BİZE ULAŞIN
Sudanlıların her öğünde tükettiği ful, ezilmiş baklaya susam yağı, rezene, yoğurt, peynir, sarımsak, tuz ve isteğe göre yeşillik katılarak hazırlanıyor. Sudan halkı, ana vatanı Mısır olan, közde ve bakır kaplarda pişirilen ful için geleneksel yemekleri kurrasa, asıyde ve muluhıye gibi oldukça büyük bir önem gösteriyor. Lokantaların menülerinde, evlerde, bakkallarda hemen hemen her köşede fule rastlanabiliyor.
Başkent Hartum'un Burri semtindeki lokantanın sahibi Said Muhammed, yaptığı açıklamada, "Sattığımız halk yemeklerinin başında ful geliyor. Fulün yanında dükkanımızda felafil, ciğer, Sudan’ın doğusuna has kömür üzerine koyulan çakıl taşlarında pişirilen bir et yemeği silat, mercimek ve yumurta da satıyoruz." dedi.
Fulün ana vatanının Mısır olmasına rağmen Sudan geleneksel yemekleri ile aynı öneme sahip olduğunu belirten Muhammed, "Ful yemek isteyen Sudanlılar, kahvaltı saatleri olan 10.00 ile 12.00 arasında lokantalarda yoğunluk oluşturuyor. Sudan'ın farklı bölgelerine ait yemeklerin yanı sıra Sudan’ın orta kesimlerinde ful başlıca yemek olarak tüketiliyor." diye konuştu.
Baklanın Sudan’ın kuzeyinde silim adıyla yetiştirildiğini, Mısır'daki gibi iri taneli, Sudan’a has silimin yanında Etiyopya’dan da daha ufak boyutlarda getirilerek ülkede tüketildiğini söyleyen Muhammed, "Her öğünde tüketilebilen fulün yerlisi daha pahalıyken Etiyopya fulü daha uygun fiyattan satılıyor. Yabancılar konservesini tercih ediyorlar ancak onlara tavsiyem hakiki fulün yapıldığı yerlere gidip tadına bakmaları." ifadelerini kullandı. 10 yıldır ful ustalığı yapan Adem Hamid İsmail de fulün Sudan'ın ana yemeği olduğunu söyledi.
Ful yapımının uzmanlık ve emek isteyen bir iş olduğunu dile getiren İsmail, "Sudan kültüründe ful, ciğer ve kavurma ilk üç sırada gelir." diye konuştu. İsmail yemeğin yapımı hakkında ise “Baklayı güzelce yıkayıp akşam 9’dan sabah 6’ya kadar kapalı bir ortamda kömürde ağır ağır haşlarız. Lezzetli bir ful elde edebilmek için su ve kömür miktarının iyi ayarlanması gerekli. Sabah suyunu süzeriz. Ezdikten sonra salataları ve soslarını hazırlarız. Ezilmiş baklanın üzerine müşterinin talebine göre yoğurt, rezene, susam yağı, tuz ve dekve (Sudan fıstığı ezmesi) ekleriz.” bilgilerini verdi.
Fulün müdavimlerinden Ali Muhammed Abdulal de "Ful alıştığımız bir halk yemeği. Çocukluğumuzdan beri, ezelden beri Sudan’da ful yeriz. Hafif ve hızlı hazırlandığı için tercih ediliyor. Fiyatı da makul." dedi.
(AA)
