BİZE ULAŞIN
Son dakika haberi: Cumhurbaşkanı Erdoğan, İspanya’nın başkenti Madrid'deki NATO Liderler Zirvesi’ne katılmıştı. Liderlerle bir araya gelen ve önemli temaslar gerçekleştiren Erdoğan'ın Finlandiya Cumhurbaşkanı, İsveç Başbakanı ve NATO Genel Sekreteri ile gerçekleştirdiği dörtlü görüşme ise tarihi bir nitelik taşımıştı. Görüşme sonrası Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasında üçlü memorandum imzalanmış, Türkiye, İsveç ile Finlandiya’nın üyeliğine yeşil ışık yakarken İsveç ve Finlandiya ise PKK ve FETÖ başta olmak üzere terör örgütleriyle mücadelede Türkiye ile iş birliğini kabul etmişti. Söz konusu zirvede Erdoğan, ABD Başkanı Joe Biden ile de önemli bir görüşme gerçekleştirmişti. Önemli diplomatik temasların gerçekleştiği kritik NATO Zirvesi'nin sona ermesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklama yaptı.
Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları şu şekilde:
En önemli zirvelerden birini başarıyla neticelendirdik. Ukrayna'daki savaşın ardından liderler düzeyinde bu yıl 3. kez bir araya geldik. Madrid zirvesi gelinen noktayı tahlil etmemiz ve geleceğe yönelik vizyon oluşturmamız için önemli bir fırsat oluşturdu. İttifakımızın Ukrayna'ya desteği tamdır.
Zelenskiy ile yakın diyaloğumu sürdürüyorum. Sayın Putin ile de düzenli temas halindeyim. Bu çabalarımız kalıcı barışı sağlayacak adımların atılması içindir. Savaşın başta enflasyon olmak üzere küresel ekonomideki olumsuz yansımalarını hepimiz hissediyoruz. Türkiye'nin elini taşın altına koyan bir müttefik olarak ortaya koyduğu rolün NATO için de memnuniyetle karşılandığını gördüm. Ukrayna tahılı ile ilgili katkılarımızı paylaştım. Plana dair ayrıntıları katılımcı ülkelerle paylaştık. Dörtlü toplantıyı İstanbul'da en kısa sürede gerçekleştirmek için çabalarımızdan bahsettim.
Yeni stratejik konsept: NATO'nun temelini oluşturan birlik ve dayanışma ilkelerinin önemini bir kez daha teyit etmiştir. Stratejik konseptte, terörizm en ciddi tehdit olarak ele alınması elbette önemlidir. Mücadelenin tam bir dayanışma içinde sürdürülmesi zaruridir. Bu konunun Türkiye için ne denli büyük bir hassasiyet arz ettiğini vurguladım. Bunun NATO'nun da meselesi olduğuna işaret ettim. Bugün bize karşı kullanılan silahların yarın başka müttefiklere karşı kullanılmayacağının hiçbir garantisi yoktur.
NATO'nun terörle mücadele kararlılığı önemlidir, bu kararlılık kağıt üstünde kalmamalıdır. Söz değil, eylem bekliyoruz.
Hepimiz şu gerçeği görüyoruz, şayet NATO'nun güvenilirliğini ve inandırıcılığını korumak istiyorsak müttefikler olarak terörün tüm tezahürleriyle mücadelede daha net adımlar atmamız şart. Yaklaşık 40 yıldır terörle mücadele eden bir ülke olarak oyalamalara tahammülümüz kalmamıştır. İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik bağlamında yaşananlar Türkiye'nin kırmızı çizgilerini ortaya koymuştur. İsveç ve Finlandiya ile imzalanan mutabakat muhtırasını Türkiye'nin hassasiyetlerinin anlaşılması olarak görüyoruz. Bundan sonraki süreçte uygulamasını titizlikte takip edeceğiz.
Bu muhtıra Türkiye ve milletimiz açısından diplomatik bir zaferdir. Türkiye PKK ve uzantılarıyla mücadelede tam iş birliği, terörizmle mücadelede dayanışma, savunma sanayide kısıtlamalara gidilmemesiyle iş birliğinin artırılması, terör suçlularının iadesi konusunda somut adımların atılması... İsveç'in vermiş olduğu söz şudur: 73 teröristin Türkiye'ye iadesi. Türkiye'ye yönelik terör propagandasının engellenmesi hususlarında sağlam garantiler alınmıştır.
Türkiye'nin, NATO'nun dününde ve bugününde olduğu gibi geleceğinde de söz sahibi olacağı bir kez daha görülmüştür. Biz NATO'ya gerekli katkıları vermeye devam edeceğiz. Müttefiklerimizden de aynı samimi dayanışmayı görmek istiyoruz. Madrid zirvesinin yeni bir dönemin kapılarını aralamasını temenni ediyoruz.
Soru-Cevap:
Parlamentolar sıkıntılı süreçlerin yaşandığı yerlerdir. Biden elinden gelen adımları atacağını söyledi, olay sadece demokratlarla bitmiyor, bir de cumhuriyetçiler var. Ekibim geçen hafta cumhuriyetçiler ve demokratlarla görüşmeler yaptı. Biden'la görüşmemiz sonrası heyetlerimizi tekrar göndereceğiz. İnanıyorum ki Sayın Biden'ın samimi gayretleri ciddi bir destek bulacaktır. Sayın Biden kendinden emin. Temennim odur ki dostluğumuza, dayanışmamıza yakın bir neticeyi çıkartalım.
Biz parlamentomuzdan bunu geçirmedikten sonra bu iş yürümez. Önce İsveç ve Finlandiya'nın üzerine düşen görevleri yerine getirmesi lazım. Görevlerini yerine getirmezlerse parlamentomuza götürmemiz söz konusu değil.
Bizim Rusya'yla ikili ilişkilerimiz var ve Ukrayna'yla da ikili ilişkilerimiz var. Biz siyaseti denge politikaları üzerinden yürütmek istiyoruz. Süreci takip edeceğiz, bu süreç içerisinde siyasetin kazan-kazan esasına göre şekillendiğini ele aldığımız zaman mesele kalmaz.
Burada denge politikasını diplomasi şartlarına göre iyi işletmenin çok daha iyi olacağını düşünüyorum. Yoğun bir şekilde sayın Putin ve Zelenskiy ile görüşmelerimi devam ettiriyorum. Bunlardan netice alacağıma inanıyorum.
Yunanistan'ın son dönemlerdeki tutumu bizim siyaset anlayışımıza uymuyor. İstanbul'da verdiğim yemekten sonra kendisine bir teklifte bulundum; biz ilişkileri ikili yapalım, üçüncü kişileri aramıza sokmayalım dedim. Buna rağmen ABD'de yaptığı konuşmasında bu anlaşmamızı tamamen tersine dönüştürdü. Onunla da kalmadı Davos'ta aynısını yaptı. Bununla da kalmadı; adalar, adacıklara özel ziyaretler yapıp silahlandırmalara gitmek gibi bir gayretin içine girdi. Buralar gerek Lozan gerek Paris Anlaşmasına göre ters bir olaydır, oraları silahlandıramazsınız. Yunanistan böyle bir adımın içine girdi. ABD'nin burada üs kurma olayları... Sorulduğu zaman verilen cevap: Rusya'ya karşı. Benim halkım bunları yutmuyor. Buna olumlu bakmıyoruz, bunu da ikili görüşmelerde liderlere söyledik.
Yunanistan germedikten sonra biz germeye merak değiliz. Ama 147 kez hava sahamızı ihlal eden Yunanistan bunun hesabını vermek durumunda. Buna karşı Türkiye'nin hava kuvvetleri gerekli cevabı verdikten sonra da rahatsız olacaksın; böyle bir şey olmaz. Anlaşmaları bir okusunlar, buna göre de adımlarını atsınlar.
Burada attığımız adımlar ilgi uyandırdığı gibi bütün liderler tarafından da takdirle karşılandı. Şu anda zaten İsveç'teki terör yanlıları ciddi manada çılgındalar. Bizim iç muhalefet ne yazık ki bundan pek memnun değil. Onlara da dönünce anlatırız.
Daha önce onlar 60 teröristin iadesi konusunda bazı müzakerelerdeydiler. Şimdiyse bunu 73'e çıkardılar bu müzakereler esnasında. Bakalım bu sözü yerine getirecekler mi. Biz de takipçisi olacağız.
Terörist noktasında biz belgeleriyle beraber ilettik. Sadece şiddete başvurmanın ötesinde düşünün ki birçok insanı öldürmüş... Ve bu öldüren insanların hala terörle ilgisi yoktur deniliyorsa, o ülkenin yasalarına güvenmemiz mümkün değil. Belgeleri veririz. Ve bunların belgeler neticesinde tarafımıza gönderilmesini isteriz. Durum böyledir.
Bu görüşmelerde CAATSA konusu gündeme gelmedi. Ancak dışişleri bakanlarının yaptığı görüşmelerde olumlu gelişmeler var.
Ben bana verilen söze bakıyorum. Söz yerine gelmezse o zaman sözleşmede ne varsa onun gereğini yerine getiririz. Bu teröristleri bize vereceğinin sözünü veriyorsunuz, yasaları değiştireceğinizin sözünü veriyorsunuz, bunlar yerine gelmezse kusura bakmayın. Verilen söz yerine gelecek. Şahsiyetli dış politika budur. Bu yerine gelmediği takdirde Türkiye de verilen sözü neyse onu tutar. İsveç de Finlandiya da aynı şeyi söyledi. Erdoğan da verilen sözü tutmazsa Erdoğan'a da gereken hesabı sor.
40 yıllık bir siyasi geçmişim var. Bir şey öğrendim; siyaset kavga gürültü işi değildir. Siyaset barışa endeksliyse burada dost kazanmanın gayreti içinde olacaksınız. Putin'le geçmişim eski, Zelenskiy'le siyasete girdiğinden beri ilişkilerimiz yoğun şekilde devam etti. Biz arabuluculuk yapacaksak en önemli adımlarımızdan biri iki ülkenin temsilcilerini İstanbul'a bir araya getirmek oldu. Yeni bir süreci başlattılar. Bundan sonraki süreçte de bunu hızlandırarak devam ettirelim. Tahıl krizinin olduğu bir dünyada Rusya ve Ukrayna'dan bunları çıkarırsak bir rahatlama yaşanabilir.
Uluslararası camianın anlamayacağı bir operasyonu yapmayız. Onların anlayacağı operasyonları yaparız. Türkiye bu konuda ciddi tecrübelere sahiptir. Endişe etmeyin.
Biz İspanya'yla bir adım attık; uçak gemisi olayı. Şu anda Anadolu uçak gemimiz suya indirildi. Bu yıl içinde seferlerine başlayacaktır. SİHA'ların, helikopterlerin inip kalktığı bir uçak gemisi. 15 milyar doları aşkın bir ticaret hacmimiz var. Hedefimiz bunu 20 milyar dolara çıkarmak. İspanya liderine şükranlarımı bildiriyorum.
Afganistan'daki terörle mücadele konusunda; daha önce bine yakın askerimiz vardı. Koalisyon güçleri olarak ciddi mücadeleyi verdik. Aynı şekilde şimdi de Afganistan'daki yeni sürece katkıda bulunma arzusundayız, Kabil Havalimanının işletilmesine yönelik biz varız. Alt yapı-üst yapı çalışmalarıyla ilgili gereken desteği veririz. Bu konuda Afganistan tarafının cevabını bekliyoruz.
