Memorial Ankara Hastanesi Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yavuz Gürer, çocuklarda baş ağrısı ve nedenleri hakkında bilgi verdi.
ÇOCUKLARDA BAŞ AĞRISININ NEDENLERİ
• Çürük diş
• Kulak iltihabı
• Burun tıkanıklığı
• Boğaz enfeksiyonu ve diğer enfeksiyonlar
• Gözde kırma kusurları
• Beyinde su toplanması
• Beyinde tümör
• Beyinde damar tıkanıklıkları
• Beyinde kanama gibi organik bir neden olabileceği gibi, migren ve gerilim tipi, sebebi tam olarak bilinmeyen hastalıklarla ilişkili olabilir.
TANIDA EN TEMEL ETMEN AİLENİN TAKİBİ
Çocuklarda baş ağrısının nedeni iyi araştırılmalıdır. Eğer çocuğunuz sürekli baş ağrısından şikayet ediyor, günlük aktivitelerini aksatıyor, okula gitmek istemiyor, ödevlerini yapmıyorsa mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir. Çocuklar baş ağrısını değişik şekillerde ifade edeceği için tanıda birtakım sıkıntılar yaşanabilir. Çocukların erişkinlere benzer tarzda baş ağrısı şikayetlerini dile getirmesi ancak 3 yaşından sonra mümkündür. Bu yaş itibariyle çocukların söylediklerini iyi değerlendirmek gerekmektedir. Özellikle aileler çocuklarını çok iyi takip etmeli; baş ağrısının ne sıklıkta, günün hangi saatlerinde olduğu, ne kadar sürdüğü, baş ağrısını başlatan-bitiren sebepler, baş ağrısı sırasında çocukta meydana gelen değişiklikler belirlenmeye çalışılmalıdır.
Başının ağrıdığını ifade edemeyen çocuklarda, ağrının belirtileri;
• Ani kusma
• Aşırı ağlama
• Huysuzluk
• Denge bozukluğu
• Korku-endişe
• Her zaman yaptığı ya da yapmayı çok sevdiği aktiviteden geri kalma olabilir.
MİGREN ÇOCUKLARDA DA GÖRÜLÜYOR
Sık, şiddetli ve uzun süreli baş ağrısı olan çocuğun bir çocuk nöroloji uzmanı tarafından muayene edilmesi gerekmektedir. Nörolojik muayeneye ek olarak, doktorun gerekli görmesi durumunda kan tetkikleri, beyin tomografisi veya beyin manyetik rezonans görüntülemesi (MR) yapılarak tanı konulabilir. Her başı ağrıyan çocuğa beyin MR çekilmesinin gerekmediği de bilinmelidir. Muayene ve tetkikler sonucunda altta yatan bir neden saptanamayan durumlarda, nedeni bilinmeyen baş ağrısı olarak tanımlanır. Bu gruba sıklıkla migren ve gerilim tipi baş ağrısı girmektedir. Migrenin ailesel geçiş özelliğinin olduğu bilinmektedir ve aile bireylerinde migren öyküsünün varlığı, çocuğun şikayetinin de migren olabileceğini düşündürür. Aileler çocuklarına migren tanısını yakıştırmak istemeyebilir.
ÇOCUKLARDA MİGREN BELİRTİLERİ
Çocuklarda migren belirtileri yetişkinlerle benzerlik göstermektedir. Baş ağrısının bir saatten uzun sürmesi, ışıktan ve sesten rahatsız olması, ağrının alında ve şakak bölgelerinde olması, baş ağrılarının zonklayıcı tipte, sanki başının içinde davul çalıyor gibi olması ve genelde uyuduğunda geçmesi çocukluk çağı migren tanısını desteklemektedir. Çocuklarda kesin tanı konulabilmesi için bu belirtilere ek olarak nörolojik muayenesinin yapılması gerekir.
NEDENE YÖNELİK TEDAVİ PLANLANMALI
Baş ağrısının bir nedeni bulunabilirse, buna yönelik tedavi planlanmalıdır. Bir sebebin bulunamadığı durumlarda, migren tanısı konulduğunda hemen ilaç başlamak yerine baş ağrısına yol açan nedenlerin saptanması ve mümkünse ortadan kaldırılması uygun olur. Sıklıkla;
• Açlık
• Uykusuzluk
• Gece geç saatlere kadar televizyon-tablet karşısından olmak
• Geç uyumak ve sabah erkenden kalkıp okula gitmek
• Aşırı miktarda çikolata-kakao-kafein içeren gıdaların tüketimi
• Aşırı yorulmak, aşırı hareket etmek ya da spor yapmak
• Okul stresi ağrıyı başlatan neden olmakla birlikte;
• Bazı hastalarda, hastaya özel nedenler (Beyaz peynir, kuruyemiş, çin yemekleri, koruyucu madde içeren hazır gıdalar vb.) de olabilir.
Migren ağrısını tetikleyen bir neden bulunmadığı durumlarda, hekimin önereceği koruyucu ilaçlar kullanmak gerekebilir.
HER BAŞI AĞRIDIĞINDA AĞRI KESİCİ VERİLMEMELİ
Başı ağrıyan bir çocuğa sürekli ağrı kesici vermek baş ağrılarının daha uzun süreli, daha şiddetli olmasına ve tedavisinin zorlu hale gelmesine yol açabilir. Bu nedenle çok gerekli durumlarda ağrı kesici ilaç vermek,loş sessiz bir odada dinlenmesini teşvik etmek uygun olur.
HANGİ DURUMLARDA ACİLEN DOKTORA GİDİLMELİ?
• Baş ağrısının, hastanın daha önceki ağrılarından farklı ve çok şiddetli olması
• Çocuğun sürekli ağlaması
• Ağrıdan yerinde duramaması
• Gözde kayma
• Bir tarafta uyuşukluk, zayıflık, güçsüzlük
• Gece uykusundan uyandıran ağrının olması durumlarında acil merkezlere başvurulması uygun olur.
