenmesi çok uzun sürmemii ve duruma engel olmak için yapabileceklerini düşünmeye başlamış. Keşiş bir akşam fenerle dışarı çıkmış. Bunu gören çoban Tamara’ya ulaştığını zannederken, aslında keşişe doğru gitmiş. Keşiş çobanı yanıltmak için oradan oraya koşturmuş. Çoban ise bütün gece yüzdüğü için yorgun düşmüş ve Van Gölü sularında boğulmuş. Çobanın ölmeden önceki son sözleri ise ‘Ah Tamara’ olmuş. O günden beridir, Ah Tamara seslenişi 'Akdamar'a dönüşmüş.
.
Akdamar Kilisesi'nİ; yaz döneminde 09.00 ile 19.00 saatleri arasında, kış döneminde 08.00 ile 17.00 saatleri arasında ziyaret edebilirsiniz. Haftasonları kilise kapalı.
Akdamar Anıt Müzesi'ne giriş ücreti 25 TL. Müze kartı olanlar müzeye ücretsiz şekilde giriş yapabilir.
